Σέ «τούτα τά χρόνια τά σακάτικα», όπως ευστόχως τά έχει
ονομάσει ο ποιητής, γίνεται μία προσπάθεια σμικρύνσεως των ενδόξων
προγόνων μας
Από τον Σαράντο Ι. Καργάκο...
Παρατηρώ ὅτι σέ «τοῦτα τά χρόνια τά σακάτικα», ὅπως εὐστόχως τά ἔχει ὀνομάσει ὁ ποιητής, γίνεται μία προσπάθεια σμικρύνσεως τῶν ἐνδόξων προγόνων μας.
Ἔπρεπε νά μικρύνουμε πολύ γιά νά τολμήσουν νά φέρουν κάποιοι, πού διαμορφώνουν τό πνευματικό κλῖμα στήν Ἑλλάδα, στά δικά τους χαμηλά μέτρα τόσο μεγάλες σέ ἦθος, σέ πνεῦμα καί ἡρωισμό μορφές. Στά σχολεῖα μας καί στά πανεπιστήμιά μας προσφέρεται μιά ἱστορική γνώση πιό ξερή καί ἀπό παλιό μανιάτικο παξιμάδι. Τά ἱστορικά γεγονότα ὅμως δέν ἔχουν μόνο ξηρότητα, ἔχουν καί συναισθηματικότητα, πού αὐτή διαποτίζει τίς ψυχές τῶν νεωτέρων γενεῶν καί δημιουργεῖ τό ἱστορικό ἦθος, τήν ἱστορική συνείδηση. Τολμῶ νά πῶ ὅτι αὐτή τή στιγμή ἡ σκοπιανή ἰντελιγκέντσια ἔχει ὑψηλότερο ἱστορικό ἦθος ἀπό τή δική μας πνευματική, καλλιτεχνική ἡγεσία. Ἔτσι μπόρεσαν οἱ Σκοπιανοί καί μέ τή Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν νά ὑποκλέψουν τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας καί νά τό κάνουν πνευματικό καί πολιτικό τσιφλίκι τους. Διέλαθε ἀπό τά σαΐνια τῆς διπλωματίας μας τοῦτο τό πολύ ἁπλό, ὅτι δηλαδή ὅποιος παίρνει τό ὄνομα ἑνός χώρου παίρνει καί τήν ἱστορία του. Καί κάτι ἀκόμη: ἀφοῦ τούς χαρίσαμε τό ὄνομα Βόρεια Μακεδονία, γιατί δέν ἀπαιτήσαμε νά μπεῖ ρήτρα ὥστε καί οἱ κάτοικοι –καί πιό πολύ οἱ πολιτικοί τους– στά διεθνῆ συνέδρια νά ὀνομάζονται Βορειομακεδόνες;
Ἀπό τά στόματα τῶν κυβερνώντων ἀκούσαμε πολλά, πού κάποια ὄντως εἶχαν μιά γεύση ἀλήθειας. Τό τέχνασμα εἶναι γνωστό. Στά ἐπιχειρήματα τῶν πολιτικῶν, ὅταν ὑπάρχει μιά δόση ἀλήθειας, τότε προκαλεῖται μεγαλύτερη σύγχυση. Εἶναι γνωστό ἐπίσης καί τοῦτο: σέ μιά πολιτική ὑποχωρήσεως τό πρῶτο θῦμα εἶναι ἡ ἀλήθεια. Στόν «Καλό στρατιώτη Σβέικ» τοῦ Γιάροσλαβ Χάσεκ ἕνας συνεχῶς τιμωρούμενος ἔφεδρος ἀξιωματικός λέει γιά τά πολεμικά ἀνακοινωθέντα τῶν Αὐστριακῶν –μετά ἀπό κάθε ὑποχώρησή τους: «Οἱ δυνάμεις μας μετετέθησαν εἰς θέσεις ἐκ τῶν προτέρων μελετηθείσας». Τούτη τή φράση ἀξιοποίησε ἐπιτυχῶς στόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ὁ ἀριστοτέχνης τῆς προπαγάνδας Ἰωσήφ Γκαῖμπελς, πού σέ κάθε ὑποχώρηση τοῦ γερμανικοῦ στρατοῦ ἀνακοίνωνε: «Ἐθέσαμεν ἑαυτούς μακράν τοῦ ἐχθροῦ»!
Ἡ κυβέρνηση μέ τήν ὑπογραφή τῶν Πρεσπῶν νόμισε πώς ψέκασε τό πρόβλημα τῶν Σκοπίων μέ μπαϊγκόν, ὁπότε, ὅπως ἔλεγε ἕνας δήμαρχος Ἀθηνῶν, ὀνόματι Ρίτσος, συγγενής τοῦ ποιητῆ, στά ἑπτά χρόνια τῆς δικτατορίας, «τέζα τό πρόβλημα»! Τέζα ὅμως εἶναι τά ἱστορικά δικαιώματα τῆς Ἑλλάδος ἐπί τῆς Μακεδονίας. Οἱ πολιτικοί μας ἐκπρόσωποι εἶπαν καί συνεχίζουν νά λένε πολλά καί ἠχηρά. Περιττόν! Δέν χρειάζεται νά προσθέτεις ἀφρόλουτρο γιά νά κάνεις σαπουνόφουσκες. Ὅλα ὅσα μᾶς εἶπαν τά τελευταῖα χρόνια ἀποδείχθηκαν εὐμεγέθεις ἀλλά πολύχρωμες πομφόλυγες. Λυπᾶμαι, ἀλλά δέν βλέπω νά γίνεται κάποια προσπάθεια νά ὑψωθοῦμε λίγο πιό πάνω ἀπό τή λάσπη μας. Μᾶς λείπουν πολλά, μᾶς λείπει κυρίως ἡ ἐργασιακή ἠθική. Τό φιλότιμο γιά μιά παραγωγική προσπάθεια, ὥστε νά μήν τροφοδοτοῦμε τό «μοντέρνο παιδομάζωμα» τῶν ξένων χωρῶν. Σέ εἴκοσι χρόνια ἡ Ἑλλάδα θά εἶναι μιά χώρα χωρίς δικά της παιδιά.
Ἀκούσαμε πολλά γιά τή θεραπεία τῶν δεινῶν στό Μάτι, ἀλλά στήν πράξη ὥς αὐτή τή στιγμή πού χαράσσονται οἱ γραμμές αὐτές δέν εἴδαμε τίποτα. Μέ ἀέρα κοπανιστό δέν μπορεῖ νά κάνεις κολοκύθι γεμιστό, παρά τίς κάποτε δηλώσεις περί γεμιστῶν ἐρίτιμης ὑπουργοῦ. Γι’ αὐτό ὅσο πιό πολύ ξεφεύγουμε ἀπό τήν τελευταία μας καταστροφή τόσο πιό πολύ πλησιάζουμε τήν ἑπόμενη. Εἶναι θλιβερό! Δέν ὑπάρχει ἐμπιστοσύνη στά λόγια τῶν πολιτικῶν. Τό πολιτικό ψέμα ἐξαπλώνεται σάν τόν ἰό ἔμπολα, πού μεταλλασσόμενος γίνεται ἰσχυρότερος καί σκοτώνει στό διάβα του καθετί. Ἡ ἀγάπη γιά τήν πατρίδα ἐκδηλώνεται λεκτικά μόνο ὅταν πλησιάζουν οἱ ἐκλογές. Αὐτό πού πάντα προέχει εἶναι τό ἐξουσιαστικό πάθος. Καί τοῦτο τό πάθος δέν καταπαύει. Εἶναι σάν τά δόντια τοῦ καρχαρία· ἅμα σπάσει κάποιο, στή θέση του φυτρώνει ἄλλο!
Τά πράγματα, παρά τά χρυσίζοντα λόγια, «δέν βαίνουν καλά στήν ἀποικία», ὅπως θά ἔλεγε ὁ Καβάφης. Καί δέν κατανοῶ γιατί ὁ κ. πρωθυπουργός φαίνεται ἀδικαιολόγητα μονίμως εὐχαριστημένος ἀπό τόν ἑαυτό του. Μπορεῖ νά τόν θεωρεῖ σάν ἄτομο τῆς ἱστορίας, ἀλλά πρό πολλοῦ ἡ ἱστορία τόν ἔχει ξεπεράσει. Θά μείνει στά ἑλληνικά χρόνια σάν πολιτική πυγολαμπίδα.
*Ιστορικός, συγγραφέας
Πηγή
Από τον Σαράντο Ι. Καργάκο...
Παρατηρώ ὅτι σέ «τοῦτα τά χρόνια τά σακάτικα», ὅπως εὐστόχως τά ἔχει ὀνομάσει ὁ ποιητής, γίνεται μία προσπάθεια σμικρύνσεως τῶν ἐνδόξων προγόνων μας.
Ἔπρεπε νά μικρύνουμε πολύ γιά νά τολμήσουν νά φέρουν κάποιοι, πού διαμορφώνουν τό πνευματικό κλῖμα στήν Ἑλλάδα, στά δικά τους χαμηλά μέτρα τόσο μεγάλες σέ ἦθος, σέ πνεῦμα καί ἡρωισμό μορφές. Στά σχολεῖα μας καί στά πανεπιστήμιά μας προσφέρεται μιά ἱστορική γνώση πιό ξερή καί ἀπό παλιό μανιάτικο παξιμάδι. Τά ἱστορικά γεγονότα ὅμως δέν ἔχουν μόνο ξηρότητα, ἔχουν καί συναισθηματικότητα, πού αὐτή διαποτίζει τίς ψυχές τῶν νεωτέρων γενεῶν καί δημιουργεῖ τό ἱστορικό ἦθος, τήν ἱστορική συνείδηση. Τολμῶ νά πῶ ὅτι αὐτή τή στιγμή ἡ σκοπιανή ἰντελιγκέντσια ἔχει ὑψηλότερο ἱστορικό ἦθος ἀπό τή δική μας πνευματική, καλλιτεχνική ἡγεσία. Ἔτσι μπόρεσαν οἱ Σκοπιανοί καί μέ τή Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν νά ὑποκλέψουν τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας καί νά τό κάνουν πνευματικό καί πολιτικό τσιφλίκι τους. Διέλαθε ἀπό τά σαΐνια τῆς διπλωματίας μας τοῦτο τό πολύ ἁπλό, ὅτι δηλαδή ὅποιος παίρνει τό ὄνομα ἑνός χώρου παίρνει καί τήν ἱστορία του. Καί κάτι ἀκόμη: ἀφοῦ τούς χαρίσαμε τό ὄνομα Βόρεια Μακεδονία, γιατί δέν ἀπαιτήσαμε νά μπεῖ ρήτρα ὥστε καί οἱ κάτοικοι –καί πιό πολύ οἱ πολιτικοί τους– στά διεθνῆ συνέδρια νά ὀνομάζονται Βορειομακεδόνες;
Ἀπό τά στόματα τῶν κυβερνώντων ἀκούσαμε πολλά, πού κάποια ὄντως εἶχαν μιά γεύση ἀλήθειας. Τό τέχνασμα εἶναι γνωστό. Στά ἐπιχειρήματα τῶν πολιτικῶν, ὅταν ὑπάρχει μιά δόση ἀλήθειας, τότε προκαλεῖται μεγαλύτερη σύγχυση. Εἶναι γνωστό ἐπίσης καί τοῦτο: σέ μιά πολιτική ὑποχωρήσεως τό πρῶτο θῦμα εἶναι ἡ ἀλήθεια. Στόν «Καλό στρατιώτη Σβέικ» τοῦ Γιάροσλαβ Χάσεκ ἕνας συνεχῶς τιμωρούμενος ἔφεδρος ἀξιωματικός λέει γιά τά πολεμικά ἀνακοινωθέντα τῶν Αὐστριακῶν –μετά ἀπό κάθε ὑποχώρησή τους: «Οἱ δυνάμεις μας μετετέθησαν εἰς θέσεις ἐκ τῶν προτέρων μελετηθείσας». Τούτη τή φράση ἀξιοποίησε ἐπιτυχῶς στόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ὁ ἀριστοτέχνης τῆς προπαγάνδας Ἰωσήφ Γκαῖμπελς, πού σέ κάθε ὑποχώρηση τοῦ γερμανικοῦ στρατοῦ ἀνακοίνωνε: «Ἐθέσαμεν ἑαυτούς μακράν τοῦ ἐχθροῦ»!
Ἡ κυβέρνηση μέ τήν ὑπογραφή τῶν Πρεσπῶν νόμισε πώς ψέκασε τό πρόβλημα τῶν Σκοπίων μέ μπαϊγκόν, ὁπότε, ὅπως ἔλεγε ἕνας δήμαρχος Ἀθηνῶν, ὀνόματι Ρίτσος, συγγενής τοῦ ποιητῆ, στά ἑπτά χρόνια τῆς δικτατορίας, «τέζα τό πρόβλημα»! Τέζα ὅμως εἶναι τά ἱστορικά δικαιώματα τῆς Ἑλλάδος ἐπί τῆς Μακεδονίας. Οἱ πολιτικοί μας ἐκπρόσωποι εἶπαν καί συνεχίζουν νά λένε πολλά καί ἠχηρά. Περιττόν! Δέν χρειάζεται νά προσθέτεις ἀφρόλουτρο γιά νά κάνεις σαπουνόφουσκες. Ὅλα ὅσα μᾶς εἶπαν τά τελευταῖα χρόνια ἀποδείχθηκαν εὐμεγέθεις ἀλλά πολύχρωμες πομφόλυγες. Λυπᾶμαι, ἀλλά δέν βλέπω νά γίνεται κάποια προσπάθεια νά ὑψωθοῦμε λίγο πιό πάνω ἀπό τή λάσπη μας. Μᾶς λείπουν πολλά, μᾶς λείπει κυρίως ἡ ἐργασιακή ἠθική. Τό φιλότιμο γιά μιά παραγωγική προσπάθεια, ὥστε νά μήν τροφοδοτοῦμε τό «μοντέρνο παιδομάζωμα» τῶν ξένων χωρῶν. Σέ εἴκοσι χρόνια ἡ Ἑλλάδα θά εἶναι μιά χώρα χωρίς δικά της παιδιά.
Ἀκούσαμε πολλά γιά τή θεραπεία τῶν δεινῶν στό Μάτι, ἀλλά στήν πράξη ὥς αὐτή τή στιγμή πού χαράσσονται οἱ γραμμές αὐτές δέν εἴδαμε τίποτα. Μέ ἀέρα κοπανιστό δέν μπορεῖ νά κάνεις κολοκύθι γεμιστό, παρά τίς κάποτε δηλώσεις περί γεμιστῶν ἐρίτιμης ὑπουργοῦ. Γι’ αὐτό ὅσο πιό πολύ ξεφεύγουμε ἀπό τήν τελευταία μας καταστροφή τόσο πιό πολύ πλησιάζουμε τήν ἑπόμενη. Εἶναι θλιβερό! Δέν ὑπάρχει ἐμπιστοσύνη στά λόγια τῶν πολιτικῶν. Τό πολιτικό ψέμα ἐξαπλώνεται σάν τόν ἰό ἔμπολα, πού μεταλλασσόμενος γίνεται ἰσχυρότερος καί σκοτώνει στό διάβα του καθετί. Ἡ ἀγάπη γιά τήν πατρίδα ἐκδηλώνεται λεκτικά μόνο ὅταν πλησιάζουν οἱ ἐκλογές. Αὐτό πού πάντα προέχει εἶναι τό ἐξουσιαστικό πάθος. Καί τοῦτο τό πάθος δέν καταπαύει. Εἶναι σάν τά δόντια τοῦ καρχαρία· ἅμα σπάσει κάποιο, στή θέση του φυτρώνει ἄλλο!
Τά πράγματα, παρά τά χρυσίζοντα λόγια, «δέν βαίνουν καλά στήν ἀποικία», ὅπως θά ἔλεγε ὁ Καβάφης. Καί δέν κατανοῶ γιατί ὁ κ. πρωθυπουργός φαίνεται ἀδικαιολόγητα μονίμως εὐχαριστημένος ἀπό τόν ἑαυτό του. Μπορεῖ νά τόν θεωρεῖ σάν ἄτομο τῆς ἱστορίας, ἀλλά πρό πολλοῦ ἡ ἱστορία τόν ἔχει ξεπεράσει. Θά μείνει στά ἑλληνικά χρόνια σάν πολιτική πυγολαμπίδα.
*Ιστορικός, συγγραφέας
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου