Ο τάφος της συγκάλυψης

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΣΥΣΚΟΤΙΖΕΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΕΙΟ ΤΗΣ ΣΟΜΑ

Τον περασμένο Μάρτιο οι κρατικές υπηρεσίας είχαν συντάξει έκθεση για το ανθρακωρυχείο στη Σόμα, το οποίο είχαν κρίνει άρτιο

Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ

Το σύνδρομο «Γκεζί» έχει κυριεύσει για άλλη μια φορά την κυβέρνηση στην Τουρκία, αφού η τεχνική άσκησης εξουσίας που ασκείται ιδιαίτερα μετά τις διαδηλώσεις του περσινού καλοκαιριού, εφαρμόζεται και στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται η ....

κυβέρνηση Ερντογάν την «κρίση» του ανθρακωρυχείου στη Σόμα.
Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι υπήρχαν 787 ανθρακωρύχοι. Τρεις μέρες μετά το δυστύχημα, ανακοινωνόταν ότι ο αριθμός των νεκρών είναι 282. Με την πρόσθεση αυτών που διασώθηκαν, προέκυπτε ένα κενό 305 ατόμων Η αοριστία που υπήρξε από την πρώτη μέρα ως προς το πόσοι τελικά ανθρακωρύχοι βρίσκονταν στο ανθρακωρυχείο τη στιγμή του δυστυχήματος, αλλά και ως προς το τι ήταν αυτό που προκάλεσε το δυστύχημα, δεν μπορεί παρά να είναι συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης. Στην αντίθετη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια κυβέρνηση που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αυτά που πρέπει να γνωρίζει.
Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι υπήρχαν 787 ανθρακωρύχοι. Τρεις μέρες μετά το δυστύχημα ανακοινωνόταν ότι ο αριθμός των νεκρών είναι 282, και με την πρόσθεση αυτών που διασώθηκαν, προέκυπτε ένα κενό 305 ατόμων.
Η βλάβη στο διανομέα ηλεκτρικού ρεύματος που βρίσκεται εντός του ανθρακωρυχείου ήταν ο λόγος που αρχικά ανακοινώθηκε. Στη συνέχεια άρχισαν να ακούγονται και διάφορα περί αυτοανάφλεξης του άνθρακα. Παράλληλα, ετίθετο θέμα ασφάλειας εργασίας. Η κυβέρνηση υπερασπιζόταν την ιδιωτική επιχείρηση που διαχειρίζεται το ανθρακωρυχείο. Τον περασμένο Μάρτιο οι κρατικές υπηρεσίας είχαν συντάξει έκθεση για το ανθρακωρυχείο στη Σόμα, το οποίο είχαν κρίνει άρτιο.
Δεκαπέντε μέρες πριν από το δυστύχημα, η κυβερνητική πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση είχε απορρίψει πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί σύστασης εξεταστικής επιτροπής για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το ανθρακωρυχείο στη Σόμα.
Το σίγουρο είναι ότι η εξουσία έχει λόγους να συγκαλύπτει τον τρόπο λειτουργίας, τις ευθύνες και όλα όσα έχουν να κάνουν με την καθαρά νεοφιλελεύθερη αξία της πρόκρισης του κέρδους εναντίον κάθε μορφής ανθρώπινης αξίας. Ακόμη και της ανθρώπινης ζωής.
Αν δεν ήταν έτσι, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θα έβγαινε μια μέρα μετά το δυστύχημα να πει «τα εργατικά ατυχήματα είναι φυσιολογικά στα ανθρακωρυχεία», παρουσιάζοντας μάλιστα ως τεκμηρίωση του λόγου του τα πολύνεκρα δυστυχήματα σε ανθρακωρυχεία στην Ευρώπη, την Αμερική και την Κίνα από το 1862 μέχρι το 1960.
Συνεπώς το πρώτο προς συγκάλυψη πράγμα είναι η βαθιά νεοφιλελεύθερη ουσία του κυβερνώντος κόμματος, παρά την παραδοσιόπληκτη και θρησκευόμενη ρητορική του. Το δεύτερο είναι οι ιερές αξίες της άσκησης εξουσίας σουλτάνου προς υπηκόους, ή μάλλον εναντίον υπηκόων. Διότι η κατάσταση που ισχύει αυτή τη στιγμή στην Τουρκία δεν απέχει και πάρα πολύ από το να χαρακτηρίσει η κυβέρνηση περιθωριακούς και εχθρούς του καθεστώτος, το ανθρώπινο πλήθος που διαμορφώνεται με σημείο αναφοράς το ανθρακωρυχείο.
Το πλήθος δεν είναι μόνο οι συγγενείς των νεκρών ανθρακωρύχων και οι ανθρακωρύχοι που διασώθηκαν. Είναι και οι εργάτες σε όλα τα ανθρακωρυχεία της Τουρκίας, αλλά και οι μάζες που για άλλη μια φορά υψώνουν φωνές διαμαρτυρίας σε πολλές πόλεις της Τουρκίας εξαιτίας του δυστυχήματος στη Σόμα.
Ηδη διάφοροι φιλοκυβερνητικοί αρθρογράφοι φτάνουν στο σημείο να κάνουν λόγο για ενδεχόμενο, το δυστύχημα να είναι δολιοφθορά εναντίον της κυβέρνησης. Η ψυχολογική κατάσταση των κυβερνώντων εκφράζεται με τις κλοτσιές του βοηθού ιδιαίτερου γραμματέα του πρωθυπουργού εναντίον διαμαρτυρόμενου στη Σόμα πολίτη. Ηταν θεαματικές οι αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής προς τον Ερντογάν και τη συνοδεία του κατά την επίσκεψή τους μία μέρα μετά το ατύχημα.
Η Σόμα έρχεται να προστεθεί στη συσσώρευση. Το «Γκεζί» δεν παρέμεινε κλεισμένο στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης. Δημιούργησε ένα πνεύμα κοινωνικής αντίστασης. Αυτή αρχίζει και παίρνει σοβαρές διαστάσεις και τείνει να λάβει τη μορφή μιας κατάστασης η οποία στην Ελλάδα αποδίδεται -με περίεργο και κάπως άσχετο τρόπο μάλλον- ως κοινωνικός αυτοματισμός.
Οι συνθήκες για συγκρούσεις είναι δεδομένες. Οι διαμαρτυρόμενοι από την πλευρά τους, αυτοί που θέλουν να αντισταθούν, αρχίζουν και διακατέχονται από οργή, την οποία εξωτερικεύουν σιγά σιγά εναντίον οποιουδήποτε τον οποίο θεωρούν «αρχή».
Οποιουδήποτε έχει ή θεωρεί ότι έχει αρμοδιότητα να παρακολουθεί την εφαρμογή κανόνων. Αυτός μπορεί να είναι και κάποιος πολίτης που προειδοποιεί άλλους πολίτες επειδή αυτοί καπνίζουν, ένας αστυνομικός, ένας μούτσος που κάνει παρατήρηση σε επιβάτες του πλοίου να μην τραγουδούν κ.λπ. 
Ελευθεροτυπία