6 Μαρτίου 1910. Ἡ ἐπανάστασις τῶν κολλήγων.

Τὸ 1881, στὶς 28 Μαρτίου, κατόπιν τῶν τετελεσμένων τῆς συνθήκης τοῦ Βουκουρεστίου, μὲ τὴν διμερὴ Συμφωνία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, μεταξὺ Ἑλλάδος καὶ Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, ἡ Θεσσαλία, μὲ ἕνα μικρὸ τμῆμα τῆς Ἠπείρου (νομὸς Ἄρτης), περνοῦσαν στὴν Ἑλλάδα, ἐφ΄ ὅσον φυσικὰ ἡ Ἑλλὰς θὰ κατέθετε μία ὑψηλὴ ἀποζημίωσιν στὴν Πύλη....

Μετὰ ἀπὸ διεθνεῖς κατοχυρώσεις τῆς συμφωνίας αὐτῆς, κατέληξαν στὴν ὑπογραφὴ τῆς Συμβάσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, στὶς 2 Ἰουλίου τοῦ 1881, ποὺ ἔκλεινε ὁριστικῶς τὸ ζήτημα τῆς προσαρτήσεως.
Τὸ σημεῖον ὅμως ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρει, σὲ αὐτὴν τὴν Συμφωνία-Σύμβασιν, εἶναι τὸ 3ο ἄρθρον της, ὅπου ἀναφέρεται ῥητῶς πὼς ναὶ μὲν περνᾶ ἡ Θεσσαλία στὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ δὲν ἀλλάζει τὸ καθεστὼς ἰδιοκτησίας.
(Οὐδεὶς ἀνεφέρθη ὅμως πὼς τὸ ἄρθρον ἀφῳροῦσε μόνον στοὺς …Τούρκους!!!)
Συνεπῶς οἱ πληθυσμοὶ ἐξακολουθοῦν νὰ θεωροῦνται δοῦλοι, ἀλλὰ τὰ ἐδάφη …ἐλεύθερα.
Γιὰ νὰ προληφθοῦν μάλιστα οἱ ἀντιδράσεις τῶν κολλήγων, προσελήφθησαν Ἀρβανῖτες φύλακες, ποὺ ἔκαναν θαυμάσια τὴν δουλειά τους στὴν …τρομοκρατία τῶν κολλήγων!!!
Ὑπὸ αὐτὲς τὶς συνθῆκες ἡ ζωὴ τῶν κολλήγων χειροτέρευε διαρκῶς.
Μάλιστα, ἂν καὶ ἡ ἐφημερὶς «Πανθεσσαλική», τοῦ Σοφοκλέους Τριανταφυλλίδου, ἀπὸ τὰ πρῶτα φύλλα της,  καθὼς καὶ ὁ Μαρῖνος Ἀντύπας*,  πίεζαν γιὰ ἀπαλλοτρίωσιν τῶν κτημάτων, δὲν ὑπῆρξαν σημαντικὰ βήματα, πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνσιν, ἐφ ΄ ὅσον οἱ μεγαλοκτηματίες τρομοκρατοῦσαν τὰ πλήθη καί, μὲ ἐντολή τους, στὶς 8 Μαρτίου τοῦ 1907, στὸν Πυργετὸ τῆς Λαρίσης, ἐδολοφονήθη ὁ Ἀντύπας.
Κι ἐνᾦ ὁ κάμπος τῆς Θεσσαλίας …«ἔβραζε» κυριολεκτικῶς, ἐφ΄ ὅσον οἱ ἀγρότες ἀπὸ τὴν μία σιγὰ σιγὰ ἀντελαμβάνοντο  πλέον τὰ δικαιώματά τους, μὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλην ἀρκετοὶ πολιτικοί, νομικοί δημοσιογράφοι μὲ τὴν ὑποστήριξίν τους, ἀνεκινοῦσαν διαρκῶς τὸ ἀγροτικὸ ζήτημα, ἐνημερώνοντας τοὺς ἀγρότες μὲ ὅλους τοὺς τρόπους,  παραλλήλως, μέσῳ τῶν ἐφημερίδων, ἐνημερώνονοντο καὶ ὑπόλοιποι Ἕλληνες, ποὺ σταδιακῶς μὲ τὴν σειρά τους ἄρχισαν νὰ ὑποστηρίζουν τὰ αἰτήματα τῶν ἀγροτῶν.
Μεγάλη ὑποστήριξιν ἐπίσης ἔλαβαν οἱ κολλῆγοι ἀπὸ τὶς ξένες πρεσβεῖες, ποὺ πίεσαν σοβαρὰ τὶς ἑλληνικὲς κυβερνήσεις.
Ἄλλως τὲ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες ὁ κάμπος τῆς Θεσσαλίας γέμισε ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς δημοσιογράφους καὶ τοὺς ἀντραποκριτές, καὶ μὲ πολλοὺς παρατηρητὲς ἤ ἐμψυχωτές τους.
Ἡ κοινὴ γνώμη, λαμβάνοντας γνῶσιν τῶν γεγονότων καὶ  τῶν συνθηκῶν, ὑπὸ τῶν ὁποίων οἱ κολλῆγοι διεβίουν, σταδιακῶς ἄρχισε νὰ πιέζῃ τοὺς πολιτικούς.
Σταθερῶς ὅμως ἡ βουλὴ ἀντετάσσετο στὴν ἀπαλλοτρίωσιν καὶ στὴν δικαίωσιν τῶν ἀγροτῶν.
Μία δικαίωσις ποὺ ἔφθασε ἀπὶ Νικολάου Πλαστῆρος τὸ 1923.
Τὸ κίνημα τοῦ Στρατιωτικοῦ Συνδέσμου, στὶς 15 Αὐγούστου τοῦ 1909, ποὺ  ἀνέλαβε τὴν ἐκπροσώπησίν του ὁ Νικόλαος Ζορμπᾶς, ὑπεστηρίχθη ἀρχικῶς ἀπὸ τοὺς ἀγρότες, μὰ  στὴν συνέχεια, ἀγνοώντας τους – ἐντέχνως – ὁ Ζορμπᾶς, ποὺ ἀσαφῶς ἀπαντοῦσε στὰ αἰτήματά τους, οἱ ἀγρότες ἀντελήφθησαν πὼς δὲν ἔχουν νὰ περιμένουν κάτι οὐσιαστικό.
Ἄλλως τὲ ὁ κύριος λόγος ὑπάρξεως τοῦ Στρατιωτικοῦ Συνδέσμου ἦσαν τὰ στρατιωτικὰ ζητήματα καὶ ἠ …παράδοσις τῆς ἐξουσίας στὸν Βενιζέλο.
Οἱ ἀγρότες τῆς Θεσσαλίας γιὰ ἀκόμη μία φορὰ παρέμεναν μόνοι τους.
Οἱ κινητοποιήσεις τῶν ἀγροτῶν ξεκίνησαν στὶς 20 Ἰανουαρίου τοῦ 1910 μὲ μικρά, τοπικὰ συλλαλητήρια, ὁμιλίες καὶ συγκεντρώσεις, ἄν καὶ ἤδη ἀπὸ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1909 ἄρχισαν νὰ διαφαίνοντα τὰ πρῶτα σημάδια τῶν κινητοποιήσεων, ποὺ ὅμως ἀκόμη ἦσαν στὴν ἀρχή τους καὶ δὲν συνιστοῦσαν σημεῖον ἀνησυχείας γιὰ τοὺς κρατοῦντες.
Στὸ μεταξὺ ἡ μεταξύ τους ὀργάνωσις, μὲ τοὺς ἐπὶ τόπου ἀγροτικοὺς συλλόγους, σταδιακῶς ἄρχισε νὰ τοὺς προσδίδῃ κάποιαν δυναμικὴ  στὶς κινητοποιήσεις τους, μὰ πάντα οἱ μεγαλοκτηματίες παραμόνευαν, πρὸ κειμένου νὰ τὶς περιορίσουν ἤ νὰ τὶς ἐξαλείψουν, ἔχοντας σὰν σύμμαχό τους τὴν πολιτεία καὶ τὸν στρατό.  Ἀντιπροσωπεῖες τῶν ἀγροτῶν ἔφθασαν στὴν Ἀθήνα, ἐνημέρωσαν τὴν κυβέρνησιν καὶ τοὺς πολιτικοὺς ἀρχηγοὺς τῶν κομμάτων, γιὰ τὰ προβλήματά τους, ἀλλὰ ἀντιμετώπισαν, στὴν πραγματικότητα, τὴν ἀπόλυτο ἀδιαφορία καὶ ἀπαξίωσιν, ἐνᾦ ταὐτοχρόνως ἡ κινητοποίησις τῶν κολλήγων ἐλάμβανε διαρκῶς μεγαλύτερες διαστάσεις.
Μὴ ἔχοντας ἄλλον δρόμο οἱ ἀγρότες-σκλάβοι, ἀπεφάσισαν μαζικὲς κινητοποιήσεις.
Στὶς 7 Φεβρουαρίου τοῦ 1910 ξεκίνησαν σιγὰ σιγὰ νὰ ἐμφανίζονται τὰ πανθεσαλλικὰ συλλαλητήρια…
Στὶς 17 Φεβρουαρίου ἡ πανθεσσαλικὴ ἐπιτροπὴ συνηντήθη μὲ μὲ τὸ «Κοινὸν τῶν Θεσσαλῶν» στὴν Ἀθῆνα καὶ στὶς 19 Φερουαρίου ἐπεσκέφθησαν τὸν πρωθυπουργὸ Στέφανο Δραγούμη μὲ κύριο αἴτημά τους τὴν ἀπαλλοτρίωσιν.
Στὶς  20 Φεβρουαρίου ἐπραγματοποιήθησαν νέες συναντήσεις μὲ κομματικοὺς ἀρχηγούς, μὰ σὲ κάθε συνάντησιν ἡ ἄρνησις τῶν συνομιλητῶν τους ἦταν ἀπὸ ἀσαφὴς ἔως ἀπολύτως σαφής.
Ποιός τολμοῦσε νά τά βάλῃ μέ τούς γαιοκτήμονες;
Βέβαια ὁ Δραγούμης προέτασε ὡς πρόβλημα σοβαρὸ τὴν οἰκονομικὴ ἀδυναμία, γιὰ τὶς ἀποζημιώσεις, σὲ περίπτωσιν ἀπαλλοτριώσεων. Ὅμως οἱ ὑπόλοιποι πολιτικοὶ ἀρχηγοὶ ἦσαν ἀνένδοτοι.
Στὶς 23 Φεβρουαρίου ἡ Πανθεσσαλικὴ ἐπιτροπή, ἀφήνοντας πίσω της μικρὴ ἀντιπροσωπεία, ἐπέστρεψε στὴν Θεσσαλία.
Στὶς 26 Φεβρουαρίου ἡ Καρδίτσα τελοῦσε ἐν συναγερμῷ.
Στὶς 27 Φεβρουαρίου τοῦ 1910 ἔλαβε χώρα τὸ πρῶτο μεγάλο συλλαλητήριον στὴν Καρδίτσα, μὲ 10.000 ἀγρότες καὶ μαθητές. (Κατὰ τὴν ἀνταπόκρισιν τοῦ Ἀλεξάνδρου Μέρου ξεπερνοῦσαν τὶς 12.000 οἱ συγκεντρωθέντες). Παρόμοια συλλαλητήρια, μικροτέρας ἰσχύος, ἐσημειώθησαν καὶ στὶς ἄλλες θεσσαλικὲς πόλεις.
Ἀρκετοὶ ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς κολλήγους ἦσαν ἔφιπποι ἤ καὶ ὁπλισμένοι.
Οἱ ἀρχές, ἐμπρὸς σὲ τόσο …ἀνθρωπομάνι, γιὰ τὴν ὥρα,  …ἀνέμεναν!!!
Ὅμως καιροφυλακτούσαν ἄλλοι…
Χιλιάδες ἐξαθλιωμένοι  παρήλασαν μέσα στὴν πόλιν τῆς Καρδίτσης, τὴν στιγμὴ ποὺ οἱ καμπᾶνες κτυποῦσαν πένθιμα καὶ οἱ ἄσκοποι πυροβολισμοὶ ἀνεστάτωναν τὴν πολιτεία.
Κάποιος Στέργιος Λάππας, πρώην δήμαρχος τῆς πόλεως, παρέσυρε τὰ πλήθη στὸν σιδηροδρομικὸ σταθμό.
Κατάφεραν νὰ σταματήσουν τὸ τραῖνο καὶ νὰ ξυλοφορτώσουν τοὺς μηχανοδηγούς, διότι δὲν σταματοῦσαν τὸν συρμό, ἐνᾦ τὴν ἴδια στιγμὴ πυροβολοῦσαν στὸν ἀέρα.
Κατόπιν αὐτῆς τῆς συγκεντρώσεως ὁ λαὸς τῆς Καρδίτσης ἐξέδωσε ψήφισμα πρὸς τὴν κυβέρνησιν ἀξιώνοντας ἀπαλλοτριώσεις.
Τὴν ἐπομένη ξεκίνησαν οἱ συλλήψεις αὐτῶν ποὺ πρωτοστάτησαν στὰ ἐπεισόδια τοῦ σιδηροδρομικοῦ σταθμοῦ.
Ἐνᾦ στὴν Καρδίτσα συνέβαιναν ἤδη κάποια, μικρῆς ἐκτάσεως ἔκτροπα, στὴν Λάρισσα ὁ στρατὸς προετοιμάζετο νὰ τοὺς κτυπήσῃ, ἄν καὶ τὰ συλλαλητήρια ἦσαν εἰρηνικά.
Καὶ κάπως ἔτσι ξεκίνησε ὁ …πόλεμος!!!
Κι ἐνᾦ οἱ φίλα προσκείμενες ἐφημερίδες στοὺς μεγαλοκτηματίες τῆς Θεσσαλίας ἐστρέφοντο κατὰ τῶν ἀγροτῶν, χρεώνοντάς τους μὲ ζημίες ποὺ δὲν ἦσαν πραγματικές, οἱ πρέσβεις τῆς Ἀγγλίας καὶ τῆς Ῥωσσίας, ἔκαναν διαβήματα στὴν κυβέρνησιν Δραγούμη. (Ὁ πρέσβυς τῆς Τουρκίας δὲ …ἀνησυχοῦσε γιὰ τὴν ἀναρχία τῆς Θεσσαλίας!!!)
Στὴν Λάρισσα ὅμως ὁ στρατὸς προετοιμάζετο νὰ κτυπήσῃ τοὺς ἀγρότες, ἄν καὶ τὰ συλλαλητήρια ἦσαν πράγματι ἀπολύτως εἰρηνικὰ ἔως τότε.
Ὁ δημοσιογράφος καὶ ἱστοριογράφος Σπῦρος Μελᾶς, ποὺ παρευρέθη στὶς κινητοποιήσεις, μᾶς ἀναφέρει πὼς οἱ ἀγρότες γενικῶς δὲν προεκάλεσαν τὸν στρατὸ καὶ τὴν ἀστυνομία. Ὁ ὄγκος τῶν διαδηλώσεων ὅμως ἦταν τέτοιος, ποὺ κατετρόμαξε τοὺς γαιοκτήμονες μὲ ἀποτέλεσμα νὰ συγκεντρωθῇ ὁ στρατὸς καὶ νὰ κτυπήσῃ τοὺς ἀγρότες.
Μία ἑβδομάδα μετὰ τὰ γεγονότα τῆς Καρδίτσης οἱ ἀντιδράσεις δὲν ἔπαυσαν.
Οἱ κολλῆγοι ἔβραζαν.
Τὴν 1η Μαρτίου 400 ἀγρότες τῶν Ὀρφανῶν, ὁπλισμένοι μὲ τυφέκια, διαδηλώνοντας ἔφθασαν στὴν σιδηροδρομικὴ γραμμή, ἀπειλώντας πὼς ἐὰν δὲν γίνῃ ἀπαλλοτρίωσις θὰ καταστρέψουν τὶς γραμμὲς τοῦ τραίνου.
Τὴν ἰδίαν ἡμέρα σὲ ἀρκετὰ χωριὰ ἐπυρπολήθησαν ἀπὸ τοὺς κολλήγους οἱ ἀχυραποθῆκες τῶν μεγαλοκτηματιῶν.
Στὶς 6 Μαρτίου, παρὰ τὶς πιέσεις καὶ τὶς προσπάθειες διασπάσεως τῶν ἀγροτῶν, ἐπραγματοποιήθη παναγροτικὸν συλλαλητήριον στὴν Λάρισσα. Κι ἐνᾦ οἱ κολλῆγοι τῆς Λαρίσσης ἦσαν ἄοπλοι, καθὼς προσπαθοῦσαν νὰ συγκεντρωθοῦν πρὸς τὴν πλατεία Θέμιδος, κάποιος φώναξε πὼς στὸ χωριὸ Κυψέλη (Κιλελέρ) οἱ ἀγρότες ἐδέχοντο ἐπίθεσιν ἀπὸ τὸν στρατὸ καὶ κολλῆγοι ἔπεφταν νεκροί.
Πράγματι ἔτσι ἦταν.
Στὴν Κυψέλη (Κιλελέρ), σημεῖον συγκεντρώσεως τῶν ἀγροτῶν, γιὰ τὸ συλλαλητήριον τῆς Λαρίσσης, ἄοπλοι κολλῆγοι εἰσῆλθαν στὸ τραῖνο μὰ ἠρνήθησαν νὰ πληρώσουν τὰ εἰσιτήρια.
Ἐντὸς τῆς ἀμαξοστοιχίας  ὑπῆρχε στρατιωτικὸ σῶμα.
Μέσα στὸ τραῖνο ἐπίσης ἐπέβαινε ὁ διευθυντὴς τῶν Θεσσαλικῶν σιδηροδρόμων Πολίτης, ποὺ διέταξε νὰ κατεβοῦν οἱ ἀγρότες, ὑβρίζοντάς τους. Πράγματι κατέβηκαν ἀλλὰ ἀμέσως ἄλλαξαν γνώμη, ἐφ΄ ὅσον ὁ Πολίτης δὲν ἔπαυε νὰ τοὺς ὑβρίζῃ, μὲ ἀποτέλεσμα, κατόπιν πυροβολισμῶν τῶν στρατιωτῶν, νὰ πετάξουν πέτρες στὸν συρμό.
Στὸ μεταξὺ κατέφθασε ἀκόμη μία ὁμὰς ὀκτακοσίων περίπου ἀγροτῶν, ποὺ ἐπίσης ἤθελε νὰ μεταφερθῆ δίχως εἰσιτήρια. Τότε ὁ ἔξαλλος Πολίτης ἠξίωσε τὴν προστασία τοῦ συρμοῦ ἀπὸ τὸν ἐπὶ κεφαλῆς ἀξιωματικό.
Τὸ κακὸ δὲν ἄργησε. Δύο νεκροὶ ἀγρότες γιὰ ἀρχή, ἕνας βαρειὰ τραυματισμένος ἐνᾦ οἱ σφαῖρες, καθ’ ὅσον ἡ ἀμαξοστοιχία συνέχιζε τὴν πορεία της,  σφύριζαν ἀνάμεσα στὸ πλῆθος.
Στὸν ἐπόμενον σταθμὸ νέο πλῆθος. Ἀκόμη ἕνας νεκρός, ἕνας βαρύτατα τραυματίας καὶ δεκαπέντε άκόμη τραυματίες, τὴν ὥρα ποὺ τὸ τραῖνο, ἐν μέσῳ πετροβολισμῶν, περνοῦσε ἀνάμεσα ἀπὸ τὰ πλήθη.
Ὅταν ἔφθασαν τὰ νέα στὴν Λάρισσα, τὸ πλῆθος ἀν τὶ νὰ τρομοκρατηθῇ πείσμωσε.
Παραλλήλως στρατιωτικὸ σῶμα ἐμπόδιζε ἄλλες ὁμάδες ἀγροτῶν νὰ εἰσέλθουν στὴν πόλιν.
Οἱ χωροφύλακες φώναζαν «διαλυθῆτε» μὰ οἱ κολλῆγοι παρέμεναν ἀμετακίνητοι κι ἀποφασισμένοι…
Τὰ ὅπλα δὲν ἄργησαν νὰ λάβουν τὸν λόγο γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουν τὶς πέτρες.
Ἕνας νεκρός… Δύο νεκροί… Μὰ τὸ ἱππικὸ κτυποῦσε ἀδιακρίτως. Ἕλληνες κτυποῦσαν Ἕλληνες…
Πολλοὶ ἔτρεξαν νὰ βοηθήσουν μὰ τὸ ἱππικὸ ἐμπόδιζε τὴν εἴσοδον στὴν πόλιν.
Οἱ ἀγρότες δὲν σταματοῦν. Στὰ εἴκοσι λεπτὰ τῆς μάχης μὲ τὸν στρατὸ καταφέρνουν νὰ σπάσουν τὸν κλοιὸ καὶ νὰ κινηθοῦν πρὸς τὴν πλατεία. Λίγο πρὶν τὸ μεσημέρι μία ἀκόμη ἀνθρωπομάζα, ποὺ ἔσπασε τὸν κλοιό, καταφθάνει καὶ ἐνώνεται μὲ τοὺς ἐπανεστατημένους ἀγρότες. Ἀκολουθεῖ νέα ἐπέλασις τοῦ ἱππικοῦ καὶ νέος πετροπόλεμος.
Ξύλα, καδρόνια, πέτρες ἦσαν τὰ ὅπλα τῶν ἀγροτῶν.
Τὸ ἀνθρωπομάνι νικοῦσε…
Κάποιαν στιγμή, μὲ τὴν παρέμβασιν νομάρχου κι ἀστυνόμου, ἔπαυσαν οἱ πυροβολισμοί.
Μὰ οἱ κολλῆγοι ἔστειλαν ψήφισμα τηλεγραφικῶς στὴν κυβέρνησιν, ἐνημερώνοντας πὼς καὶ τὴν ἐπομένη ἡμέρα θὰ εἶναι ἐκεῖ.
Τὰ ἐπεισόδια τῆς Λαρίσης καὶ τῆς Κυψέλης (Κιλελέρ) ἔφεραν ἀναστάτωσιν, ὀργὴ καὶ ἔστρεψαν τὴν κοινὴ γνώμη κατὰ τῆς κυβερνήσεως.
Σύσσωμος ὁ λαὸς συμπαρετάχθη μὲ τοὺς ἀγρότες.
Νέα συλλαλητήρια.
Στὶς 8 Μαρτίου παναγροτικὰ συλλαλητήρια στὰ Φάρσαλα, στὴν Καρδίτσα καὶ στὰ Τρίκαλλα.
Τώρα πιὰ ἦσαν καὶ οἱ φόνοι ποὺ μεγάλωναν τὴν ὀργή τους.
Καὶ οἱ συλλήψεις συνεχίζοντο.
Μὲ ἄρθρον του ὁ Μπάουτσερ, ἀνταποκριτὴς τῶν Τάιμς, γράφει γιὰ τὰ δίκαια τῶν ἀγροτῶν.
Μὰ στὶς 19 Μαρτίου οἱ γαιοκτήμονες ζητοῦν τὴν βοήθεια τῆς Τουρκίας.
Στὶς 9 Μαρτίου, σὲ μυστικὴ συνάντησιν ἔξω ἀπὸ τὴν Καρδίτσα, οἱ ἐπὶ κεφαλῆς τῶν ἀγροτῶν ἀποφασίζουν νὰ ζητήσουν γενικὴ ἀμνηστία ἀλλὰ νὰ ἐπιμείνουν στὰ αἰτήματά τους.
Σὲ ἐπομένη μυστικὴ συνάντησιν, στὶς 31 Μαρτίου, ἀποφασίζεται νὰ γίνῃ δημόσιο μνημόσυνον στοὺς νεκρούς, ποὺ ὁρίζεται γιὰ τὶς 15 Ἀπριλίου, ὅπου νέο συλλαλητήριον, τιμῆς καὶ μνήμης αὐτὴν τὴν φορά, ἐπραγματοποιήθη.
Μὲ ὅλο αὐτὸ τὸ κακὸ ἀπεφασίσθη συζήτησις στὴν βουλή, στὶς 8 Μαρτίου, μὲ θέμα τοὺς …δικαίους ἤ ἀδίκους φόνους τῶν χωρικῶν.
Δὲν κατεδέχθησαν νὰ ἀσχοληθοῦν. Οὔτε κἄν ἐξεταστικὴ ἐπιτροπὴ συνεκροτήθη.
Ὅσο γιὰ τὶς ἀπαλλοτριώσεις… Γιὰ τὴν ὥρα ξεχάστηκαν…

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Σπύρου Μελᾶ «ὁ γιός τοῦ Ψηλορείτη», σελίδα 153
Ἐπί τοῦ συγκεκριμένου λοιπὸν ξεκίνησε ἕνας διάλογος στὴν τότε Βουλὴ ποὺ μέρος του εἶχε ὡς ἐξῇς:
-Ἡ ἐξουσία-φωνάζει ὁ Ῥάλλης-ἔπρεπε νὰ ἐπιβάλῃ τὸ κῦρος της. Ὁ πρόεδρος τῆς Βουλῆς πρέπει νὰ καλέσῃ τὸν Καραϊσκάκην νὰ ἐπανέλθῃ… Ἡ κυβέρνησις Δραγούμη ἐξετέλεσε τὸ καθῆκον της.  Εἶναι ἀξία ἐθνικῆς εὐγνωμοσύνης καὶ τὴν συγχαίρω. 
-Ἡ ἰδική μου φωνὴ ὅμως-λέει μὲ ἐξαψι, ὁ Φίλιος-εἶναι φωνὴ τοῦ χυθέντος αἵματος, τὸ ὁποῖον ζητεῖ Κρίσιν καὶ Δικαιοσύνην.
-Αἱ δηλώσεις τοῦ πρωθυπουργοῦ-λέει ὁ Ἀλεξανδρῆς-δὲν συγκαλύπτουν τὴν εὐθύνην του. Εἰς τὴν Λάρισαν αἱ Ἀρχαί, παρὰ τὸ Σύνταγμα, ἀπηγόρευσαν τὴν συγκρότησιν συλλαλητηρίου. Τοῦτο ὁ πρωθυπουργὸς ὀνομάζει ἐπιβολὴν τοῦ Νόμου. Δηλῶ, ὅτι εἰς τὴν ἀπογευματικὴν συνεδρίασιν, θὰ προκαλέσω συζήτησιν ἐπὶ τοῦ νόμου περὶ ἀπαλλοτριώσεως. 
Ἡ συνέχεια γνωστή. Ὁ Δραγούμης πῆρε ἐπισήμως τὴν θέσι τῶν τσιφλικάδων καὶ τὰ γεγονότα ἐκύλησαν ὅπως τὰ γνωρίζουμε ἤδη.
Αὐτὸ ὅμως ποὺ μοῦ ἔκανε ἰδιαιτέραν ἐντύπωσιν εἶναι ἡ στάσις τοῦ Ῥάλλη καὶ τοῦ Δραγούμη. Πρὸς θεοῦ μὴν πειραχθῇ ἡ δική τους νομιμότης. Ἀκραῖα γελοῖοι τότε… 15 νεκροὶ καὶ τὸ πρόβλημά τους ἦταν νὰ μὴν ἐξέλθουν τῆς νομιμότητός τους!!!!! Ἡ νομιμότης τοῦ νόμου ἀνύπαρκτος. Νόμιμον κατ’  αὐτοὺς μόνον ὅ,τι τοὺς καθιστοῦσε ἀφεντικά…..
 Πόσο θλιβεροὶ εἶναι

Οἰ δίκες τῶν συλληφθέντων (κι ὄχι τῶν δολοφόνων ἤ τῶν ἠθικῶν αὐτουργῶν) ἐπραγματοποιήθησαν τὴν αὐτὴν ἡμέρα (19 Ἰουνίου τοῦ 1910) στὴν  Χαλκίδα καὶ στὴν Λαμία.
Ἄν καὶ τὸ κατηγορητήριον ἦταν στημένο, μαζὺ μὲ τὴν ἀπόφασιν, ἐν τούτοις οἱ ἔνορκοι ἀντεστάθησαν καὶ ἀθῴωσαν τοὺς κατηγορουμένους.
Φιλονόη

Σημειώσεις

Καθ’ ὅλην τὴν διάρκεια τῶν ἐπεισοδίων στὴν Θεσσαλία, τὰ πρῶτα σὲ φύλαξιν σημεῖα, ἀπὸ χωροφυλακὴ καὶ στρατό, ἦσαν τὰ ὑποκαταστήματα τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζης καὶ τῆς Τραπέζης Ἀθηνῶν!!!
Στὴν Καρδίτσα ἦταν καὶ ἕνας Ἰρλανδὸς δημοσιογράφος, ποὺ ἀργότερα θὰ ἔπαιζε ῥόλο σημαντικὸ στὶς διαπραγματεύσεις τοῦ Βενιζέλου μὲ τοὺς Βουλγάρους. Τὸ ὄνομά του ἦταν Μπάουτσερ.
Πρώην γαιοκτήμων, στὴν Ἰρλανδία, ποὺ εἶχε ἀποκατασταθῆ πλήρως οἰκονομικὰ ἀπὸ τὴν δημοσιογραφία, ὑπεστήριζε ἀνοικτὰ τοὺς ἀγρότες καὶ βοηθοῦσε στὴν ὀργάνωσίντους.
Ἕνα ἄλλο ἐνδιαφέρον πρόσωπο τῆς περιόδου ἦταν ὁ πρώην δήμαρχος τῆς Καρδίτσης. Λάππας τὸ ὄνομά του.
Αὐτὸς ἦταν ποὺ «ἔριξε τὴν ἰδέα τῆς προσβολῆς τῶν σιδηροδρόμων», γιὰ νὰ ὠθήσῃ τοὺς ἀγρότες σὲ ἔκτροπα καὶ νὰ τοὺς στοχοποιήσῃ ἡ πολιτεία.
Κάποιοι τὸν ἠκολούθησαν καὶ στὴν διαδρομὴ ἕνας χωροφύλαξ, ποὺ προσπάθησε νὰ τοὺς σταματήσῃ, σκότωσε ἕναν ἀγρότη. Ὅμως ὁ ὄχλος ἐξηκολούθησε καὶ ἔφθασε στὸν σταθμό, γιὰ νὰ ἐπιτεθῇ στοὺς μηχανοδηγούς.
Μὲ τὸ ἐγχείρημα αὐτὸ οἱ ἀγρότες ποὺ ἠκολούθησαν τὸν Λάππα συνελήφθησαν ὡς δολιοφθορεῖς.
Ὀ Γεώργιος Καραϊσκάκης, ἐγγονὸς τοῦ Γεωργίου Καραϊσκάκη τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, κεντρικὸ πρόσωπο τοῦ Στρατιωτικοῦ Συνδέσμου, ἔπαιξε ἐπίσης σημαντικὸ ῥόλο στὶς κινητοποιήσεις τῶν ἀγροτῶν.
*  Ὁ Μαρῖνος Ἀντύπας εἶχε θεῖο του τὸν Γεώργιο Σκιαδαρέση, πλούσιο γεωπόνο, ποὺ διέμενε στὸ Βουκουρέστι. Μετὰ τὴν προσάρτησιν τῆς Θεσσαλίας στὴν Ἑλλάδα ἐκλήθησαν Ἕλληνες νὰ ἀγοράσουν τὰ κτήματα τῶν Τούρκων μπέηδων καὶ ὁ Σκιαδαρέσης ἀγόρασε 300.000 στρέμματα, θέτοντας ὡς ἐπιστάτες τὸν Μαρῖνο Ἀντύπα καὶ τὸν Παναγιώτη Σκιαδαρέση.
Ἄλλος μεγαλοκτηματίας ἦταν ὁ Ἀριστείδης Μεταξᾶς, συνεταῖρος τοῦ Σκιαδαρέση, ποὺ σὲ ἀντίθεσιν μὲ τὸν Σκιαδαρέση, πολέμησε τὴν πιθανότητα ἀπαλλοτριώσεως. Φέρεται μάλιστα ὡς δολοφόνος τοῦ Ἀντύπα ὁ ἔμπιστος ἐπιστάτης τοῦ Μεταξᾶ Γιάννης Κυριακός.
Προτίμησα νὰ λάβω πληροφορίες ἀπὸ …ἀριστερίζοντες ἤ …σοσιαλίζοντες, ἄν καὶ ἀρκετὰ ἔντυπα τῆς ἐποχῆς, ὄχι πάντα ἀντικειμενικά, μετέφεραν τὰ γεγονότα ὅπως ἀκριβῶς τὰ περιγράφω.
Τὸ ζήτημα τῶν τσιφλικάδων, κατάλοιπον τῶν προεστῶν τῆς τουρκοκρατίας καὶ τῶν Δυνατῶν τοῦ Βυζαντίου εἶναι μία κατάστασις μόνιμος, ὅταν μία αὐτοκρατορία καταῤῥέῃ καὶ πολὺ ἐπώδυνος. Πολὺ ὅμοια μὲ τὴν σημερινὴ Εὐρώπη, τῆς συγκεντρώσεως τῶν περιουσιακῶν στοιχείων στὰ χέρια τῶν ὁλίγων.
Στὰ μετὰ τὴν κατάῤῥευσιν αὐτῆς τῆς αὐτοκρατορίας γεγονότα, οἱ ἔχοντες τὴν γῆ ἀρνοῦνται νὰ τὴν μοιρασθοῦν καὶ οἱ μὴ κατέχοντες γῆ, ποὺ συνήθως πληρώνουν μὲ τὸ αἷμα τους τὶς πολὺ ἀναγκαῖες ἀναδιανομὲς τῆς γῆς, εἶναι αὐτοὶ ποὺ καλοῦνται διαρκῶς νὰ ἀντιμετωπίσουν τὶς ἀκόρεστες ὀρέξεις συγκεκριμένων ὁμάδων γιὰ δύναμιν καὶ χρῆμα.
Πληροφορίες ἀπό:
«Κιλελέρ», Γεώργιος Καρανικόλας
«Ὁ γιὸς τοῦ Ψηλορείου», Σπῦρος Μελᾶς
Σχετικὸ θέμα, ἀπὸ ὅπου καὶ ἡ εἰκόνα:

Οἱ κολλῆγοι.