Πάσχα… εισαγόμενο και σε χαμηλό κόστος – Αρνάκια… Ρουμανίας και δύο αυγά Τουρκίας

Πώς «ελληνοποιούν» χιλιάδες αμνοερίφια και «πνίγουν» τον Έλληνα κτηνοτρόφο. 

 Η παράδοση θέλει τον οβελία να έχει περίοπτη θέση στο πασχαλινό τραπέζι της ελληνικής οικογένειας, όμως και φέτος ουδείς μπορεί να εγγυηθεί στον καταναλωτή αν το αρνί ή το κατσίκι που έχει πληρώσει ως ελληνικό θα είναι πράγματι… ελληνικό....

Αυτή τη στιγμή και εν όψει Πάσχα η αγορά έχει κατακλυστεί με χιλιάδες «ελληνοποιημένα» αμνοερίφια, τα οποία προέρχονται κυρίως από τη Ρουμανία, αλλά και από χώρες όπως η Πολωνία, και όχι από τη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ, όπως συνέβαινε τελευταία.
Μάλιστα, σε αντίθεση με άλλες χρονιές, που τα ζώα έρχονταν σφαγμένα στη χώρα μας, φέτος έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να εισάγονται ζωντανά και να σφάζονται εδώ.
Και όλα αυτά παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για ενδελεχείς ελέγχους, οι οποίοι, όπως καταγγέλλουν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι, δεν έγιναν ποτέ.
Η «ΒτΚ» ακολούθησε το… δρόμο των αρνιών από τη χώρα προέλευσής τους μέχρι το πιάτο σας και αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο κινείται το κύκλωμα των «ελληνοποιήσεων». Παράλληλα, αναδεικνύει τη ζημιά που παθαίνουν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι, αλλά και τους κινδύνους που μπορεί να κρύβει ένα «ελληνοποιημένο» σφάγειο για την υγεία του καταναλωτή.

Έτσι… βαφτίζουν
Ο… παραδοσιακός τρόπος ελληνοποίησης αφορά ζώα που μπαίνουν στη χώρα μας σφαγμένα. Οι επιτήδειοι αφαιρούν τις σφραγίδες που φανερώνουν τη χώρα προέλευσης (δύο στα πίσω πόδια και δύο στα μπροστά), και τα προωθούν στην αγορά είτε ολόκληρα με πλαστές σφραγίδες που δείχνουν ότι είναι ελληνικά είτε τεμαχισμένα όπου ο καταναλωτής είναι πιο δύσκολο να αναζητήσει τη σφραγίδα προέλευσης.

Σε ό,τι αφορά τώρα τα… βαφτίσια των ζώων που εισέρχονται ζωντανά στη χώρα.
Αυτά γίνονται στο σφαγείο. Ο άνθρωπος που κάνει την εισαγωγή (πολλές φορές είναι ο μεσάζοντας και σε αρκετές περιπτώσεις ο ίδιος ο έμπορος), φέρνει τα ζώα από κάποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ρουμανία, Βουλγαρία, Πολωνία), ώστε να αποφύγει τον σχολαστικό έλεγχο στα σύνορα. Στη μεταφορά δηλώνει λιγότερα ζώα από αυτά που πραγματικά φέρνει, με σκοπό το πλεονάζον προϊόν να «ελληνοποιηθεί». Στη συνέχεια ακολουθεί δύο μεθόδους. Έρχεται σε συνεννόηση με κάποιον κτηνοτρόφο, ο οποίος μαζί με τα δικά του ζώα πάει στο σφαγείο και τα εισαγόμενα. Ο εισαγωγέας πληρώνει τα έξοδα, δίνει ένα ποσό στον κτηνοτρόφο (1 ευρώ για κάθε επιπλέον ζώο), και το σφάγειο προωθείται στην αγορά με σφραγίδα ελληνικής προέλευσης.

Υπάρχουν, βέβαια, και αυτοί που δρουν εν αγνοία των κτηνοτρόφων. Οι τελευταίοι παραδίδουν τα ζώα του στο σφαγείο μαζί με την άδεια διακίνησης (ουσιαστικά είναι το παραστατικό που εκδίδει ο κάθε κτηνοτρόφος ώστε να μπορεί να μεταφέρει τα αμνοερίφια από τον στάβλο στο σφαγείο), και οι επιτήδειοι πλαστογραφούν το χαρτί. Για παράδειγμα μία άδεια διακίνησης που αφορά 100 ζώα γίνεται εύκολα για 1.000, κάτι που σημαίνει ότι στην αγορά πέφτουν 900 «ελληνοποιημένα» σφάγεια.

Κραυγή απόγνωσης
Οι «ελληνοποιήσεις» έχουν φέρει σε απόγνωση τους Έλληνες κτηνοτρόφους. «Δυστυχώς, έτσι όπως γίνονται οι έλεγχοι, είμαστε στο έλεος των μεσαζόντων», λέει στη «ΒτΚ» ο πρόεδρος των αγροκτηνοτρόφων Παιονίας, Θωμάς Καρυπίδης, με τον οποίο επικοινωνήσαμε την Τετάρτη, και εξηγεί: «Αυτή τη στιγμή σφάζουν μόνο ξένα που τα έχουν ελληνοποιήσει. Εμάς μας έχουν ειδοποιήσει ότι θα πάρουμε σειρά τη Μεγάλη Εβδομάδα. Σκοπεύαμε να δώσουμε τιμή γύρω στα 5,50 ευρώ το κιλό για το αρνί και 6 για το κατσίκι. Τώρα, όμως, μέχρι να έρθει η σειρά μας θα έχει γεμίσει η αγορά με «ελληνοποιημένα» σφάγεια. Ήδη τα μεγάλα σούπερ μάρκετ πουλάνε τέτοια προϊόντα στα 5,60 το κιλό, που πάει να πει ότι τα αγοράζουν σε πολύ χαμηλές τιμές. Τώρα που μιλάμε η αγορά του Λαγκαδά έχει ανοίξει στα 4,50 και το ίδιο θα γίνει και στη Δράμα».
Ο κ. Καρυπίδης βάλλει κατά του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου. «Για εμάς αυτό είναι απόλυτη καταστροφή. Μετά το Πάσχα θα μας τα αγοράζουν στα 3 ευρώ το κιλό. Ο υπουργός, Βαγγέλης Αποστόλου μάς είχε υποσχεθεί ότι φέτος θα έβαζε φρένο στο φαινόμενο των “ελληνοποιήσεων”. Υποσχέθηκε ελέγχους και τη σύσταση επιτροπών, αλλά δεν είδαμε τίποτα από όλα αυτά. Μας άφησε στα χέρια και στο έλεος των μεσαζόντων».

Κότες που κάνουν… 4 αυγά την ημέρα! 
Πάει κι έρχεται η εισαγωγή από τις γειτονικές χώρες
Μεγάλο πλήγμα δέχεται αυτές τις ημέρες και ο κλάδος των πτηνοτρόφων, καθώς οι επιτήδειοι εν όψει Πάσχα και του εθίμου της βαφής των αυγών αφήνουν στην άκρη τα ελληνικά αυγά και προωθούν στα ράφια αυγά από άλλες χώρες (Τουρκία, Αλβανία, Βουλγαρία, Πολωνία και Ρουμανία), τα οποία τα έχουν «ελληνοποιήσει». Το φαινόμενο των «ελληνοποιημένων» αυγών άρχισε να παρατηρείται τον περασμένο Φεβρουάριο, και πλέον έχει γιγαντωθεί. Οι πλέον αισιόδοξοι αναφέρουν ότι τα παράνομα κυκλοφορούντα αυγά στη χώρα καλύπτουν το 10% της αγοράς, ενώ οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις κάνουν λόγο ακόμη και για το 30%, νούμερο που αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα τη Μεγάλη Πέμπτη, ημέρα που, σύμφωνα με το έθιμο, βάφονται τα αυγά.
Στην «ελληνοποίηση» των αυγών εμπλέκονται έμποροι, αλλά και παραγωγοί, οι οποίοι επιλέγουν αυτή την πρακτική μια και η διαφορά στην τιμή είναι μεγάλη αφού το κόστος παραγωγής για μια καρτέλα υπολογίζεται στα 2,7 ευρώ, την ώρα που μια καρτέλα εισαγόμενα αυγά Τουρκίας κοστίζει μόλις 1,6 ευρώ.

Όπως στην περίπτωση των αμνοεριφίων, έτσι και σε αυτή των αυγών οι έλεγχοι είναι από ελλιπείς έως ανύπαρκτοι, φτάνοντας στο παράδοξο, μια χώρα όπως η Ελλάδα που έχει τη δυνατότητα να παράγει ημερησίως 5 εκατομμύρια αυγά, να τροφοδοτεί την αγορά με αρκετά μεγαλύτερο αριθμό, που φυσικά αφορά «ελληνοποιημένο» προϊόν, ή παραγωγός που στη μονάδα του εκτρέφει 50.000 κότες να πουλάει καθημερινά 200.000 αυγά!

ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΟΠΩΣ ΠΕΡΥΣΙ 
 Οι έμποροι κράτησαν χαμηλά τις τιμές
Στα ίδια επίπεδα με πέρσι θα κυμανθούν οι τιμές του φετινού πασχαλινού τραπεζιού στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Παρά την αύξηση του ΦΠΑ από 23% σε 24% και τις αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης συγκεκριμένων ειδών, τα συμπεράσματα της έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών δείχνουν ότι το καλάθι με τα προϊόντα που συνήθως αγοράζονται για το Πάσχα θα κοστίσει 58,53 ευρώ, και θα είναι ελαφρώς πάνω σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο που κόστιζε 57,82 ευρώ.

Η μελέτη του ΙΕΛΚΑ βασίζεται σε πρωτογενή δεδομένα που συνέλεξαν ερευνητές του Ινστιτούτου από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και αφορούν τις τιμές της Μεγάλης Εβδομάδας.
Τα προϊόντα που αναλύθηκαν αποτελούν αντιπροσωπευτικά προϊόντα του πασχαλινού τραπεζιού για τους Έλληνες καταναλωτές και η επιλογή τους έγινε από εξειδικευμένα στελέχη της αγοράς με πολυετή εμπειρία στο χώρο. Τα προϊόντα που εξετάστηκαν είναι: αρνί ελληνικό, κατσίκι ελληνικό, αυγά εξάδα, τσουρέκι, ξίδι, αλεύρι για όλες τις χρήσεις, μουστάρδα, φέτα, γιαούρτι, κρασί μοσχοφίλερο, μπίρες, πατάτες, ντομάτες, βούτυρο, μαρούλι, φύλλο κρούστας και αναψυκτικό τύπου cola.

Πιο αναλυτικά, συνολικά το μέσο τυπικό καλάθι του 2017 υπολογίζεται στα 58,53 ευρώ. Σημειώνεται ότι αρκετά από τα προϊόντα (ποτά, ξίδι, μουστάρδα, τσουρέκι, φύλλο), για τα οποία πραγματοποιήθηκαν τιμοληψίες έχουν αυξημένο συντελεστή ΦΠΑ από 23% σε 24% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (και από 13% σε 24% σε σχέση με το 2015), και η συνολική τιμή του τυπικού καλαθιού χωρίς αυτές τις αυξήσεις είναι μειωμένη σε σχέση με το 2016 (-1%). Στα οινοπνευματώδη ποτά και μπίρες οι αυξήσεις, όπου εμφανίζονται, προέρχονται από την εφαρμογή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα κρασιά. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση στην τιμή παρουσιάζουν η τιμή μουστάρδας με -56% (λόγω και προωθητικών ενεργειών στο προϊόν), στα αναψυκτικά με -14% και στο αλεύρι με -13%. Το 2016 για άλλη μια χρονιά οι τιμές εμφανίζουν σημαντικό εύρος, το οποίο εκτιμάται περίπου σε 45%, δίνοντας τη δυνατότητα στον καταναλωτή να επιλέξει το καλάθι ανάλογα με τις δυνατότητές του.

Το χαμηλό, συγκριτικά με το παρελθόν, επίπεδο τιμών του τυπικού πασχαλινού καλαθιού είναι αποτέλεσμα της έντασης του ανταγωνισμού λόγω της ύφεσης και της μείωσης της κατανάλωσης. Επίσης, η διαφορά τιμών των καταστημάτων μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ από την υπόλοιπη αγορά είναι αποτέλεσμα των οικονομιών κλίμακας, της αποτελεσματικής λειτουργίας των οργανωμένων τμημάτων προμηθειών των σούπερ μάρκετ, και της μακροχρόνιας συνεργασίας με οργανωμένους μεγάλους προμηθευτές.

Η τιμή του αρνιού
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, η τιμή του αρνιού στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ τη Μεγάλη Εβδομάδα αναμένεται να διαμορφωθεί στις ίδιες τιμές περίπου με το προηγούμενο έτος. Συγκεκριμένα, η μέση τιμή του αρνιού τη Μεγάλη Εβδομάδα αναμένεται να είναι μειωμένη σε σχέση με το 2016 κατά -0,9%, στα 5,95 ευρώ ανά κιλό. Ενώ μικρή μείωση αναμένεται για την τιμή στο κατσίκι κατά 1,9%, στα 6,83 ευρώ ανά κιλό.

Σημειώνεται ότι αυτές οι τιμές είναι ενδεικτικές και βασίζονται σε εκτιμήσεις, και πως ανάλογα με τη ζήτηση της Μεγάλης Εβδομάδας αναμένεται να μειωθούν ακόμη περισσότερο, ενώ επίσης δεν εμπεριέχουν τις προωθητικές – εκπτωτικές ενέργειες που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο.

Ανεπαρκής ο ελεγκτικός μηχανισμός
Στη θεωρία, πολλές από τις «ελληνοποιήσεις» θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν η Πολιτεία μπορούσε να εφαρμόσει το σχεδιασμό που υπάρχει στα χαρτιά. Γιατί στην πράξη έχει αποδειχτεί ότι το σύστημα υπολειτουργεί και ο ελεγκτικός μηχανισμός βρίσκεται υπό κατάρρευση. Το σύστημα «Άρτεμις» που δημιουργήθηκε κυρίως για την πάταξη των «ελληνοποιήσεων» λειτουργεί μεν, αλλά επιβλέπεται πλημμελώς, ενώ είναι αμφίβολη και η αποδοτικότητά του, αφού για να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματά του χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση και προσεκτική εξέταση των στοιχείων που καταγράφει – κάτι που δεν συμβαίνει.

Από εκεί και πέρα, οι έλεγχοι που πραγματοποιούν οι Υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και η Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας στις πύλες εισόδου της χώρας (Κακαβιά, Προμαχώνας, Εύζωνοι), σε λιμάνια, εθνικές οδούς, σφαγεία, Βαρβάκειο Αγορά, Αγορά του Ρέντη, Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, επιχειρήσεις που διακινούν ή επεξεργάζονται προϊόντα μαζικής κατανάλωσης και κρεοπωλεία, δεν επαρκούν. Για την ακρίβεια, μοιάζουν με σταγόνα στον ωκεανό αφού από το 2014 και μετά, οι έλεγχοι των μικτών κλιμακίων δεν ξεπέρασαν σε καμία χρονιά τους 1.500 και αυτό είναι αποτέλεσμα της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού και οικονομικών πόρων.
Πηγή