Του Ζαχαρία Μίχα*
Η τρέχουσα ιστορική συγκυρία με κύριο χαρακτηριστικό τη γενικευμένη αποσταθεροποίηση, προϊόν του υπό διαμόρφωση μετά-μεταψυχροπολεμικού κόσμου έχει βρει την Ελλάδα στη χειρότερη δυνατή κατάσταση, με τις ευθύνες να βαρύνουν κυρίως την κοινωνία της. Εθισμένη στην ευημερία με δανεικά, έριξε όλα τα «αυγά» στο «καλάθι» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ολοένα και περισσότερο ομοιάζει με Πύργο της Βαβέλ και ουδείς γνωρίζει σε ποια κατάσταση και με ποια μορφή θα τη βρει η επόμενη ημέρα...
όταν δηλαδή θα παγιωθούν οι νέες ισορροπίες στο διεθνές σύστημα που θα εξασφαλίσουν συνθήκες σχετικής σταθερότητας για ένα διάστημα ορισμένων δεκαετιών ή και περισσότερο.
Κι επειδή στη ζωή δύο από τα πιο σημαντικά διδάγματα σε όσους αρθρώνουν δημόσιο λόγο καταγράφοντας ενυπόγραφα τις απόψεις τους είναι το ομηρικό «έπεα πτερόεντα» (ό,τι δεν έχει καταγραφεί δεν έχει σημασία επειδή δεν αποδεικνύεται) και το λατινικό «scripta manent» (τα γραπτά μένουν), ο υπογράφων είχε εντοπίσει και καταγράψει το διαφαινόμενο αδιέξοδο των ελληνικών επιλογών σχεδόν πριν μια δεκαετία.
Ο «Πύργος της Βαβέλ» της ΕΕ, από την εποχή που – για στρατηγικούς σίγουρα λόγους – προκρίθηκε η επέκταση σε βάρος της εμβάθυνσης και οι ψευδαισθήσεις που έτρεφε το κατεστημένο της χώρας για τα όρια όσων εξασφάλιζε από μόνη της η ιδιότητα του κράτους-μέλους, προμήνυαν κάθε άλλο παρά θετικές εξελίξεις. Κι επειδή «πας προφήτης μετά Χριστόν…», διευκρινίζεται ότι δεν επρόκειτο για «προφητεία», αλλά για απλή ένσταση ότι σταθερές των διεθνών σχέσεων που ίσχυσαν από τα βάθη των αιώνων, θα άλλαζαν επειδή έτσι το είχαμε εμείς αποφασίσει…
Όσο όμως λάθος ήταν ο φαντασιακός κόσμος τον οποίο είχαμε κατασκευάσει και ζούσαμε, άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, αναλόγως της ευημερίας που απολάμβανε κανείς σε προσωπικό επίπεδο, παρότι σήμερα η σύγκριση με την προ δεκαετίας κατάσταση στερείται νοήματος, άλλο τόσο λανθασμένη θα είναι η συλλογική μας στάση, εάν δεν κοιτάξουμε σε βάθος χρόνου και δεν αντιληφθούμε πως πρέπει, αφού πρώτα σοβαρευτούμε ως κοινωνία και πολιτικό σύστημα, να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας ώστε να βγούμε αλώβητοι από τη δίνη και να σχεδιάσουμε με προσοχή και οργανωμένα, τα βήματα που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε έναν ορθολογικό κρατικό δρώντα, μακριά από τις ψευδαισθήσεις και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Υπάρχει περιθώριο αισιοδοξία στο πλαίσιο που μόλις περιγράφηκε; Με τα σημερινά δεδομένα ΟΧΙ. Το πολιτικό σύστημα, αντί να δίνει την εντύπωση σταδιακής συνειδητοποίησης της κατάστασης και εγρήγορσης που θα οδηγούσε σε χαμήλωμα των τόνων στο εσωτερικό πολιτικό «παιχνίδι», παρουσιάζει εικόνα αποσύνθεσης. Από τη μία πλευρά ένας πρωθυπουργός που του φταίνε όλοι εκτός από τον ίδιο του τον εαυτό και μια αξιωματική αντιπολίτευση σε αξιοθρήνητα χάλια, να δυσκολεύεται να εκλέξει αρχηγό, αν δεν βρίσκεται στα πρόθυρα διάσπασης.
Η εικόνα του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών να οδηγεί σε αμηχανία με το – ρητορικό – ερώτημα εάν αυτή είναι ως σύνολο, ως ομάδα, η ηγεσία της χώρας, να μην ακούγεται μόνο από δημοσιογραφικά χείλη, αλλά να αποτελεί κοινό τόπο σε συζητήσεις καθημερινών ανθρώπων, οι οποίοι ασφαλώς είναι αυτοί που τους εξέλεξαν. Η ουσία είναι ότι το πολιτικό σύστημα αδυνατεί να συμφωνήσει ακόμα και για τα στοιχειώδη, κι όλα αυτά σε μια χώρα αποδιοργανωμένη με τον διεθνή έλεγχο να καθίσταται ασφυκτικότερος μέρα με την ημέρα.
Η εσωτερική εικόνα της χώρας, σε συνδυασμό με τη γεωπολιτική συγκυρία στην ευρύτερη «γειτονιά» μας, δεν καθησυχάζει ότι τα χειρότερα έχουν περάσει. Σε όλα τα επίπεδα…
*Ο Ζαχαρίας Μίχας είναι Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ – ISDA)
Πηγή
Η τρέχουσα ιστορική συγκυρία με κύριο χαρακτηριστικό τη γενικευμένη αποσταθεροποίηση, προϊόν του υπό διαμόρφωση μετά-μεταψυχροπολεμικού κόσμου έχει βρει την Ελλάδα στη χειρότερη δυνατή κατάσταση, με τις ευθύνες να βαρύνουν κυρίως την κοινωνία της. Εθισμένη στην ευημερία με δανεικά, έριξε όλα τα «αυγά» στο «καλάθι» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ολοένα και περισσότερο ομοιάζει με Πύργο της Βαβέλ και ουδείς γνωρίζει σε ποια κατάσταση και με ποια μορφή θα τη βρει η επόμενη ημέρα...
όταν δηλαδή θα παγιωθούν οι νέες ισορροπίες στο διεθνές σύστημα που θα εξασφαλίσουν συνθήκες σχετικής σταθερότητας για ένα διάστημα ορισμένων δεκαετιών ή και περισσότερο.
Κι επειδή στη ζωή δύο από τα πιο σημαντικά διδάγματα σε όσους αρθρώνουν δημόσιο λόγο καταγράφοντας ενυπόγραφα τις απόψεις τους είναι το ομηρικό «έπεα πτερόεντα» (ό,τι δεν έχει καταγραφεί δεν έχει σημασία επειδή δεν αποδεικνύεται) και το λατινικό «scripta manent» (τα γραπτά μένουν), ο υπογράφων είχε εντοπίσει και καταγράψει το διαφαινόμενο αδιέξοδο των ελληνικών επιλογών σχεδόν πριν μια δεκαετία.
Ο «Πύργος της Βαβέλ» της ΕΕ, από την εποχή που – για στρατηγικούς σίγουρα λόγους – προκρίθηκε η επέκταση σε βάρος της εμβάθυνσης και οι ψευδαισθήσεις που έτρεφε το κατεστημένο της χώρας για τα όρια όσων εξασφάλιζε από μόνη της η ιδιότητα του κράτους-μέλους, προμήνυαν κάθε άλλο παρά θετικές εξελίξεις. Κι επειδή «πας προφήτης μετά Χριστόν…», διευκρινίζεται ότι δεν επρόκειτο για «προφητεία», αλλά για απλή ένσταση ότι σταθερές των διεθνών σχέσεων που ίσχυσαν από τα βάθη των αιώνων, θα άλλαζαν επειδή έτσι το είχαμε εμείς αποφασίσει…
Όσο όμως λάθος ήταν ο φαντασιακός κόσμος τον οποίο είχαμε κατασκευάσει και ζούσαμε, άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, αναλόγως της ευημερίας που απολάμβανε κανείς σε προσωπικό επίπεδο, παρότι σήμερα η σύγκριση με την προ δεκαετίας κατάσταση στερείται νοήματος, άλλο τόσο λανθασμένη θα είναι η συλλογική μας στάση, εάν δεν κοιτάξουμε σε βάθος χρόνου και δεν αντιληφθούμε πως πρέπει, αφού πρώτα σοβαρευτούμε ως κοινωνία και πολιτικό σύστημα, να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας ώστε να βγούμε αλώβητοι από τη δίνη και να σχεδιάσουμε με προσοχή και οργανωμένα, τα βήματα που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε έναν ορθολογικό κρατικό δρώντα, μακριά από τις ψευδαισθήσεις και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Υπάρχει περιθώριο αισιοδοξία στο πλαίσιο που μόλις περιγράφηκε; Με τα σημερινά δεδομένα ΟΧΙ. Το πολιτικό σύστημα, αντί να δίνει την εντύπωση σταδιακής συνειδητοποίησης της κατάστασης και εγρήγορσης που θα οδηγούσε σε χαμήλωμα των τόνων στο εσωτερικό πολιτικό «παιχνίδι», παρουσιάζει εικόνα αποσύνθεσης. Από τη μία πλευρά ένας πρωθυπουργός που του φταίνε όλοι εκτός από τον ίδιο του τον εαυτό και μια αξιωματική αντιπολίτευση σε αξιοθρήνητα χάλια, να δυσκολεύεται να εκλέξει αρχηγό, αν δεν βρίσκεται στα πρόθυρα διάσπασης.
Η εικόνα του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών να οδηγεί σε αμηχανία με το – ρητορικό – ερώτημα εάν αυτή είναι ως σύνολο, ως ομάδα, η ηγεσία της χώρας, να μην ακούγεται μόνο από δημοσιογραφικά χείλη, αλλά να αποτελεί κοινό τόπο σε συζητήσεις καθημερινών ανθρώπων, οι οποίοι ασφαλώς είναι αυτοί που τους εξέλεξαν. Η ουσία είναι ότι το πολιτικό σύστημα αδυνατεί να συμφωνήσει ακόμα και για τα στοιχειώδη, κι όλα αυτά σε μια χώρα αποδιοργανωμένη με τον διεθνή έλεγχο να καθίσταται ασφυκτικότερος μέρα με την ημέρα.
Η εσωτερική εικόνα της χώρας, σε συνδυασμό με τη γεωπολιτική συγκυρία στην ευρύτερη «γειτονιά» μας, δεν καθησυχάζει ότι τα χειρότερα έχουν περάσει. Σε όλα τα επίπεδα…
*Ο Ζαχαρίας Μίχας είναι Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ – ISDA)
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου