ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΑΝ ΤΩΝ ΝΟΕΜΒΡΙΑΝΩΝ [1915 – 1916]

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΣΤΟ ΝΑ ΒΡΕΘΗ Η ΕΛΛΑΣ ΠΡΟ ΤΕΤΕΛΕΣΜΕΝΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΧΩΡΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΣ

Στὶς ἀρχές τοῦ 1915 οἱ Δυνάμεις τῆς «andante» ἀποφάσισαν νὰ ἐπιτεθοῦν στὰ Στενὰ τῶν Δαρδανελίων, ὥστε νὰ διανοίξουν δίοδο ἀνεφοδιασμού τῆς Ῥωσίας, ἡ ὁποία ἦταν σχεδὸν ἀποκλεισμένη. Ζήτησαν λοιπὸν ἀπό τὴν Ἑλλάδα νὰ συμμετάσχῃ. Ἡ κυβέρνηση Ε. Βενιζέλου, ἀποφάσισε νὰ ἐγκαταλείψῃ τὴν οὐδετερότητα καὶ νὰ πάρῃ μέρος στὶς ἐπιχειρήσεις στὸ πλευρὸ τῆς «andante».

Ὅμως τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο καὶ ὁ βασιλιάς τῶν Ἑλλήνων Κωνσταντῖνος Α’, θεώρησαν τὴν ἐπιχείρηση...
ἀσύμφορη καὶ ἐπικίνδυνη γιὰ τὰ ἑλληνικά συμφέροντα. Ἀντιπρότειναν λοιπὸν τὴν κατάληψι τῆς Κωνσταντινουπόλεως μέσῳ τῆς Θρᾲκης.

Στὶς 18 καὶ στὶς 20 Φεβρουαρίου τοῦ 1915, ὁ Κωνσταντῖνος συγκάλεσε Συμβούλιο τοῦ Στέμματος μὲ ὅλους τοὺς πρώην πρωθυπουργοὺς, και φυσικὰ μὲ τὴν συμμετοχὴ τοῦ Ε. Βενιζέλου. Κανεὶς ἀπό αὐτούς δὲν συμφώνησε ἀπόλυτα μὲ τὶς ἀπόψεις τοῦ τελευταίου. Οἱ περισσότεροι τάχθηκαν ὑπέρ τῆς οὐδετερότητας. Τότε ὁ Βενιζέλος παραιτήθηκε καὶ στὶς 24 Φεβρουαρίου τοῦ 1915 σχηματίστηκε νέα κυβέρνηση ὑπό τὸν Δ. Γούναρη.

Ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς νέας κυβέρνησης, Γ. Χρηστάκης- Ζωγράφος, ὑπέβαλε συγκεκριμένες προτάσεις γιὰ τὴν πολεμικὴ ἔξοδο τῆς χώρας στὸ πλευρὸ τῆς «andante» ὅπως ἐγγύηση τῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητας τοῦ συνόλου τῆς ἑλληνικῆς ἐπικράτειας, παραχώρηση τῆς Βορείου Ἠπείρου, προκαθορισμὸ τῶν δυνατῶν ἐδαφικῶν παραχωρήσεων στὴ Μικρᾶ Ἀσία καὶ σύναψι στρατιωτικῆς συμβάσεως μὲ τὴν ἐπιφύλαξι ὅτι τὸ πεδίο δράσεως τῶν ἑλληνικῶν στρατευμάτων δὲν θὰ ἐπεκτεινόταν, ἄν ἡ βουργαρία διατηροῦσε ἐπίφοβη οὐδετερότητα.

Στὶς ἀρχές Μαΐου τοῦ 1915 [μετά ἀπό 2 μῆνες…] οἱ «σύμμαχοι» δέησαν νὰ ἀποδεχθοῦν τὴν ἑλληνική προσφορᾶ, ἀλλά χωρὶς καμμία δέσμευσι γιὰ τὴν διατήρησι τῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητας τῆς χώρας. Ὡστόσο, ἐκτός ἀπό αὐτό, ζητοῦσαν ἀπό τὴν ἑλληνική κυβέρνησι νὰ συναινέσῃ στὴν παραχώρησι τῆς Καβάλας στὴ βουργαρία, μὲ τὴν ἀόριστη ὑπόσχεση γιὰ παραχωρήσεις στὴν Μικρᾶ Ἀσία.

Ἡ κυβέρνησι Γούναρη διαμαρτυρήθηκε. Λίγο μετὰ προχώρησε σὲ διάλυσι τῆς Βουλῆς καὶ προκήρυξε ἐκλογές. Οἱ ἐκλογές ἔγιναν στὶς 31 Μαΐου τοῦ 1915, καὶ τὶς κέρδισε μὲ μεγάλη πλειοψηφία ὁ Βενιζέλος. Στὶς 10 Αὐγούστου τοῦ ἴδιου χρόνου ὁ ἀρχηγός τῶν Φιλελευθέρων, σχημάτισε κυβέρνησι.

Στὸ μεταξὺ, ἡ Ἀγγλία καὶ ἡ Γαλλία, ἐπειδή ἐπιθυμοῦσαν νὰ ἐξασφαλίσουν τὴν μόνη ὁδό ἐπικοινωνίας καὶ ἀνεφοδιασμοῦ τῆς συμμάχου Σερβίας ποὺ εἶχε ἀπομείνει, (τὸ λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης), ἀποφάσισαν [!!] νὰ δημιουργήσουν πολεμικὸ μέτωπο στὴν Μακεδονία. Ἔτσι, τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1915, οἱ πρῶτες βρετανογαλλικὲς δυνάμεις ὑπό τὸν στρατηγὸ Σαράιγ ἀποβιβαστηκαν καὶ κατέλαβαν τὴν γραμμὴ Δεμίρ-Καποῦ-Κρίβολακ, ἐνῶ ἄλλες βρετανικὲς δυνάμεις μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν στρατηγὸ Μίλν, κατέλαβαν τὴν Δοϊράνη. Ἡ ἑλληνική πολιτικὴ ἡγεσία δὲν ἀντέδρασε ἰδιαίτερα στὴν εἰσβολή στρατευμάτων τῶν Μεγάλων Δυνάμεων σὲ Ἐλληνικό Ἔδαφος. Ἀντιθέτως ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος, συμφωνοῦσε μὲ τὴν «συμμαχικὴ» ἐνέργεια, ἤθελε ὅμως νὰ κρατήσῃ καὶ τὰ προσχήματα. Γι’αὐτό, στὶς 4 Ὀκτωβρίου τοῦ 1915, ἀπό τὸ βῆμα τῆς Βουλῆς, ξεκαθάρισε ὅτι ἡ Ἑλλάδα, ἐάν ἡ Σερβία δεχόταν ἐπίθεσι ἀπό τὴν βουργαρία, θὰ ἔσπευδε νὰ τὴν βοηθήσῃ. Παράλληλα, ἀνακοίνωσε ἐπισήμως ὅτι ἡ στάσι τῆς χώρας θὰ ἦταν ἀνάλογη ἀπέναντι στὴν Γερμανία καὶ τὴν Αὐστροουγγαρία.

Ὡστόσο, ὁ βασιλιὰς ἀρνεῖτο νὰ συνταχθῇ μὲ τὴν ἄποψί του. Μετὰ τὴν ἀνοιχτή ἀντίθεσί του μὲ τὸν Κωνσταντῖνο, ὁ Βενιζέλος ὑπέβαλλε καὶ πάλι τὴν παραίτηση τῆς κυβερνήσεώς του στὶς 7/10[ν.ημ.]&[24/9π.ημ.]. Νέα Κυβέρνησι σχημάτισε τότε ὁ Ἀλέξανδρος Ζαῒμης ποὺ «ἄντεξε» ἔως τὶς [7/11 ν.ημ] & [25/10 π.ημ.].

Ἀκολούθησε ὡς νέος πρωθυπουργὸς ὁ Σκουλούδης ποὺ στὶς 26 Οκτωβρίου/8 Νοεμβρίου 1915, δήλωσε, ἀπαντῶντας σὲ διακοίνωσι τῆς Αὐστροουγγαρίας σχετικὰ μὲ τὴν παρουσία τῶν «Συμμάχων» στὴν Μακεδονία, ὅτι ἡ κυβέρνησι ἦταν ἀποφασισμένη νὰ ἐφαρμόσῃ τὴν συνθήκη τῆς Χάγης καὶ νὰ προχωρήσῃ στὸν ἀφοπλισμό τῶν Συμμάχων. Ἐάν ὅμως αὐτοί χρησιμοποιοῦσαν βία, δὲν ἐγγυόταν τὴν ἐφαρμογή της. Παρ’ ὅλ’ αὐτά, σὲ καμμία περίπτωσι δὲν θὰ ἀνεχόταν τὴν παραβίασι τῶν ἑλληνικῶν συνόρων ἀπό τοὺς βοὐργαρους. Ἡ ἀντίδρασι τῶν Δυνάμεων τῆς «antante» στὴν ἀνακοίνωσι τοῦ Σκουλούδη μπορεῖ νὰ μὴν ἦταν βίαιη, ὡστόσο ξεκαθάρισε, μὲ τρόπο ποὺ δὲν ἐπιδεχόταν ἀμφισβήτηση[!], ὅτι οἱ «Σύμμαχοι» εἶχαν ἔρθει στὴν Μακεδονία καὶ σκόπευαν νὰ μείνουν μέχρι νὰ πετύχουν τὸν ἀντικειμενικό τους σκοπό, δηλαδὴ, τὴν ἀπομάκρυνσι τῶν Γερμανῶν, τῶν Αὐστροούγγρων καὶ τῶν βούργαρων ἀπό τὸ σερβικὸ ἔδαφος. http://wp.me/p12k4g-5GV Ἤταν πλέον φανερὸ ὅτι τὰ περιθώρια διπλωματικῶν ἐλιγμῶν ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς κυβερνήσεως διαρῶς στένευαν. Οἱ «Σύμμαχοι» ἔγιναν ἀπαιτητικότεροι.

Ἡ ῥαγδαία ἐπιδείνωσι τῆς διεθνοῦς θέσεως τῆς χώρας, ὥθησε τὴν κυβέρνησι Σκουλούδη νὰ προκηρύξῃ ἐκλογές γιὰ τὶς 6/19 Δεκεμβρίου 1915, ἀπό τὶς ὁποῖες τελικὰ, ἀπεῖχαν οἱ Φιλελεύθεροι, γιατὶ θεωροῦσαν ἀντισυνταγματική τὴν διάλυσι τῆς Βουλῆς [!].

Ἐν τῷ μεταξὺ τὸ 1916, ἡ συγκέντρωσι τῶν ἐπιστρατευμένων ἑλληνικῶν δυνάμεων στὴν ἀνατολική Μακεδονία γιὰ τὴν ἐξασφάλισι τῶν συνόρων, προκάλεσε τὴν δυσπιστία τοῦ «αὐτοκράτορα» Σαράιγ, ἐνῶ ἡ Γαλλία μέσῳ τῆς διπλωματικῆς ὁδοῦ, ἀπαίτησε τὴν ἀπομάκρυνσή τους.[!!]

Μεσολάβησε ἡ αἰφνιδιστική εἰσβολή τῶν γερμανοβούργαρων στὸ ὀχυρό Ῥοῦπελ καὶ ἡ ἀναγκαστική συναίνεσι τῆς κυβερνήσεως Σκουλούδη στὴν παράδοσι τοῦ Ὀχυροῦ στοὺς γερμανοβούργαρους τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1916.

Ἡ νέα κυβέρνηση Ζαῒμη σχεδίασε τὴν συμφιλίωσι τῶν δύο παρατάξεων ποὺ εἶχαν δημιουργηθεῖ, μὲ τελικὸ σκοπὸ τὴν ἔξοδο τῆς Ἑλλάδος στὸ πλευρὸ τῶν Δυνάμεων τῆς «antante» καὶ τὴν προκήρυξι ἐκλογῶν· δυστυχῶς δὲν κατόρθωσε νὰ σβήσῃ τὰ πολιτικὰ πάθη καὶ παραιτήθηκε στὶς 3/16 Σεπτεμβρίου τοῦ 1916.

Τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1916, ὁ «Λευτεράκης» σχημάτισε τὴν κυβέρνησι «Ἐθνικῆς Ἀμύνης», ὁριστικοποιῶντας καὶ διευρύνοντας τὸ χάσμα τοῦ Ἐθνικοῦ Διχασμοῦ. Καὶ ἀπό τὸν Ὀκτώβριο, οἱ Γάλλοι ἄρχισαν νὰ ἀποβιβάζονται στὸν Πειραιᾶ, συμπεριφερόμενοι αὐταρχικά καὶ θέτοντας τελεσίγραφα.
 Τὸν Νοέμβριο ἀκολούθησε ἡ ἔκρηξι..

,
 Πηγή