Η αλλαγή στη διαδικασία απονομής των προνοιακών παροχών, με έξτρα κριτήρια και την εισαγωγή του όρου της «λειτουργικότητας», δημιουργεί τον κίνδυνο για μεγάλη μείωση των επιδομάτων σε πολλούς δικαιούχους
Προάγγελο μειώσεων προνοιακών επιδομάτων συνιστά το πιλοτικό πρόγραμμα αξιολόγησης των νέων αιτημάτων αναπηρίας δικαιούχων από την Περιφέρεια Αττικής που αρχίζει εντός του Φεβρουαρίου....
Το πρόγραμμα θα αλλάξει τη διαδικασία απονομής των προνοιακών παροχών σε άτομα με αναπηρίες και θα επεκταθεί σταδιακά σε παλαιούς δικαιούχους αλλά και ΑμεΑ από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Το πρόγραμμα αφορά καταρχάς αυτούς που υποβάλλουν πρώτη φορά αίτηση για αναπηρικά επιδόματα και θα «τρέξουν» ο ΟΓΑ και τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας αξιολόγησης της αναπηρίας και απονομής της προνοιακής παροχής.
Ωστόσο προβλέπεται νέα ταλαιπωρία για όσους αιτηθούν το επίδομα, καθώς η διαδικασία αξιολόγησης της αναπηρίας θα είναι ηλεκτρονική, με παράλληλη προσθήκη, στη σημερινή εκτίμηση της αναπηρίας, δεδομένων για τις καθημερινές δραστηριότητες και ικανότητες του ατόμου με αναπηρία, κάτι που αφορά τη λεγόμενη «λειτουργικότητα».
Σύμφωνα με το άρθρο 215 του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα που ψηφίστηκε στη Βουλή, αναπροσαρμόζεται η διαδικασία παρακολούθησης, καταγραφής και αξιολόγησης των ατόμων με αναπηρία που δικαιούνται επίδομα και από την τρέχουσα ιατροκεντρική προσέγγιση της εκτίμησης της αναπηρίας θα υπάρξει ένας τρόπος εκτίμησης που θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με την καθημερινότητα του ατόμου με αναπηρία.
Συγκεκριμένα, ο ασθενής, σε συνεργασία με τον επιβλέποντα ιατρό, συμπληρώνει ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σε καθημερινές λειτουργίες (όπως η όρθια στάση, η βάδιση, η νοητική συγκέντρωση, η προσωπική υγιεινή και φροντίδα, οι οικιακές εργασίες, η συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις, η εργασία και η μόρφωση), τις τρέχουσες συνθήκες διαβίωσής του, τη φύση και το εύρος αυτών των συνθηκών και τα εμπόδια για πλήρη κοινωνική ένταξή του.
Στη διαδικασία αυτή ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει έναν κατάλογο 12 ερωτήσεων βασισμένο σε ένα διεθνώς επικυρωμένο ερωτηματολόγιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εκτίμηση των λειτουργιών του ατόμου με αναπηρία, γνωστό ως WHO DAS 2.0. Πάντως οι εκπρόσωποι ατόμων με αναπηρίες φοβούνται πως με τη θέσπιση έξτρα κριτηρίων ελέγχου της αναπηρίας ανοίγει η κερκόπορτα για περικοπές στις προνοιακές παροχές.
«Η απαίτηση των δανειστών της χώρας για την εισαγωγή της λειτουργικότητας στην πιστοποίηση της αναπηρίας είναι παράλογη, αδικαιολόγητη και εχθρική» τονίζει ο γενικός γραμματέας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) Γιάννης Λυμβαίος.
«Το αναπηρικό κίνημα έχει κάνει σαφές με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τόσο στην κυβέρνηση όσο και στους εκπροσώπους της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος μπορεί να είναι αποδεκτή μόνο εάν μέσω αυτού επιδιώκεται η πραγματική αποτύπωση της κατάστασης που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στην Ελλάδα της κρίσης» σημειώνει.Υπενθυμίζεται πως η ΕΣΑμεΑ έχει δηλώσει επανειλημμένα πως δεν θα δεχτεί καμία αλλαγή στους όρους και στις προϋποθέσεις χορήγησης των αναπηρικών επιδομάτων, ή την εισαγωγή εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στον υπολογισμό τους, ή τη μείωση των ποσών των επιδομάτων.
Το ICF, ως μία διεθνής ταξινόμηση της λειτουργικότητας, της αναπηρίας και της υγείας, έχει αναπτύξει και έχει κωδικοποιήσει συγκεκριμένα εργαλεία μέτρησης της κατάστασης του ατόμου. Τα σημεία αξιολόγησης αφορούν:
■ Τη δομή και τη λειτουργία του σώματος (π.χ. σημεία για το νοητικό επίπεδο, τα αισθητηριακά χαρακτηριστικά, το καρδιολογικό προφίλ, το νευρικό σύστημα, τη λειτουργία του αυτιού κ.λπ.).
■ Τις δραστηριότητες και τη συμμετοχή του ατόμου (π.χ. σημεία για την επικοινωνία, τη διακίνηση, την αυτομέριμνα, τις διαπροσωπικές σχέσεις κ.τ.λ.).
■ Τους περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ. σημεία για την τεχνολογία, το φυσικό περιβάλλον, τις στάσεις, τις πολιτικές κ.λπ.).
Κάθε σημείο περιγράφεται αναλυτικά ώστε οι αξιολογητές να έχουν μια κοινή βάση κατά τη διαδικασία αξιολόγησης. Η λειτουργικότητα αποτελεί έναν όρο «ομπρέλα», που περικλείει τις σωματικές λειτουργίες των ατόμων με προβλήματα αναπηρίας, τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες ή στην εκτέλεση ενός έργου και τα ανατομικά χαρακτηριστικά τους. Με άλλα λόγια, αν οι σωματικές λειτουργίες και δομές λειτουργούν αποτελεσματικά, τότε το άτομο μπορεί να συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες και επομένως να θεωρείται λειτουργικό. Αν οι σωματικές λειτουργίες και δομές δεν λειτουργούν αποτελεσματικά, τότε το άτομο έχει βλάβη και περιορισμό της δραστηριότητας και της συμμετοχής.
Το ICF επισημαίνει ότι, πέρα από τις σωματικές λειτουργίες και δομές, υπάρχουν και οι περιβαλλοντικοί και προσωπικοί παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τη λειτουργικότητα και την αναπηρία. Συγκεκριμένα, αν υπάρχουν τα μέσα διευκόλυνσης, τότε το άτομο μπορεί να έχει βελτιωμένη δραστηριότητα και συμμετοχή.
Το πρόγραμμα αφορά καταρχάς αυτούς που υποβάλλουν πρώτη φορά αίτηση για αναπηρικά επιδόματα και θα «τρέξουν» ο ΟΓΑ και τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας αξιολόγησης της αναπηρίας και απονομής της προνοιακής παροχής.
Ωστόσο προβλέπεται νέα ταλαιπωρία για όσους αιτηθούν το επίδομα, καθώς η διαδικασία αξιολόγησης της αναπηρίας θα είναι ηλεκτρονική, με παράλληλη προσθήκη, στη σημερινή εκτίμηση της αναπηρίας, δεδομένων για τις καθημερινές δραστηριότητες και ικανότητες του ατόμου με αναπηρία, κάτι που αφορά τη λεγόμενη «λειτουργικότητα».
Σύμφωνα με το άρθρο 215 του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα που ψηφίστηκε στη Βουλή, αναπροσαρμόζεται η διαδικασία παρακολούθησης, καταγραφής και αξιολόγησης των ατόμων με αναπηρία που δικαιούνται επίδομα και από την τρέχουσα ιατροκεντρική προσέγγιση της εκτίμησης της αναπηρίας θα υπάρξει ένας τρόπος εκτίμησης που θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με την καθημερινότητα του ατόμου με αναπηρία.
Συγκεκριμένα, ο ασθενής, σε συνεργασία με τον επιβλέποντα ιατρό, συμπληρώνει ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σε καθημερινές λειτουργίες (όπως η όρθια στάση, η βάδιση, η νοητική συγκέντρωση, η προσωπική υγιεινή και φροντίδα, οι οικιακές εργασίες, η συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις, η εργασία και η μόρφωση), τις τρέχουσες συνθήκες διαβίωσής του, τη φύση και το εύρος αυτών των συνθηκών και τα εμπόδια για πλήρη κοινωνική ένταξή του.
Στη διαδικασία αυτή ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει έναν κατάλογο 12 ερωτήσεων βασισμένο σε ένα διεθνώς επικυρωμένο ερωτηματολόγιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εκτίμηση των λειτουργιών του ατόμου με αναπηρία, γνωστό ως WHO DAS 2.0. Πάντως οι εκπρόσωποι ατόμων με αναπηρίες φοβούνται πως με τη θέσπιση έξτρα κριτηρίων ελέγχου της αναπηρίας ανοίγει η κερκόπορτα για περικοπές στις προνοιακές παροχές.
«Η απαίτηση των δανειστών της χώρας για την εισαγωγή της λειτουργικότητας στην πιστοποίηση της αναπηρίας είναι παράλογη, αδικαιολόγητη και εχθρική» τονίζει ο γενικός γραμματέας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) Γιάννης Λυμβαίος.
«Το αναπηρικό κίνημα έχει κάνει σαφές με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τόσο στην κυβέρνηση όσο και στους εκπροσώπους της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος μπορεί να είναι αποδεκτή μόνο εάν μέσω αυτού επιδιώκεται η πραγματική αποτύπωση της κατάστασης που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στην Ελλάδα της κρίσης» σημειώνει.Υπενθυμίζεται πως η ΕΣΑμεΑ έχει δηλώσει επανειλημμένα πως δεν θα δεχτεί καμία αλλαγή στους όρους και στις προϋποθέσεις χορήγησης των αναπηρικών επιδομάτων, ή την εισαγωγή εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στον υπολογισμό τους, ή τη μείωση των ποσών των επιδομάτων.
Το ICF, ως μία διεθνής ταξινόμηση της λειτουργικότητας, της αναπηρίας και της υγείας, έχει αναπτύξει και έχει κωδικοποιήσει συγκεκριμένα εργαλεία μέτρησης της κατάστασης του ατόμου. Τα σημεία αξιολόγησης αφορούν:
■ Τη δομή και τη λειτουργία του σώματος (π.χ. σημεία για το νοητικό επίπεδο, τα αισθητηριακά χαρακτηριστικά, το καρδιολογικό προφίλ, το νευρικό σύστημα, τη λειτουργία του αυτιού κ.λπ.).
■ Τις δραστηριότητες και τη συμμετοχή του ατόμου (π.χ. σημεία για την επικοινωνία, τη διακίνηση, την αυτομέριμνα, τις διαπροσωπικές σχέσεις κ.τ.λ.).
■ Τους περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ. σημεία για την τεχνολογία, το φυσικό περιβάλλον, τις στάσεις, τις πολιτικές κ.λπ.).
Κάθε σημείο περιγράφεται αναλυτικά ώστε οι αξιολογητές να έχουν μια κοινή βάση κατά τη διαδικασία αξιολόγησης. Η λειτουργικότητα αποτελεί έναν όρο «ομπρέλα», που περικλείει τις σωματικές λειτουργίες των ατόμων με προβλήματα αναπηρίας, τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες ή στην εκτέλεση ενός έργου και τα ανατομικά χαρακτηριστικά τους. Με άλλα λόγια, αν οι σωματικές λειτουργίες και δομές λειτουργούν αποτελεσματικά, τότε το άτομο μπορεί να συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες και επομένως να θεωρείται λειτουργικό. Αν οι σωματικές λειτουργίες και δομές δεν λειτουργούν αποτελεσματικά, τότε το άτομο έχει βλάβη και περιορισμό της δραστηριότητας και της συμμετοχής.
Το ICF επισημαίνει ότι, πέρα από τις σωματικές λειτουργίες και δομές, υπάρχουν και οι περιβαλλοντικοί και προσωπικοί παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τη λειτουργικότητα και την αναπηρία. Συγκεκριμένα, αν υπάρχουν τα μέσα διευκόλυνσης, τότε το άτομο μπορεί να έχει βελτιωμένη δραστηριότητα και συμμετοχή.
Ηλεκτρονικό φακέλωμα φέρνει η εφαρμογή του νέου συστήματος
Βάσει του νέου συστήματος απονομής προνοιακών παροχών σε ΑμεΑ, με την υποβολή της αίτησης δημιουργείται ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας για κάθε δικαιούχο, με τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ του.
Στο μεταξύ, το πληροφοριακό σύστημα του ΟΓΑ διασυνδέεται με το σύστημα «Ηλεκτρονικών ραντεβού» της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ηλεκτρονικής Ασφάλισης Α.Ε. (ΗΔΙΚΑ) και αυτόματα προγραμματίζεται επίσκεψη σε γιατρούς της επιλογής του αιτούντος, προκειμένου να καθοριστεί η διάγνωση της κύριας πάθησης.
Υπενθυμίζεται πως η αρμοδιότητα για τα επιδόματα αναπηρίας περνά από το υπουργείο Εσωτερικών στο υπουργείο Εργασίας
.
Μέχρι σήμερα πάντως η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση προνοιακών επιδομάτων σε άτομα με αναπηρία χαρακτηρίζεται από πολυδιάσπαση των φορέων χορήγησης και παροχής πληροφοριών, γραφειοκρατία, πληθώρα εγγράφων δικαιολογητικών και ανάγκη πολλαπλών µετακινήσεων του ατόµου µε αναπηρία. Απαιτείται, εποµένως, µια ριζική αλλαγή που να εξασφαλίζει τη χορήγηση των προνοιακών επιδοµάτων µε τρόπο σύγχρονο, ενιαίο, δίκαιο, διαφανή, φιλικό και µε σεβασµό προς το άτοµο.
Στο μεταξύ, το πληροφοριακό σύστημα του ΟΓΑ διασυνδέεται με το σύστημα «Ηλεκτρονικών ραντεβού» της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ηλεκτρονικής Ασφάλισης Α.Ε. (ΗΔΙΚΑ) και αυτόματα προγραμματίζεται επίσκεψη σε γιατρούς της επιλογής του αιτούντος, προκειμένου να καθοριστεί η διάγνωση της κύριας πάθησης.
Υπενθυμίζεται πως η αρμοδιότητα για τα επιδόματα αναπηρίας περνά από το υπουργείο Εσωτερικών στο υπουργείο Εργασίας
.
Μέχρι σήμερα πάντως η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση προνοιακών επιδομάτων σε άτομα με αναπηρία χαρακτηρίζεται από πολυδιάσπαση των φορέων χορήγησης και παροχής πληροφοριών, γραφειοκρατία, πληθώρα εγγράφων δικαιολογητικών και ανάγκη πολλαπλών µετακινήσεων του ατόµου µε αναπηρία. Απαιτείται, εποµένως, µια ριζική αλλαγή που να εξασφαλίζει τη χορήγηση των προνοιακών επιδοµάτων µε τρόπο σύγχρονο, ενιαίο, δίκαιο, διαφανή, φιλικό και µε σεβασµό προς το άτοµο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου