Η επέλαση των ζόμπι!

Από τον Ανδρέα Καψαμπέλη
Τον ρόλο του Πολ Τόμσεν ως οικονομικού δολοφόνου της χώρας μας ήρθε να επιβεβαιώσει, κατά τρόπο σαφή και αναντίρρητο πλέον, η αποκάλυψη της απόρρητης συνομιλίας του με την Ντέλια Βελκουλέσκου από τα WikiLeaks. Ανεξαρτήτως των επικοινωνιακών και των πολιτικών χειρισμών που επιχειρήθηκαν και των αποτελεσμάτων τους, η επίσημη διαπίστωση αυτού του ρόλου αποτελεί επί της ουσίας το σημαντικότερο στοιχείο που διαλύει κάθε αμφιβολία για το πώς επιμένουν να αντιμετωπίζουν την Ελλάδα οι δανειστές...

Έως τώρα οι συζητήσεις και οι αναλύσεις για τη στάση και τα σχέδια είτε του ΔΝΤ είτε των Ευρωπαίων στηρίζονταν σε εκτιμήσεις και συμπεράσματα από την πορεία των διαπραγματεύσεων και στις επίσημες θέσεις που εκφράζονταν. Δεν υπήρχε πρωτογενές εσωτερικό υλικό από το οποίο να προκύπτει, τόσο κυνικά μάλιστα, η αιμοδιψής διάθεση των ξένων, κατ' ευφημισμόν επονομαζόμενων εταίρων, απέναντι στην Ελλάδα.

Πολλοί επίσης έτρεφαν την ψευδαίσθηση ότι η προαγωγή του κ. Τόμσεν (που έμπαινε σαν «αφεντικό στα υπουργεία τα προηγούμενα χρόνια και του οποίου η ιταμή συμπεριφορά προς όλους θα μείνει παροιμιώδης) στη θέση του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ το καλοκαίρι του 2014 θα τον «απομάκρυνε» κάπως από τη χώρα μας και θα οδηγούσε σε χαλάρωση των πιέσεων που κλιμακώνονταν ασταμάτητα από την άνοιξη του 2010. Η Ντέλια Βελκουλέσκου, η οποία είχε ήδη κακή φήμη, προέκυψε περίπου έναν χρόνο αργότερα (και ενώ εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην τρόικα είχε θητεύσει κατά το μεσοδιάστημα ο Ιρλανδός Ρίτσι Γκόγια), το καλοκαίρι του 2015 επί ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, με τη συνομιλία που είδε τώρα το φως της δημοσιότητας αποκαλύπτεται ότι σαν «ζόμπι» επιστρέφει και αυτός, αν και στην πραγματικότητα δεν απομακρύνθηκε ποτέ. Μάλιστα, από το ντοκουμέντο των WikiLeaks προκύπτει ότι, μολονότι η κυρία Βελκουλέσκου εθεωρείτο πιο «αιμοβόρα», σε βαθμό που το όνομά της παραφραζόταν και σε «Δρακουλέσκου», ο κ. Τόμσεν εμφανίζεται πολύ περισσότερο αδίστακτος και απόλυτος.

Βεβαίως, άσχετα από τις αποχρώσεις στην εκφορά του λόγου τους, αμφότεροι ανήκουν στους «εκτελεστές» του ΔΝΤ με μακρά προϊστορία σε άλλες χώρες, τις οποίες είτε ισοπέδωσαν είτε αποτελείωσαν οικονομικά και κοινωνικά. Ο 61χρονος Δανός (άγνωστος στη χώρα του) κ. Τόμσεν από ένας απλός γραφειοκράτης εξελίχθηκε σε έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες του ΔΝΤ, συνέβαλε πολύ από το 1990 ώστε το Ταμείο να κρεμάσει την ταμπέλα του «διεθνούς τοκογλύφου» και, με αποδοχές που σήμερα ξεπερνούν τα 300.000 δολάρια τον χρόνο, έχει ισοπεδώσει χώρες όπως η Σερβία, η Ρουμανία, η Σλοβενία, ενώ η πιο χαρακτηριστική φράση που τον συνοδεύει είναι: «Οπου πατάει δεν φυτρώνει χορτάρι!» Η Ρουμάνα Ντέλια Βελκουλέσκου είχε διακριθεί για τις σκληρές νεοφιλελεύθερες μελέτες της για χώρες της Καραϊβικής, ενώ στην Κύπρο είχε καταφέρει να εξοργίσει ακόμη και τον μνημονιακό πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη!

Παρά τους μύθους που έχουν καλλιεργηθεί κατά καιρούς για λόγους σκοπιμοτήτων ή άλλων ισορροπιών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν διακρίθηκε ποτέ στην ιστορία του (και δεν θα μπορούσε λόγω της αποστολής και των καταστατικών δεσμεύσεών του) για ελαστικότητα απέναντι στα ανά την υφήλιο θύματά του.

Ακόμη και η συζήτηση για «κούρεμα» του ελληνικού χρέους ως προϋπόθεση για τη βιωσιμότητά του ήδη προσαρμόζεται, μετά τη συνάντηση της Κριστίν Λαγκάρντ με την Ανγκελα Μέρκελ, σε ελάφρυνση που σημαίνει επιμήκυνση για πολλές δεκαετίες υπό βαρύτατους και απόλυτα ασφυκτικούς για τη χώρα μας όρους.

Επιπλέον, το «καρότο» για ενδεχομένως χαμηλότερα πλεονάσματα, προκειμένου να αποφευχθεί ακόμη επαχθέστερη από την ήδη ισοπεδωτική φορολογία, συνοδεύεται από το «μαστίγιο» των επονομαζόμενων μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και στο Ασφαλιστικό. Οπως έχει διαπιστωθεί εκ του αποτελέσματος, αυτό οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη εσωτερική υποτίμηση, σε ζούγκλα και διάλυση της κοινωνικής συνοχής στο όνομα της προσέλκυσης επενδύσεων μέσω της εξαΰλωσης της δημόσιας περιουσίας.

Στόχοι

Πέρα από τους στιγμιαίους εντυπωσιασμούς και τα πυροτεχνήματα, αν συνέβαλε σε κάτι το υλικό των WikiLeaks, αυτό είναι η πια καθαρή εικόνα, χωρίς ψευδαισθήσεις, για τους στόχους των δανειστών. Σε πολύ αδρές γραμμές, συνεχίζουν να επιδιώκουν -ύστερα από μια εξαετία ομολογημένων και από την πλευρά τους, μόνο όμως στα λόγια, λαθών- την απόλυτη εφαρμογή των αδιέξοδων Μνημονίων, με «αντάλλαγμα» την εσαεί μετατροπή της χώρας σε σύγχρονη οικονομική αποικία. Αποδείχθηκε λάθος, μάλιστα, ότι η αποκάλυψη των συνομιλιών θα έφερνε ρήγμα μεταξύ ΔΝΤ και Βερολίνου. Αντιθέτως, τους οδήγησε σε μια νέα συμφωνία αντιμετώπισης του «ελληνικού προβλήματος», προκειμένου κάθε πλευρά να ενισχύσει τα δικά της στρατηγικά κέρδη. Το μεν Ταμείο επιβεβαιώνει τον ρόλο του «χωροφύλακα» στην παγκόσμια οικονομία, η δε Γερμανία σταθεροποιηθεί και ενδυναμώνει την κυριαρχία της στην Ευρώπη.

Η χρεοκοπία

Από τους διαλόγους που δημοσιεύτηκαν και δεν διαψεύσθηκαν προκύπτει ότι το ΔΝΤ, όπως και οι Ευρωπαίοι σε προηγούμενη φάση, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν και την απειλή της (τυπικής) χρεοκοπίας, προκειμένου να συμμορφωθεί η Ελλάδα «προς τας υποδείξεις». Στην πραγματικότητα, αυτό συμβαίνει διαρκώς από το 2010. Μάλιστα, κάθε φορά που παραχωρεί η ελληνική πλευρά ένα αντίστοιχο διαπραγματευτικό εργαλείο, αυτοί το αντιστρέφουν σε βάρος μας.
Οταν οδήγησε την Ελλάδα στο πρώτο Μνημόνιο ο Γ. Παπανδρέου, δεν θέλησε να «εκβιάσει» και να αποσπάσει την αναδιάρθρωση του χρέους, δίνοντας πολύτιμο χρόνο στις γερμανικές τράπεζες να ξεφορτωθούν τα τοξικά ελληνικά ομόλογα. Εκτοτε, ο εκβιασμός στρέφεται διαρκώς προς την Ελλάδα. Κι από τη στιγμή που το περασμένο καλοκαίρι ο κ. Τσίπρας αποδέχθηκε το τρίτο Μνημόνιο, αποποιούμενος κάθε ισχυρού διαπραγματευτικού χαρτιού, νομοτελειακά αυτή θα ήταν η εξέλιξη των πραγμάτων.

Φαίνεται, μάλιστα, ότι συντελέστηκε ακόμη ένα λάθος, το οποίο αρκετοί είχαν επισημαίνει εγκαίρως. Μπροστά στην αμηχανία της μεγάλης στροφής, η σημερινή κυβέρνηση επέλεξε να προχωρήσει σταδιακά τις συζητήσεις για την αξιολόγηση, προκειμένου να αφομοιώνονται με την κατάλληλη επικοινωνιακή «πλύση» τα σχεδιαζόμενα μέτρα και οι επώδυνες αποφάσεις από το εκλογικό σώμα, και συγκεκριμένα από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.

Ομως ο χρόνος από σύμμαχος μεταβλήθηκε σε εχθρό της, όχι μόνο επειδή το καλοκαίρι οι υποχρε
ώσεις από τα δάνεια γίνονται πάλι δυσβάστακτες, αλλά και διότι υποτίμησε την παλίρροια του Brexit.

Τρέχουν άρον άρον για συμφωνία πριν το Βrexit



Όπως αποκάλυψε προ δύο εβδομάδων η «κυριακάτικη δημοκρατία», ο φόβος να επιλέξουν οι Βρετανοί στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου το διαζύγιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα υποχρέωνε τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να φορέσουν σύντομα το προσωπείο της διαλλακτικότητας και της μετριοπάθειας απέναντι στην Ελλάδα, έως ότου περάσει ο κίνδυνος. Με βάση τα WikiLeaks, ο ίδιος ο Τόμσεν, αφού λέει στη Βελκουλέσκου την κρίσιμη φράση «στο παρελθόν υπήρξε μόνο μία φορά που λήφθηκε απόφαση και ήταν τότε που οι Έλληνες ήταν έτοιμοι να ξεμείνουν από χρήματα και να χρεοκοπήσουν», συμπληρώνει: «Σαφώς οι Ευρωπαίοι δεν πρόκειται να έχουν καμία συζήτηση έναν μήνα πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit και έτσι σε κάποιο στάδιο θα θέλουν να κάνουν ένα διάλειμμα και στη συνέχεια θα θέλουν να αρχίσουν και πάλι μετά το ευρωπαϊκό δημοψήφισμα...».

Κάπως έτσι, αυτοπαγιδευμένη η ελληνική κυβέρνηση σπεύδει η ίδια τώρα, προκειμένου να κλείσει άμεσα η συμφωνία, να προχωρήσει σε τεράστιες προσφορές που μεταφράζονται σε νέο «αίμα» και διατήρηση του σπιράλ θανάτου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

Η Ελλάδα καλείται να πληρώσει 12,519 δισ. τοκοχρεολύσια και δεν έχει πάρει ούτε ευρώ
Με το ένα μάτι στις σκληρές απαιτήσεις των δανειστών μας και το άλλο στα διαρκώς συρρικνούμενα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου διεξάγει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης τις διαπραγματεύσεις με τους επικεφαλής του κουαρτέτου των πιστωτών. Η καθυστέρηση στην πρώτη αξιολόγηση του νέου Μνημονίου απειλεί με ξηρασία τον κρατικό κορβανά, που μέσα στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς αναγκάστηκε να διαθέσει 3,863 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή χρέους και τόκων, χωρίς να έχει λάβει ούτε ένα ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), ενώ οι συνολικές εκταμιεύσεις που προέβλεπε το τρίτο Μνημόνιο, αλλά δεν έχουν γίνει, ανέρχονται στο ποσό-μαμούθ των 11,3 δισ. ευρώ! Το μείζον πρόβλημα είναι ότι τα χειρότερα έπονται, καθώς από αύριο και έως το τέλος Ιουλίου θα πρέπει να καλυφθούν συνολικές ανάγκες 5,763 δισ. ευρώ. Δηλαδή, μέσα σε τέσσερις μήνες πρέπει να πληρωθούν σχεδόν τα μισά τοκοχρεολύσια της φετινής χρονιάς (ανέρχονται σε 12,519 δισ. ευρώ). Η ταμειακή πίεση εντείνεται το επόμενο διάστημα, καθώς τον μήνα που διανύουμε πρέπει να διατεθούν 931.000.000 ευρώ για δανειακές υποχρεώσεις. Από το ποσό αυτό, 52.800.000 ευρώ αντιστοιχούν σε «ακούρευτα» ομόλογα που λήγουν αύριο Δευτέρα και βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και των εθνικών κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης, ενώ 458.000.000 ευρώ αποτελούν τη δανειακή δόση προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).

 «Εκρηξη»

Αλλα 460.000.000 ευρώ πρέπει να καλυφθούν τον Μάιο και 706.000.000 ευρώ τον Ιούνιο (εξ αυτών, τα 306.000.000 ευρώ για δόση προς το ΔΝΤ). Ακολουθεί «έκρηξη» τοκοχρεολυσίων τον Ιούλιο, που φθάνει τα 3,666 δισ. ευρώ, καθώς στις 13 του μήνα το ΔΝΤ έχει λαμβάνειν 458.000.000 και μία εβδομάδα αργότερα, στις 20 Ιουλίου, λήγουν 2,308 δισ. ευρώ ομολόγων που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), εθνικών κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Ακριβώς την ίδια ημερομηνία πέρυσι έληγαν και πάλι ομόλογα που βρίσκονταν στα χέρια της ΕΚΤ. Η ανάγκη για την αποπληρωμή τους οδήγησε στην υπογραφή του τρίτου Μνημονίου. Η επανάληψη του περυσινού σκηνικού είναι ο εφιάλτης της κυβέρνησης.

Αντιστρόφως, οι δανειστές γνωρίζουν καλά ότι όσο αδειάζουν τα ταμεία και ταυτοχρόνως η κλεψύδρα του χρόνου τόσο η ελληνική πλευρά θα αναγκάζεται να υποχωρήσει στα νέα επώδυνα μέτρα που ζητούν. Η βεβαιότητα αυτή εκφράζεται, άλλωστε, στον πολύκροτο διάλογο του διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Πολ Τόμσεν με την επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου για την Ελλάδα Ντέλια Βελκουλέσκου, ο οποίος είδε το φως της δημοσιότητας το περασμένο Σάββατο μέσω των WikiLeaks. Σε αυτόν οι δύο υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του ΔΝΤ φαίνεται, μάλιστα, να ποντάρουν στην παράταση των διαπραγματεύσεων έως τη λήξη των ομολόγων του Ιουλίου, θεωρώντας ότι η Ελλάδα θα αναγκαστεί τότε να κλείσει άρον άρον την πρώτη αξιολόγηση. Αν ξεπεραστεί ο κάβος του Ιουλίου, στη συνέχεια η ροή των χρηματοδοτικών υποχρεώσεων της χώρας μας εξομαλύνεται. Το πεντάμηνο Αυγούστου - Δεκεμβρίου θα χρειαστούν συνολικά 2,892 δισ. ευρώ, τα οποία είναι σχεδόν ισομερώς κατανεμημένα σε μηνιαία βάση.

Το χρονοδιάγραμμα
Το χρονοδιάγραμμα εκταμιεύσεων του τρίτου Μνημονίου έχει εκτροχιαστεί. Η δόση που αντιστοιχεί στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης είχε συμφωνηθεί να φθάσει τα 5,7 δισ. ευρώ και προβλεπόταν να αποδεσμευτεί σε δύο δόσεις: 3,7 δισ. ευρώ τον περασμένο Νοέμβριο και 2 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο. Ως γνωστόν, η αξιολόγηση ακόμη εκκρεμεί, γεγονός που έχει σπρώξει προς τα πίσω και τις επόμενες εκταμιεύσεις. Κανονικά, στο τέλος Μαρτίου θα έπρεπε να είχε κλείσει και η δεύτερη αξιολόγηση της εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος, η οποία θα είχε ανοίξει τον δρόμο για να αποδεσμευθούν άλλα 4,9 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με την επιστροφή 700.000.000 ευρώ από τα κέρδη που αποκόμισαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα.

Δηλαδή, όπως προαναφέρθηκε, οι δανειστές κρατούν συνολικά στα «σεντούκια» τους 11,3 δισ. ευρώ τα οποία σχεδιαζόταν να δοθούν στη χώρα μας ως την εκπνοή του περασμένου μήνα. Με τα χρήματα αυτά το Ελληνικό Δημόσιο θα κάλυπτε τις χρηματοδοτικές ανάγκες του, θα δημιουργούσε ταμειακό απόθεμα ύψους 1,9 δισ. και θα αποπλήρωνε ληξιπρόθεσμες οφειλές του προς τον ιδιωτικό τομέα ύψους 2 δισ. ευρώ. Για τη συνέχεια της χρονιάς σχεδιαζόταν να δοθούν 4,5 δισ. ευρώ στο τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2016, άλλα 3,8 δισ. ευρώ στο τέλος του τρίτου τριμήνου και ακόμη 1 δισ. ευρώ στο τέλος του τέταρτου τριμήνου.
Τη διαρκώς εντεινόμενη πίεση στα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου παραδέχθηκε πριν από δύο εβδομάδες και ο γενικός γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών Φραγκίσκος Κουτεντάκης, που προκάλεσε αίσθηση κατηγορώντας τους πιστωτές μας για «τακτική Σάιλοκ» με τεμαχισμό των δόσεων. Επιπλέον, υποστήριξε ότι ζητούν να μην πληρωθούν συντάξεις, σε περίπτωση που στεγνώσουν τα κρατικά ταμεία.
Μάριος Ροζάκος

Προσδοκίες στη σύνοδο του ΔΝΤ
Με φόντο τις διαρροές των WikiLeaks, που εκτίναξαν στα ύψη το θερμόμετρο στις σχέσεις Αθήνας - ΔΝΤ, αλλά και το αυστηρό μήνυμα για παραμονή του ΔΝΤ στη χώρα μας, το οποίο έστειλε η Γερμανία, θα συζητηθεί το ελληνικό ζήτημα στην Εαρινή Σύνοδο ΔΝΤ - Παγκόσμιας Τράπεζας. Η σύνοδος διεξάγεται από την προσεχή Παρασκευή έως την Κυριακή στην Ουάσινγκτον και η διαπραγμάτευση για την πρώτη αξιολόγηση ουσιαστικά θα μεταφερθεί έτσι στην αμερικανική πρωτεύουσα. Η κυβέρνηση είχε ανεβάσει αρχικά τον πήχη των προσδοκιών, θεωρώντας ότι εκεί θα τεθούν οι βάσεις για την ελάφρυνση του χρέους. Ωστόσο, ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος φάνηκε την περασμένη εβδομάδα ολιγαρκέστατος, λέγοντας ότι «αν μας δώσουν κάτι για το χρέος» και κλείσει η αξιολόγηση, τότε θα τελειώσει η δυσκολότερη φάση της κρίσης.
Πηγή