Βόμβα στα ταμεία
Τη δημιουργία ενός Εθνικού Οργανισμού Συντάξεων, στον οποίο θα ενοποιηθούν όλα τα Ταμεία, σε πρώτη φάση της κύριας και ακολούθως της επικουρικής ασφάλισης, προσανατολίζεται να προχωρήσει εντός της επόμενης διετίας το υπουργείο Εργασίας. Ταυτόχρονα, θα τεθεί σε εφαρμογή η βασική σύνταξη των 360 ευρώ, που από το 2015 και μετά θα εγγυάται το κράτος, μαζί με τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να προκύψει ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στην κοινωνική ασφάλιση, με σημαντικά μειωμένες τις συντάξεις που θα χορηγούνται στους δικαιούχους.
Το κυρίαρχο μοντέλο που τρόικα και υπουργείο Εργασίας θέλουν να εφαρμόσουν έχει ως βασικό του κορμό το ΙΚΑ. Στον μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας πρόκειται να ενσωματωθούν όλα τα υπόλοιπα Ταμεία, δημιουργώντας έναν πραγματικό ασφαλιστικό κολοσσό. Αυτό θα σημαίνει όμως και ταυτόχρονη εξισορρόπηση και των συντάξεων που χορηγούνται από κάθε Ταμείο χωριστά. Αρα σε βάθος χρόνου θα εφαρμοστούν όσα ο κ. Γιώργος Προβόπουλος, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, προανήγγειλε μέσω της σχετικής έκθεσης που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με αυτή, εκτός από την καθιέρωση της ελάχιστης εγγυημένης σύνταξης των 360 ευρώ, το 2015, που άλλωστε προβλέπεται και από τον νόμο Λοβέρδου (ν. 3863/2010), προτείνεται να αλλάξει εντελώς η δομή του ασφαλιστικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι οι τρεις πυλώνες που γνωρίζαμε ως τώρα, δηλαδή κύρια, επικουρική και επαγγελματική σύνταξη, μετατρέπονται σε δημόσια, επαγγελματική και ιδιωτική σύνταξη. Στη δημόσια σύνταξη θα ενταχθούν τόσο η κύρια όσο και η επικουρική σύνταξη και μάλιστα σημαντικά μειωμένες.
Η μείωση των συντάξεων θα προκύψει μέσα από την αλλαγή του χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο από αναδιανεμητικό, μετατρέπεται σε κεφαλαιοποιητικό. Αυτό σημαίνει ότι τελειώνει το σύστημα που συγκέντρωνε όλα τα ποσά που χρειάζονται για συντάξεις και τα μοίραζε ανάλογα με τον επαγγελματικό κλάδο, τα χρόνια εργασίας και το φύλο. Αντίθετα, δημιουργείται ένα πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστημα, κάτι σαν ο «προσωπικός κουμπαράς» του καθενός, στον οποίο θα προστίθενται οι ασφαλιστικές εισφορές που έχει καταβάλει κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου και από εκεί θα προκύπτει η σύνταξη που του αναλογεί. Εκτός απ' αυτό τον ασφαλιστικό ατομικό κουμπαρά, θα υπάρχει ένας συγκεκριμένος μαθηματικός τύπος, βάσει του οποίου θα προκύπτει η σύνταξη. Επίσης θα μειωθεί το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κάτω από το 50% του μέσου εισοδήματος που λάμβανε ο δικαιούχος κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου. Κάτι τέτοιο σημαίνει αυτόματη μείωση των συντάξεων σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και κάτω από το επίπεδο της φτώχειας.
Τα πρώτα βήματα για την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Ηδη με αφορμή τη νέα ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές από μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, το ΙΚΑ αναλαμβάνει να εισπράξει όχι μόνο ποσά που αφορούν το ίδιο αλλά και όσα αφορούν τα άλλα τρία μεγάλα Ταμεία, δηλαδή τον ΟΓΑ, το ΕΤΑΑ και τον ΟΑΕΕ. Προωθείται η λειτουργία ενός κεντρικού φορέα είσπραξης, εντός του ΙΚΑ, που θα ενσωματώσει τα οικονομικά τμήματα των υπόλοιπων τριών ταμείων και θα αναλάβει να ελέγχει τις περιπτώσεις που μπορούν να εισπραχθούν και φυσικά θα αποδίδει τα έσοδα στο κάθε ταμείο χωριστά. Ο νέος αυτός φορέας θα πρέπει να έχει συσταθεί εντός του τρέχοντος μηνός, για να τεθεί επίσημα σε λειτουργία την 1η Ιουλίου, ημερομηνία που πρόκειται να ξεκινήσει και η εφαρμογή της συγκεκριμένης ρύθμισης με την υποβολή των απαραίτητων αιτήσεων υπαγωγής σε αυτή απ' όσους το επιθυμούν.
Με δεδομένο ότι η βασική σύνταξη θα είναι πολύ χαμηλή (360 ευρώ), θα πρέπει να ενεργοποιηθούν περισσότερο οι άλλοι δύο πυλώνες του ασφαλιστικού συστήματος, δηλαδή η επαγγελματική και η ιδιωτική ασφάλιση.
Στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός ενιαίου Εθνικού Οργανισμού Συντάξεων εντάσσεται και η ενοποίηση που πραγματοποιήθηκε πριν από μερικούς μήνες των ταμείων επικουρικής ασφάλισης. Τώρα πια το 95% των συνταξιούχων λαμβάνει επικουρική σύνταξη από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Σε αυτό εντάχθηκαν τα μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία και ειδικότερα το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ - ΙΚΑ), οι τομείς του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και οι τομείς ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔΚΥ. Επίσης, στο ΕΤΕΑ υπάχθηκαν οι τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης προσωπικού της ΔΕΗ. Συνολικά, το νέο υπερ-ταμείο έχει πάνω από 1.200.000 συνταξιούχους και σχεδόν 2.500.000 ασφαλισμένους.
Αντίθετα, εκτός ΕΤΕΑ βρέθηκαν μόλις τέσσερα ταμεία επικουρικής ασφάλισης, που αυτόματα μετατράπηκαν σε επαγγελματικά. Πρόκειται για το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑΑΠΑΕ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εταιριών (ΤΕΑΥΦΕ) και το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιριών Πετρελαιοειδών (ΤΕΑΠΕΠ). Τα Ταμεία αυτά έχουν αναλάβει την υποχρέωση να χορηγούν τις συντάξεις χωρίς την παρέμβαση ή τη στήριξη του κράτους. Υπολογίζεται ότι συνολικά και τα τέσσερα αυτά ταμεία έχουν στα μητρώα τους περίπου 75.000 ασφαλισμένους.
Με δεδομένο ότι το σύνολο της κοινωνικής ασφάλισης της χώρας αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα ρευστότητας, ελέω ύφεσης και αύξησης της μαύρης εργασίας, αλλά και μείωσης των μισθών, που οδήγησε στην καταβολή λιγότερων ασφαλιστικών εισφορών, μια επικείμενη ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων «ανοίγει τον δρόμο» για να μειωθεί και άλλο η επικουρική σύνταξη. Αλλωστε, η μηνιαία δαπάνη του ΕΤΕΑ για την καταβολή επικουρικών συντάξεων ανέρχεται στα 200.000.000 ευρώ. Τα έσοδα που έχουν προϋπολογιστεί είναι 4,13 δισ. ευρώ, ενώ τα έξοδα φτάνουν τα 4,29 δισ. ευρώ. Αν επαληθευτούν οι προβλέψεις, τότε το έλλειμμα στο ΕΤΕΑ θα ανέλθει έως το τέλος του έτους στα 163.000.000 ευρώ. Βάσει μνημονιακής δέσμευσης, όταν το Ταμείο που χορηγεί τις επικουρικές συντάξεις καταγράφει ελλείμματα, ο υπουργός Εργασίας αποκτά το δικαίωμα να αποφασίζει μειώσεις μονομερώς. Ετσι εξηγείται ότι ανάμεσα στις εισηγήσεις που έχει δεχτεί το υπουργείο Εργασίας υπάρχει και η πρόταση για πλήρη απορρόφηση της επικουρικής από την κύρια σύνταξη και τη χορήγηση μίας σύνταξης και μοναδικής. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία ενοποίησης εκτιμάται ότι μπορεί να έχει ολοκληρωθεί έως το 2016, για να αρχίσει η εφαρμογή του νέου Εθνικού Οργανισμού Σύνταξης από το 2017 και μετά. Η τραγική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων όμως δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ελιγμούς και έτσι τυχόν ενοποίησή τους θα συμπαρασύρει προς τα κάτω και τις συντάξεις που χορηγούν. Ας σημειωθεί ότι μόνο στο πρώτο δίμηνο του έτους, τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων υποχώρησαν κατά 696.000.000 ευρώ. Από την έως τώρα πορεία των εσόδων εκτιμάται ότι το έλλειμμα για τα ασφαλιστικά ταμεία στο τέλος του τρέχοντος έτους θα έχει φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλο 1,5 δισ. ευρώ θα είναι το έλλειμμα που θα έχει δημιουργηθεί στον ΕΟΠΥΥ.
Εφιάλτης το «κούρεμα»
Τα ασφαλιστικά ταμεία δέχτηκαν καίριο πλήγμα στα αποθεματικά τους λόγω του «κουρέματος» των ομολόγων (PSI), που πραγματοποιήθηκε πέρσι τον Μάρτιο. Εως τότε στο κοινό κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης διέθεταν 15,97 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 6,52 δισ. ευρώ είχαν τοποθετηθεί σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Συνολικά πριν από το PSI η περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων υπολογιζόταν στα 22,49 δισ. ευρώ. Μετά τη διαδικασία του «κουρέματος» χάθηκε το 53,5% και έτσι η περιουσία αυτή μειώθηκε κατά 11,92 δισ. ευρώ. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι οι τιμές διαπραγμάτευσης των νέων, «κουρεμένων» ομολόγων είναι ακόμα πιο χαμηλές, τότε οι πραγματικές απώλειες φτάνουν έως και το 65% της νέας ονομαστικής αξίας. Εναν χρόνο μετά τα ασφαλιστικά ταμεία αναμένεται να υποστούν νέα μείωση του αποθεματικού τους, αφού η κυβέρνηση τους απαγόρευσε να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Ετσι, οι πρώτοι υπολογισμοί κάνουν λόγο για απώλειες που φτάνουν τα 150.000.000 ευρώ.
Δραματική η κατάσταση στο ΙΚΑ
Αναλυτικά, η κατάσταση των μεγαλύτερων ασφαλιστικών ταμείων έχει ως εξής:
-ΙΚΑ: Στο μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας, που η τρόικα και το υπουργείο Εργασίας θέλουν να μετατρέψουν στη βάση πάνω στην οποία θα δημιουργηθεί ο Εθνικός Οργανισμός Σύνταξης, η κατάσταση είναι κάθε μήνα όλο και πιο δραματική. Δεν είναι υπερβολή ότι το Ιδρυμα κάνει αγώνα δρόμου να εξασφαλίσει τις συντάξεις του κάθε μήνα. Το πρώτο δίμηνο του έτους υπήρξε υστέρηση εσόδων κατά 14% σε σχέση με το 2012 και ενώ η εκτίμηση του προϋπολογισμού ήταν της τάξης του 7%. Αυτό σημαίνει ότι υπήρξε διπλάσια υστέρηση εσόδων απ' ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι απώλειες του Ιδρύματος από την ανασφάλιστη εργασία αγγίζουν το 36%, ποσοστό που μεταφράζεται σε απώλειες για το σύστημα περίπου 6,5 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Από τις μειώσεις μισθών και θέσεων εργασίας το ΙΚΑ έχει απώλειες άλλο 1,5 δισ. ευρώ για το 2013, αφού έχει υπολογιστεί ότι ποσοστιαία κάθε μονάδα ανεργίας προκαλεί απώλεια εσόδων έως 250.000.000 ευρώ περίπου. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 8 δισ. ευρώ και από ανενεργές επιχειρήσεις στα 4,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, από τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών που πρόκειται να ξεκινήσει τον επόμενο μήνα, η διοίκηση του Ιδρύματος εκτιμάει ότι δεν θα καταφέρει να εισπράξει πάνω από 500.000.000 ευρώ έως το τέλος του έτους, ενώ άλλο 1 δισ. ευρώ είναι ο στόχος για το 2014. Το ΙΚΑ για τις συντάξεις κάθε μήνα χρειάζεται περίπου 850.000.00 με τον αριθμό των συνταξιούχων να αυξάνεται συνεχώς. Στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου έχει αναγκαστεί το ΙΚΑ να χρησιμοποιήσει το 45,38% της κρατικής επιχορήγησης που μεταφράζεται σε 1,57 δισ. ευρώ επί συνόλου 3,48 δισ. ευρώ. Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός μειωμένων εσόδων και αυξημένων δαπανών, τότε η διοίκηση του Ιδρύματος εκτιμά ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ επιπλέον κρατική επιχορήγηση. Στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η απόκλιση των εσόδων από τον στόχο έφτασε το 8,05%, κάτι που μεταφράζεται σε σχεδόν 338.000.000 ευρώ άνοιγμα στα ταμεία του ΙΚΑ. Ετσι εξηγείται εξάλλου και το γεγονός ότι από την πρόσφατη διαδικασία εσωτερικού δανεισμού για να καταβληθούν οι συντάξεις, το Ιδρυμα άντλησε ποσό της τάξης των 350.000.000 ευρώ, σημαντικά αυξημένο από τα 250.000.000 ευρώ που αντλούσε πέρσι κατά μέσο όρο. Κάθε χρόνο υποβάλλονται περίπου 145.000 αιτήσεις για συνταξιοδότηση, ενώ ο χρόνος αναμονής, ειδικά για τις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης, ξεπερνάει τα δύο χρόνια. Οι ελλείψεις προσωπικού είναι τόσο τρανταχτές που οι ουρές ταλαιπωρίας, από χιλιάδες ασφαλισμένους και συνταξιούχους του Ιδρύματος, τείνουν να γίνουν μόνιμες στα υποκαταστήματα, ειδικά στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Υπολογίζεται ότι λείπουν τουλάχιστον 3.000 άτομα μόνιμο προσωπικό, αριθμός που διαρκώς αυξάνεται αφού υποβάλλονται μαζικά αιτήσεις συνταξιοδότησης και οι προσλήψεις έχουν παγώσει.
Οι ανασφάλιστοι σε ΟΑΕΕ και ΟΓΑ
-ΟΑΕΕ: Σε σύνολο 774.000 ασφαλισμένους το 2012, οι 380.000 ενεργοί ασφαλισμένοι δεν πληρώνουν εισφορές, με οφειλές κοντά στα 5,9 δισ. ευρώ από 3 δισ. ευρώ το 2011. Από τις επιχειρήσεις που διέκοψαν τις εργασίες τους, 196.000 ασφαλισμένοι διέκοψαν αναγκαστικά και εκείνοι την ασφάλισή τους στο Ταμείο αφήνοντας οφειλές 1,5 δισ. ευρώ. Να σημειώσουμε ότι τον τελευταίο χρόνο διέκοψαν τις εργασίες τους περίπου 35.000 επιχειρήσεις στο Ταμείο. Ενας στους δύο ελεύθερους επαγγελματίες δεν καταβάλλει τις εισφορές του στον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα οι απλήρωτες εισφορές στο Ταμείο να φτάνουν στα 7,4 δισ. ευρώ από 3,5 δισ. ευρώ που ήταν το 2009, κάτι που σημαίνει ότι διπλασιάστηκαν στα χρόνια της κρίσης. Στον ΟΑΕΕ το έλλειμμα αναμένεται να φτάσει τα 830.000.000 ευρώ, με δεδομένο ότι έχει υπερβεί το 30% η μείωση των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές. Με δεδομένη την οικονομική δυσπραγία των ασφαλισμένων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, πρόβλημα στον προϋπολογισμό του Ταμείου δημιουργεί και η πρόταση για ακύρωση της εισφοράς επί του τζίρου των επιχειρήσεων η οποία είχε ενταχθεί στον προϋπολογισμό του 2013, ποσού 150.000.000 ευρώ για φέτος ή 600.000.000 ευρώ συνολικά τη διετία 2013-2014. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας μείωσης των συντάξεων που χορηγεί ο Οργανισμός σε περίπου 350.000 συνταξιούχους.
-ΟΓΑ: Ο Οργανισμός έχει 624.970 ασφαλισμένους και 1.149 ενεργές επιχειρήσεις. Επίσης στα μητρώα του Οργανισμού υπάρχουν 624.934 συνταξιούχοι γήρατος και 112.218 συνταξιούχοι αναπηρίας. Ανασφάλιστοι έχουν εντοπιστεί 5.249 Ελληνες και 1.834 αλλοδαποί, ενώ υπάρχουν ακόμα και άλλοι 16.366 επιδοματούχοι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι. Οι ασφαλισμένοι χωρίς καθυστερούμενες εισφορές ανέρχονται στα 313.578 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 50,17% του συνόλου, όταν ήταν στο 58% μόλις πριν από έναν χρόνο. Οι ασφαλισμένοι που έχουν καθυστερούμενες οφειλές, φτάνουν τα 288.587 άτομα, νούμερο που μεταφράζεται στο 46,18% του συνόλου, όταν το 2012 ήταν μόλις στο 36%, γεγονός που αποδεικνύει την αλματώδη αύξηση που έχει πραγματοποιήσει ο αριθμός των αγροτών που αδυνατεί να καταβάλει τις ασφαλιστικές του εισφορές. Οι ασφαλισμένοι που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης ανέρχονται σε 18.638 άτομα (2,98%, έναντι 6% το 2012). Αυτό σημαίνει ότι οι αγρότες αποφεύγουν να υπαχθούν σε καθεστώς ρύθμισης, αφού δεν πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις ένταξης. Ο μέσος όρος των χρημάτων που οφείλουν οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ ανέρχεται στα 2.500 ευρώ το άτομο. Οι συνολικές οφειλές στο τέλος του 2012 είχαν ανέλθει στα 729.242.244 ευρώ, ενώ οι καθυστερούμενες εισφορές για το ίδιο χρονικό διάστημα ήταν 508.572.519 ευρώ.
Ατελείωτες οι ουρές για το εφάπαξ!
Από την τραγική κατάσταση της κοινωνικής ασφάλισης δεν αποτελούν εξαίρεση οι Τομείς Πρόνοιας που χορηγούν το εφάπαξ βοήθημα. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις μειώσεις που αποφασίστηκαν σε συνεργασία με την τρόικα και θεσμοθετήθηκαν με το Μνημόνιο 3 (από 1,94% έως και 83%, ανάλογα τον τομέα), τα προβλήματα παραμένουν. Αν μάλιστα συνεχιστεί η ίδια κατάσταση με τη μειωμένη εισροή εσόδων, τότε υπάρχει στα σκαριά σχέδιο για νέα μείωση εφάπαξ κατά 20% από τη νέα χρονιά. Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζει το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), το οποίο χορηγεί περίπου το 85% του συνόλου των εφάπαξ. Παρά το γεγονός ότι έχει επέλθει συμφωνία με το υπουργείο Εργασίας για την έκδοση 30.000 εφάπαξ εντός του τρέχοντος έτους, καθώς δόθηκε επιχορήγηση 1,13 δισ. ευρώ, ήδη από το τέλος Νοεμβρίου του 2012, εντούτοις η διαδικασία προχωράει με ρυθμούς «χελώνας». Η απορρόφηση των κονδυλίων είναι πολύ αργή και ταυτόχρονα οι νέες αιτήσεις εφάπαξ που υποβάλλονται παραμένουν αμείωτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ), όλο το 2012 δόθηκαν 11.227 εφάπαξ, συνολικού κόστους 466.317.652 ευρώ. Συνολικά, ο μέσος όρος εφάπαξ την ίδια περίοδο ανήλθε στα 41.535 ευρώ. Απ' αυτά τα 10.231 εφάπαξ, κόστους 426.317.652 ευρώ, προήλθαν από τις εισφορές των ασφαλισμένων, ενώ μόλις 996 εφάπαξ, κόστους 40.000.000 ευρώ, προήλθαν από την κρατική επιχορήγηση. Θεωρητικά, η στήριξη που παρέχει το κράτος στο ΤΠΔΥ, πρέπει να έχει αντιστρέψει τη διαδικασία χορήγησης εφάπαξ εντός του 2013 σε πολύ μεγάλο βαθμό, κάτι που δεν αποτυπώνεται από τα νούμερα. Στο πρώτο τρίμηνο του έτους έχουν απορροφηθεί κάτι παραπάνω από 215.000.000 ευρώ από την κρατική επιχορήγηση. Συνολικά, το ίδιο διάστημα έχουν δοθεί 8.866 εφάπαξ, που κόστισαν συνολικά στο ΤΠΔΥ 326.171.222 ευρώ. Ο μέσος όρος του εφάπαξ κυμάνθηκε στα 40.259 ευρώ. Από αυτά, 3.125 εφάπαξ προήλθαν από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων που ανήλθαν στο ποσό των 110.716.110 ευρώ, ενώ μόλις 5.741 εφάπαξ δόθηκαν αξιοποιώντας την κρατική επιχορήγηση, η οποία έφτασε στα 215.455.112 ευρώ ακριβώς. Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί εκκρεμούν 38.140 εφάπαξ από το ΤΠΔΥ, συνολικού κόστους 1.16 δισ. ευρώ. Αρα είναι ξεκάθαρο ότι η επιχορήγηση που δόθηκε δεν αρκεί για να καλύψει το σύνολο των εφάπαξ που βρίσκονται στην αναμονή, με μέσο όρο καταβολής τα 30.551 ευρώ.
Βασίλης Αγγελόπουλος
dimokratianews.g
Τη δημιουργία ενός Εθνικού Οργανισμού Συντάξεων, στον οποίο θα ενοποιηθούν όλα τα Ταμεία, σε πρώτη φάση της κύριας και ακολούθως της επικουρικής ασφάλισης, προσανατολίζεται να προχωρήσει εντός της επόμενης διετίας το υπουργείο Εργασίας. Ταυτόχρονα, θα τεθεί σε εφαρμογή η βασική σύνταξη των 360 ευρώ, που από το 2015 και μετά θα εγγυάται το κράτος, μαζί με τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να προκύψει ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στην κοινωνική ασφάλιση, με σημαντικά μειωμένες τις συντάξεις που θα χορηγούνται στους δικαιούχους.
Το κυρίαρχο μοντέλο που τρόικα και υπουργείο Εργασίας θέλουν να εφαρμόσουν έχει ως βασικό του κορμό το ΙΚΑ. Στον μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας πρόκειται να ενσωματωθούν όλα τα υπόλοιπα Ταμεία, δημιουργώντας έναν πραγματικό ασφαλιστικό κολοσσό. Αυτό θα σημαίνει όμως και ταυτόχρονη εξισορρόπηση και των συντάξεων που χορηγούνται από κάθε Ταμείο χωριστά. Αρα σε βάθος χρόνου θα εφαρμοστούν όσα ο κ. Γιώργος Προβόπουλος, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, προανήγγειλε μέσω της σχετικής έκθεσης που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με αυτή, εκτός από την καθιέρωση της ελάχιστης εγγυημένης σύνταξης των 360 ευρώ, το 2015, που άλλωστε προβλέπεται και από τον νόμο Λοβέρδου (ν. 3863/2010), προτείνεται να αλλάξει εντελώς η δομή του ασφαλιστικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι οι τρεις πυλώνες που γνωρίζαμε ως τώρα, δηλαδή κύρια, επικουρική και επαγγελματική σύνταξη, μετατρέπονται σε δημόσια, επαγγελματική και ιδιωτική σύνταξη. Στη δημόσια σύνταξη θα ενταχθούν τόσο η κύρια όσο και η επικουρική σύνταξη και μάλιστα σημαντικά μειωμένες.
Η μείωση των συντάξεων θα προκύψει μέσα από την αλλαγή του χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο από αναδιανεμητικό, μετατρέπεται σε κεφαλαιοποιητικό. Αυτό σημαίνει ότι τελειώνει το σύστημα που συγκέντρωνε όλα τα ποσά που χρειάζονται για συντάξεις και τα μοίραζε ανάλογα με τον επαγγελματικό κλάδο, τα χρόνια εργασίας και το φύλο. Αντίθετα, δημιουργείται ένα πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστημα, κάτι σαν ο «προσωπικός κουμπαράς» του καθενός, στον οποίο θα προστίθενται οι ασφαλιστικές εισφορές που έχει καταβάλει κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου και από εκεί θα προκύπτει η σύνταξη που του αναλογεί. Εκτός απ' αυτό τον ασφαλιστικό ατομικό κουμπαρά, θα υπάρχει ένας συγκεκριμένος μαθηματικός τύπος, βάσει του οποίου θα προκύπτει η σύνταξη. Επίσης θα μειωθεί το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κάτω από το 50% του μέσου εισοδήματος που λάμβανε ο δικαιούχος κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου. Κάτι τέτοιο σημαίνει αυτόματη μείωση των συντάξεων σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και κάτω από το επίπεδο της φτώχειας.
Τα πρώτα βήματα για την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Ηδη με αφορμή τη νέα ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές από μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, το ΙΚΑ αναλαμβάνει να εισπράξει όχι μόνο ποσά που αφορούν το ίδιο αλλά και όσα αφορούν τα άλλα τρία μεγάλα Ταμεία, δηλαδή τον ΟΓΑ, το ΕΤΑΑ και τον ΟΑΕΕ. Προωθείται η λειτουργία ενός κεντρικού φορέα είσπραξης, εντός του ΙΚΑ, που θα ενσωματώσει τα οικονομικά τμήματα των υπόλοιπων τριών ταμείων και θα αναλάβει να ελέγχει τις περιπτώσεις που μπορούν να εισπραχθούν και φυσικά θα αποδίδει τα έσοδα στο κάθε ταμείο χωριστά. Ο νέος αυτός φορέας θα πρέπει να έχει συσταθεί εντός του τρέχοντος μηνός, για να τεθεί επίσημα σε λειτουργία την 1η Ιουλίου, ημερομηνία που πρόκειται να ξεκινήσει και η εφαρμογή της συγκεκριμένης ρύθμισης με την υποβολή των απαραίτητων αιτήσεων υπαγωγής σε αυτή απ' όσους το επιθυμούν.
Με δεδομένο ότι η βασική σύνταξη θα είναι πολύ χαμηλή (360 ευρώ), θα πρέπει να ενεργοποιηθούν περισσότερο οι άλλοι δύο πυλώνες του ασφαλιστικού συστήματος, δηλαδή η επαγγελματική και η ιδιωτική ασφάλιση.
Στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός ενιαίου Εθνικού Οργανισμού Συντάξεων εντάσσεται και η ενοποίηση που πραγματοποιήθηκε πριν από μερικούς μήνες των ταμείων επικουρικής ασφάλισης. Τώρα πια το 95% των συνταξιούχων λαμβάνει επικουρική σύνταξη από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Σε αυτό εντάχθηκαν τα μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία και ειδικότερα το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ - ΙΚΑ), οι τομείς του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και οι τομείς ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔΚΥ. Επίσης, στο ΕΤΕΑ υπάχθηκαν οι τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης προσωπικού της ΔΕΗ. Συνολικά, το νέο υπερ-ταμείο έχει πάνω από 1.200.000 συνταξιούχους και σχεδόν 2.500.000 ασφαλισμένους.
Αντίθετα, εκτός ΕΤΕΑ βρέθηκαν μόλις τέσσερα ταμεία επικουρικής ασφάλισης, που αυτόματα μετατράπηκαν σε επαγγελματικά. Πρόκειται για το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑΑΠΑΕ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εταιριών (ΤΕΑΥΦΕ) και το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιριών Πετρελαιοειδών (ΤΕΑΠΕΠ). Τα Ταμεία αυτά έχουν αναλάβει την υποχρέωση να χορηγούν τις συντάξεις χωρίς την παρέμβαση ή τη στήριξη του κράτους. Υπολογίζεται ότι συνολικά και τα τέσσερα αυτά ταμεία έχουν στα μητρώα τους περίπου 75.000 ασφαλισμένους.
Με δεδομένο ότι το σύνολο της κοινωνικής ασφάλισης της χώρας αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα ρευστότητας, ελέω ύφεσης και αύξησης της μαύρης εργασίας, αλλά και μείωσης των μισθών, που οδήγησε στην καταβολή λιγότερων ασφαλιστικών εισφορών, μια επικείμενη ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων «ανοίγει τον δρόμο» για να μειωθεί και άλλο η επικουρική σύνταξη. Αλλωστε, η μηνιαία δαπάνη του ΕΤΕΑ για την καταβολή επικουρικών συντάξεων ανέρχεται στα 200.000.000 ευρώ. Τα έσοδα που έχουν προϋπολογιστεί είναι 4,13 δισ. ευρώ, ενώ τα έξοδα φτάνουν τα 4,29 δισ. ευρώ. Αν επαληθευτούν οι προβλέψεις, τότε το έλλειμμα στο ΕΤΕΑ θα ανέλθει έως το τέλος του έτους στα 163.000.000 ευρώ. Βάσει μνημονιακής δέσμευσης, όταν το Ταμείο που χορηγεί τις επικουρικές συντάξεις καταγράφει ελλείμματα, ο υπουργός Εργασίας αποκτά το δικαίωμα να αποφασίζει μειώσεις μονομερώς. Ετσι εξηγείται ότι ανάμεσα στις εισηγήσεις που έχει δεχτεί το υπουργείο Εργασίας υπάρχει και η πρόταση για πλήρη απορρόφηση της επικουρικής από την κύρια σύνταξη και τη χορήγηση μίας σύνταξης και μοναδικής. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία ενοποίησης εκτιμάται ότι μπορεί να έχει ολοκληρωθεί έως το 2016, για να αρχίσει η εφαρμογή του νέου Εθνικού Οργανισμού Σύνταξης από το 2017 και μετά. Η τραγική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων όμως δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ελιγμούς και έτσι τυχόν ενοποίησή τους θα συμπαρασύρει προς τα κάτω και τις συντάξεις που χορηγούν. Ας σημειωθεί ότι μόνο στο πρώτο δίμηνο του έτους, τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων υποχώρησαν κατά 696.000.000 ευρώ. Από την έως τώρα πορεία των εσόδων εκτιμάται ότι το έλλειμμα για τα ασφαλιστικά ταμεία στο τέλος του τρέχοντος έτους θα έχει φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλο 1,5 δισ. ευρώ θα είναι το έλλειμμα που θα έχει δημιουργηθεί στον ΕΟΠΥΥ.
Εφιάλτης το «κούρεμα»
Τα ασφαλιστικά ταμεία δέχτηκαν καίριο πλήγμα στα αποθεματικά τους λόγω του «κουρέματος» των ομολόγων (PSI), που πραγματοποιήθηκε πέρσι τον Μάρτιο. Εως τότε στο κοινό κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης διέθεταν 15,97 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 6,52 δισ. ευρώ είχαν τοποθετηθεί σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Συνολικά πριν από το PSI η περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων υπολογιζόταν στα 22,49 δισ. ευρώ. Μετά τη διαδικασία του «κουρέματος» χάθηκε το 53,5% και έτσι η περιουσία αυτή μειώθηκε κατά 11,92 δισ. ευρώ. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι οι τιμές διαπραγμάτευσης των νέων, «κουρεμένων» ομολόγων είναι ακόμα πιο χαμηλές, τότε οι πραγματικές απώλειες φτάνουν έως και το 65% της νέας ονομαστικής αξίας. Εναν χρόνο μετά τα ασφαλιστικά ταμεία αναμένεται να υποστούν νέα μείωση του αποθεματικού τους, αφού η κυβέρνηση τους απαγόρευσε να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Ετσι, οι πρώτοι υπολογισμοί κάνουν λόγο για απώλειες που φτάνουν τα 150.000.000 ευρώ.
Δραματική η κατάσταση στο ΙΚΑ
Αναλυτικά, η κατάσταση των μεγαλύτερων ασφαλιστικών ταμείων έχει ως εξής:
-ΙΚΑ: Στο μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας, που η τρόικα και το υπουργείο Εργασίας θέλουν να μετατρέψουν στη βάση πάνω στην οποία θα δημιουργηθεί ο Εθνικός Οργανισμός Σύνταξης, η κατάσταση είναι κάθε μήνα όλο και πιο δραματική. Δεν είναι υπερβολή ότι το Ιδρυμα κάνει αγώνα δρόμου να εξασφαλίσει τις συντάξεις του κάθε μήνα. Το πρώτο δίμηνο του έτους υπήρξε υστέρηση εσόδων κατά 14% σε σχέση με το 2012 και ενώ η εκτίμηση του προϋπολογισμού ήταν της τάξης του 7%. Αυτό σημαίνει ότι υπήρξε διπλάσια υστέρηση εσόδων απ' ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι απώλειες του Ιδρύματος από την ανασφάλιστη εργασία αγγίζουν το 36%, ποσοστό που μεταφράζεται σε απώλειες για το σύστημα περίπου 6,5 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Από τις μειώσεις μισθών και θέσεων εργασίας το ΙΚΑ έχει απώλειες άλλο 1,5 δισ. ευρώ για το 2013, αφού έχει υπολογιστεί ότι ποσοστιαία κάθε μονάδα ανεργίας προκαλεί απώλεια εσόδων έως 250.000.000 ευρώ περίπου. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 8 δισ. ευρώ και από ανενεργές επιχειρήσεις στα 4,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, από τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών που πρόκειται να ξεκινήσει τον επόμενο μήνα, η διοίκηση του Ιδρύματος εκτιμάει ότι δεν θα καταφέρει να εισπράξει πάνω από 500.000.000 ευρώ έως το τέλος του έτους, ενώ άλλο 1 δισ. ευρώ είναι ο στόχος για το 2014. Το ΙΚΑ για τις συντάξεις κάθε μήνα χρειάζεται περίπου 850.000.00 με τον αριθμό των συνταξιούχων να αυξάνεται συνεχώς. Στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου έχει αναγκαστεί το ΙΚΑ να χρησιμοποιήσει το 45,38% της κρατικής επιχορήγησης που μεταφράζεται σε 1,57 δισ. ευρώ επί συνόλου 3,48 δισ. ευρώ. Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός μειωμένων εσόδων και αυξημένων δαπανών, τότε η διοίκηση του Ιδρύματος εκτιμά ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ επιπλέον κρατική επιχορήγηση. Στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η απόκλιση των εσόδων από τον στόχο έφτασε το 8,05%, κάτι που μεταφράζεται σε σχεδόν 338.000.000 ευρώ άνοιγμα στα ταμεία του ΙΚΑ. Ετσι εξηγείται εξάλλου και το γεγονός ότι από την πρόσφατη διαδικασία εσωτερικού δανεισμού για να καταβληθούν οι συντάξεις, το Ιδρυμα άντλησε ποσό της τάξης των 350.000.000 ευρώ, σημαντικά αυξημένο από τα 250.000.000 ευρώ που αντλούσε πέρσι κατά μέσο όρο. Κάθε χρόνο υποβάλλονται περίπου 145.000 αιτήσεις για συνταξιοδότηση, ενώ ο χρόνος αναμονής, ειδικά για τις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης, ξεπερνάει τα δύο χρόνια. Οι ελλείψεις προσωπικού είναι τόσο τρανταχτές που οι ουρές ταλαιπωρίας, από χιλιάδες ασφαλισμένους και συνταξιούχους του Ιδρύματος, τείνουν να γίνουν μόνιμες στα υποκαταστήματα, ειδικά στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Υπολογίζεται ότι λείπουν τουλάχιστον 3.000 άτομα μόνιμο προσωπικό, αριθμός που διαρκώς αυξάνεται αφού υποβάλλονται μαζικά αιτήσεις συνταξιοδότησης και οι προσλήψεις έχουν παγώσει.
Οι ανασφάλιστοι σε ΟΑΕΕ και ΟΓΑ
-ΟΑΕΕ: Σε σύνολο 774.000 ασφαλισμένους το 2012, οι 380.000 ενεργοί ασφαλισμένοι δεν πληρώνουν εισφορές, με οφειλές κοντά στα 5,9 δισ. ευρώ από 3 δισ. ευρώ το 2011. Από τις επιχειρήσεις που διέκοψαν τις εργασίες τους, 196.000 ασφαλισμένοι διέκοψαν αναγκαστικά και εκείνοι την ασφάλισή τους στο Ταμείο αφήνοντας οφειλές 1,5 δισ. ευρώ. Να σημειώσουμε ότι τον τελευταίο χρόνο διέκοψαν τις εργασίες τους περίπου 35.000 επιχειρήσεις στο Ταμείο. Ενας στους δύο ελεύθερους επαγγελματίες δεν καταβάλλει τις εισφορές του στον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα οι απλήρωτες εισφορές στο Ταμείο να φτάνουν στα 7,4 δισ. ευρώ από 3,5 δισ. ευρώ που ήταν το 2009, κάτι που σημαίνει ότι διπλασιάστηκαν στα χρόνια της κρίσης. Στον ΟΑΕΕ το έλλειμμα αναμένεται να φτάσει τα 830.000.000 ευρώ, με δεδομένο ότι έχει υπερβεί το 30% η μείωση των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές. Με δεδομένη την οικονομική δυσπραγία των ασφαλισμένων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, πρόβλημα στον προϋπολογισμό του Ταμείου δημιουργεί και η πρόταση για ακύρωση της εισφοράς επί του τζίρου των επιχειρήσεων η οποία είχε ενταχθεί στον προϋπολογισμό του 2013, ποσού 150.000.000 ευρώ για φέτος ή 600.000.000 ευρώ συνολικά τη διετία 2013-2014. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας μείωσης των συντάξεων που χορηγεί ο Οργανισμός σε περίπου 350.000 συνταξιούχους.
-ΟΓΑ: Ο Οργανισμός έχει 624.970 ασφαλισμένους και 1.149 ενεργές επιχειρήσεις. Επίσης στα μητρώα του Οργανισμού υπάρχουν 624.934 συνταξιούχοι γήρατος και 112.218 συνταξιούχοι αναπηρίας. Ανασφάλιστοι έχουν εντοπιστεί 5.249 Ελληνες και 1.834 αλλοδαποί, ενώ υπάρχουν ακόμα και άλλοι 16.366 επιδοματούχοι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι. Οι ασφαλισμένοι χωρίς καθυστερούμενες εισφορές ανέρχονται στα 313.578 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 50,17% του συνόλου, όταν ήταν στο 58% μόλις πριν από έναν χρόνο. Οι ασφαλισμένοι που έχουν καθυστερούμενες οφειλές, φτάνουν τα 288.587 άτομα, νούμερο που μεταφράζεται στο 46,18% του συνόλου, όταν το 2012 ήταν μόλις στο 36%, γεγονός που αποδεικνύει την αλματώδη αύξηση που έχει πραγματοποιήσει ο αριθμός των αγροτών που αδυνατεί να καταβάλει τις ασφαλιστικές του εισφορές. Οι ασφαλισμένοι που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης ανέρχονται σε 18.638 άτομα (2,98%, έναντι 6% το 2012). Αυτό σημαίνει ότι οι αγρότες αποφεύγουν να υπαχθούν σε καθεστώς ρύθμισης, αφού δεν πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις ένταξης. Ο μέσος όρος των χρημάτων που οφείλουν οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ ανέρχεται στα 2.500 ευρώ το άτομο. Οι συνολικές οφειλές στο τέλος του 2012 είχαν ανέλθει στα 729.242.244 ευρώ, ενώ οι καθυστερούμενες εισφορές για το ίδιο χρονικό διάστημα ήταν 508.572.519 ευρώ.
Ατελείωτες οι ουρές για το εφάπαξ!
Από την τραγική κατάσταση της κοινωνικής ασφάλισης δεν αποτελούν εξαίρεση οι Τομείς Πρόνοιας που χορηγούν το εφάπαξ βοήθημα. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις μειώσεις που αποφασίστηκαν σε συνεργασία με την τρόικα και θεσμοθετήθηκαν με το Μνημόνιο 3 (από 1,94% έως και 83%, ανάλογα τον τομέα), τα προβλήματα παραμένουν. Αν μάλιστα συνεχιστεί η ίδια κατάσταση με τη μειωμένη εισροή εσόδων, τότε υπάρχει στα σκαριά σχέδιο για νέα μείωση εφάπαξ κατά 20% από τη νέα χρονιά. Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζει το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), το οποίο χορηγεί περίπου το 85% του συνόλου των εφάπαξ. Παρά το γεγονός ότι έχει επέλθει συμφωνία με το υπουργείο Εργασίας για την έκδοση 30.000 εφάπαξ εντός του τρέχοντος έτους, καθώς δόθηκε επιχορήγηση 1,13 δισ. ευρώ, ήδη από το τέλος Νοεμβρίου του 2012, εντούτοις η διαδικασία προχωράει με ρυθμούς «χελώνας». Η απορρόφηση των κονδυλίων είναι πολύ αργή και ταυτόχρονα οι νέες αιτήσεις εφάπαξ που υποβάλλονται παραμένουν αμείωτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ), όλο το 2012 δόθηκαν 11.227 εφάπαξ, συνολικού κόστους 466.317.652 ευρώ. Συνολικά, ο μέσος όρος εφάπαξ την ίδια περίοδο ανήλθε στα 41.535 ευρώ. Απ' αυτά τα 10.231 εφάπαξ, κόστους 426.317.652 ευρώ, προήλθαν από τις εισφορές των ασφαλισμένων, ενώ μόλις 996 εφάπαξ, κόστους 40.000.000 ευρώ, προήλθαν από την κρατική επιχορήγηση. Θεωρητικά, η στήριξη που παρέχει το κράτος στο ΤΠΔΥ, πρέπει να έχει αντιστρέψει τη διαδικασία χορήγησης εφάπαξ εντός του 2013 σε πολύ μεγάλο βαθμό, κάτι που δεν αποτυπώνεται από τα νούμερα. Στο πρώτο τρίμηνο του έτους έχουν απορροφηθεί κάτι παραπάνω από 215.000.000 ευρώ από την κρατική επιχορήγηση. Συνολικά, το ίδιο διάστημα έχουν δοθεί 8.866 εφάπαξ, που κόστισαν συνολικά στο ΤΠΔΥ 326.171.222 ευρώ. Ο μέσος όρος του εφάπαξ κυμάνθηκε στα 40.259 ευρώ. Από αυτά, 3.125 εφάπαξ προήλθαν από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων που ανήλθαν στο ποσό των 110.716.110 ευρώ, ενώ μόλις 5.741 εφάπαξ δόθηκαν αξιοποιώντας την κρατική επιχορήγηση, η οποία έφτασε στα 215.455.112 ευρώ ακριβώς. Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί εκκρεμούν 38.140 εφάπαξ από το ΤΠΔΥ, συνολικού κόστους 1.16 δισ. ευρώ. Αρα είναι ξεκάθαρο ότι η επιχορήγηση που δόθηκε δεν αρκεί για να καλύψει το σύνολο των εφάπαξ που βρίσκονται στην αναμονή, με μέσο όρο καταβολής τα 30.551 ευρώ.
Βασίλης Αγγελόπουλος
dimokratianews.g