Δέστε τις ζώνες. Στην τελική ευθεία για τον τοίχο!

Του Κώστα Στούπα

Έχουμε ξαναγράψει την ιστορία όπου ο Γκορμπατσώφ κατά την επίσκεψη στη Μάργκαρετ Θάτσερ ρώτησε την τελευταία πως αντιλαμβάνεται σε ποια κατάσταση είναι η οικονομία, αφού το κράτος δεν διαθέτει ένα μηχανισμό παρακολούθησης των πάντων (σαν αυτόν που επιχειρεί να θεσπίσει εδώ το Υπουργείο των Οικονομικών με το περιουσιολόγιο, δήθεν για την πάταξη της φοροδιαφυγής)....

"Μα! με τις διακυμάνσεις των τιμών, φυσικά... απάντησε η κόρη του μπακάλη που ίσως γι’ αυτόν ακριβώς έμελλε να εξελιχθεί σε Σιδηρά Κυρία και πρόσφατα να αναδειχθεί στη γυναίκα με τη μεγαλύτερη επιρροή τα τελευταία 200 χρόνια.

Οι διακυμάνσεις των τιμών περικλείουν συνήθως όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την κατάσταση στην οικονομία και κατά συνέπεια και στα μυαλά και τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Αν είχαμε εθνικό νόμισμα η ισοτιμία του και ο πληθωρισμός θα αναγκάσει τους πολιτικούς δράσουν νωρίτερα.

Η πορεία των τιμών και των αποτιμήσεων δεν είναι ενθαρρυντική για τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Για την ακρίβεια είναι περισσότερο απαισιόδοξη από ποτέ.

Το θετικό σενάριο για την οικονομία και τη χώρα ήταν πως μετά το Τσιπρο-Βαρουφάκιο "έπος" που εξελίχθηκε σε "άγος" του καταστροφικού 9μήνου, και ειδικά μετά τις εκλογές της 20 Σεπτεμβρίου, η κατάσταση στη χώρα θα βελτιωνόταν επειδή: Η κυβέρνηση είχε αποκτήσει μεγαλύτερη ομογενοποίηση, είχε επιλέξει να υλοποιήσει το τρίτο μνημόνιο με μεταρρυθμίσεις κομβικής σημασίας τις οποίες η ίδια εμπόδιζε νωρίτερα να εφαρμοστούν, μπορούσε να αποκόψει τη χώρα από τα πελατειακά βάρη των δυο παλαιών μονομάχων...

Μια πρώτη εκτίμηση για το αν επιβεβαιώθηκε ή όχι το σενάριο αυτό αποτελεί η πορεία του χρηματιστηρίου.

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2015 το ελληνικό χρηματιστήριο ήταν στις 690 μονάδες σήμερα δυόμιση μήνες αργότερα είναι στις 600 μονάδες.

Κατά τις εκλογές του Ιούνη του 2012 που οδήγησαν στην κυβέρνηση Σαμαρά, το χρηματιστήριο είχε γράψει χαμηλά στις 480 μονάδες και τρεις μήνες αργότερα  στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 ο Γενικός Δείκτης ήταν 50% υψηλότερα από τα χαμηλά, στις 750 μονάδες.

Μεταξύ των δυο μετεκλογικών συγκυριών υπάρχει σαφής διαφορά. Οι αγορές έχουν κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Ηχηρότερη προειδοποίηση αποτελεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Οι τράπεζες

Πριν από λίγες μέρες διεθνή κυρίως κερδοσκοπικά κεφάλαια αγόρασαν περί το 70%-80% των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών έναντι 6-7 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως αποτίμησαν την τότε αξία των ελληνικών τραπεζών περί τα 700-800 εκατ.  ευρώ.

Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν περί τα 105 δισ. "κόκκινα" δάνεια και άλλα τόσα δάνεια που εξυπηρετούνται.

Τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν πως από τα 105 δισ. "κόκκινα" δάνεια θα μπορέσουν να ανακτήσουν το 50% της αξίας. Η στήλη εκτιμά πως μπορεί να φτάσουν κοντά στο 30%, ήτοι από τα "κόκκινα" οι τράπεζες να πάρουν πίσω τα 30-35 δισ. ευρώ.

Από τα 105 δισ. δάνεια που εξυπηρετούνται, με ένα επιτόκιο της τάξης του 10% οι τράπεζες μπορούν να εισπράττουν περί τα 10 δισ. το χρόνο αν απαλλαγούν από τα "κόκκινα". Συν οι προμήθειες και τα έσοδα από άλλες εργασίες μείον το λειτουργικό κόστος και το κόστος δανεισμού...

Αν τα "κόκκινα" δάνεια που πρέπει να διαγραφούν είναι μεταξύ 50-70 εκατ. ευρώ μπορούμε να υπολογίζουμε πως σε 5-10 χρόνια τα έσοδα από τα υγιή χαρτοφυλάκια θα έχουν καλύψει τη μαύρη τρύπα...

Όμως με επιτόκια της τάξης του 10% καμιά επιχειρηματική δραστηριότητα δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστική, όταν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν χρηματοοικονομικό κόστος κατά δυο τρίτα χαμηλότερο. Αυτό δεν φαίνεται να απασχολεί κανέναν... Πολύ περισσότερο τους επενδυτές.

Γιατί; Γιατί ίσως οι στόχοι να είναι πιο βραχυπρόθεσμοι.

Ίδωμεν...

Τα 700-800 εκατ. ευρώ στα οποία αποτίμησαν την αξία των ελληνικών τραπεζών οι διεθνείς αγορές, είναι το ένα τέταρτο των συντάξεων που καταβάλλονται στην Ελλάδα κάθε μήνα.

Τα 700-800 εκατ. ευρώ στα οποία αποτίμησαν την αξία των ελληνικών τραπεζών τα διεθνή funds καταδεικνύουν την αξία στην οποία αποτιμούν την χώρα, καθώς στιςτέσσερις συστημικές τράπεζες μέσω δανείων είναι υποθηκευμένο το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων αυτής.

Η αξία των περιουσιακών στοιχείων συναρτάται με το ρίσκο που περικλείει η επένδυση και την μελλοντική ικανότητα απόδοσης. Δύσκολα μπορεί κάποιος να εκτιμήσει πως η αποτίμηση αυτή δεν περικλείει το ρίσκο μιας χρεοκοπίας και μιας χαώδους εξέλιξης στη συνέχεια...

Οι όροι με τους οποίους ολοκληρώθηκε η ανακεφαλαιοποίηση ήταν χαριστικοί γιατί εμπεριέχουν το ρίσκο της χρεοκοπίας της χώρας.

Εκεί που έφτασαν την οικονομία και προ του κινδύνου "κουρέματος" των καταθέσεων δεν υπήρχε άλλη διέξοδος, εκτός αυτής

Η πορεία του χρηματιστηρίου το 2015 και τους τελευταίους μήνες δεν καταγράφει καμιά αισιοδοξία πως η οικονομία κινείται προς μια κατάσταση ισορροπίας και περισσότερο ανάπτυξης. Την ίδια εκτίμηση επιβεβαιώνουν και οι δυσμενείς για το δημόσιο, τους παλιούς μετόχους και τη χώρα γενικότερα όροι και τους οποίους έγιναν οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών.

Επιδείνωση της κατάστασης...

Εν των μεταξύ την εβδομάδα που πέρασε η κατάσταση στο ελληνικό χρηματιστήριο επιδεινώθηκε περαιτέρω. Στις πιέσεις που δεχόντουσαν οι μετοχές των τραπεζών προστέθηκαν και πιέσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη του ηλεκτρονικού ταμπλό.

Οι μετοχές των μεγάλων μη τραπεζικών blue chips δέχτηκαν τις τελευταίες μέρες πιέσεις που προβλημάτισαν τους ανθρώπους της αγοράς από τον τμηματικό τρόπο που εκτελούνταν μεγάλες εντολές.

Επιπλέον πιέσεις δέχτηκαν και τα ελληνικά ομόλογα όπου η απόδοση του δεκαετούς από 7% μια εβδομάδα πριν, την Παρασκευή είχε σκαρφαλώσει στο 8,3%.

Μπορεί η κυβέρνηση να διατείνεται πως ελέγχει την κατάσταση ή να το πιστεύει κιόλα, η κατάσταση στην οικονομία όμως δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Η κατάσταση στην οικονομία επιβεβαιώνει πως κάτι άσχημο επίκειται...

Δέστε τις ζώνες και έστε μεγαλόψυχοι, ήπιοι και συναινετικοί, οι σύντροφοι θα το χρειαστούν... Πολύ περισσότερο όμως θα το χρειαστεί η πατρίδα.

Πηγή