Δυο Lehman Brothers!
Από τον Ian Ford
Είναι ακριβώς αυτά τα δάνεια που προκαλούν τρόμο στην παγκόσμια αγορά και αποκαλύπτουν πόσο πέτσινη είναι η δήθεν καθαρή έξοδος της ανυπόληπτης χρεοκοπημένης χώρας από τα Μνημόνια.
Σε ισχυρά κέντρα που έχουν καταλυτικό ρόλο στην παγκόσμια διακυβέρνηση εκτιμούν ότι η Ελλάδα βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ σε μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία που θα προκαλέσει κοινωνική εξέγερση.
-Mπάρακ θέλω να εξαντλήσεις όλη σου την επιρροή στην Μέρκελ για να υπάρξει μια ρύθμιση του ελληνικού χρέους…
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο πρώην πλανητάρχης Μπαράκ Ομπάμα άκουγε αυτή την “προσευχή” από τον Ελληνα πρωθυπουργό στην διάρκεια της 24ωρης παραμονής του στην Ελλάδα…
Λίγο πριν επιβιβασθεί στο Air Force One θα μιλούσε έξω από τα δόντια στον συνομιλητή του:
-Aλέξη μόνο τα κόκκινα δάνεια στις ελληνικές τράπεζες ξεπερνούν τα αντίστοιχα στεγαστικά που είχε δώσει η Lehman Brothers. Για την ακρίβεια η χώρα σου είναι δύο Lehman Brothers. Πως να σε βοηθήσω;
Στην συνέχεια απόγνωση. Σιωπή. Η οδυνηρή πραγματικότητα.
Νοέμβριος 2016. Λίγα μόλις χιλιόμετρα από τη πλατεία Συντάγματος από τις 4 το απόγευμα ώρα Ελλάδος ως τις 4 τα ξημερώματα οι εκπαιδευμένοι υπάλληλοι της εταιρίας μιλώντας άψογα αγγλικά διακανονίζουν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια Αμερικανών πολιτών τους οποίους καλούν τηλεφωνικά από την Αθήνα. Η Αμερική στην πραγματικότητα ακόμη δεν έχει συνέλθει εντελώς από την Lehman Brothers. Κατάφερε όμως να αντιμετωπίσει το πρόβλημα γιατί το κοίταξε στα μάτια και στην συνέχεια εξήγαγε εκτός ΗΠΑ ένα μεγάλο μέρος του.
Η Ελλάδα βρίσκεται λίγο πριν το χείλος της καταστροφής_μην έχετε καμμία ψευδαίσθηση. Ετοιμασθείτε για τη μέρα που όλα θα καταρρεύσουν ξαφνικά.
Τα Κόκκινα Δάνεια είναι μία από τις 2 πυρηνικές βόμβες που οδήγησαν την Ελλάδα στη χρεοκοπία και τα Μνημόνια. Η άλλη είναι το Φαύλο Διεφθαρμένο Κράτος. Μπαίνουμε στον 9ο χρόνο των Μνημονίων και ακόμη οι διαχρονικά κρατιστές κυβερνώντες δεν λένε να τις ακουμπήσουν.
Αυτή τη στιγμή, από τα συνολικά δάνεια ύψους 240 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί, μη εξυπηρετούμενα θεωρούνται τα 108 δισ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό 45%. Τα στεγαστικά δάνεια αποτελούν το 41,8% των δανείων, τα καταναλωτικά το 55,3% και τα επιχειρηματικά το 44,7%.Τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια αναλύονται ως εξής: επαγγελματικά 67,5%, μικρομεσαίων επιχειρήσεων 59,9%, μεγάλων επιχειρήσεων 29%, ναυτιλιακά 27,4%, χρηματοοικονομικά 29%.
Οι κ.κ. Σαμαράς και ο Βενιζέλος προσπάθησαν με κάθε τρόπο να μην ακουμπήσουν με γυμνά χέρια τα πυρηνικά απόβλητα. Οτι είχαν κάνει και οι προκάτοχοί τους κ.κ. Παπανδρέου και Παπαδήμος. Ολοι τους έσπρωχαν τον κίνδυνο στο μέλλον. Ωσπου το μέλλον έφτασε. Για την ακρίβεια το μέλλον είναι τώρα. Το προδίδει η μυρωδιά του αίματος που είναι διάχυτη στην ατμόσφαιρα. Κι αν διαβάζετε μια εισαγωγή-θρίλερ συγχωρέστε μας την αδυναμία να αποδώσουμε με ακρίβεια το Μεγαλείο του Τρόμου που προκαλούν τα 120 δις ευρώ και πλέον κόκκινα δάνεια. Τα κόκκινα δάνεια τα οποία προκαλούσαν τρόμο στον κ. Σαμαρά πολλούς μήνες μετά την απώλεια της εξουσίας κι ενώ μια νέα εξορία ξεκινούσε για τον Μεσσήνιο πολιτικό που έφτασε τόσο κοντά όσο κανείς να βγάλει τη χώρα από τα Μνημόνια.
Το 2019 είναι το χρονικό ορόσημο στο οποίο τα “κόκκινα” δάνεια θα πρέπει να έχουν υποχωρήσει κατά 41 δισ. ευρώ (ή κατά 40%) από τα σημερινά 108,6 δισ. ευρώ.
Ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής Τζον Πόλσον τώρα ο οποίος έχει επενδύσει τόσο στην Τράπεζα Πειραιώς όσο και στην Alpha Bank σε παλαιότερη συνέντευξη που παραχώρησε στον Αλέξη Παπαχελά και την Κυριακάτικη Καθημερινή υπήρξε σαφής:
–Οι διοικήσεις των τραπεζών πρέπει να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πρόκλησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ίδιο το ελληνικό κράτος έχει επενδύσει
μεγάλα ποσά από τα χρήματα των φορολογουμένων στις τράπεζες, συνεπώς ο
ελληνικός λαός έχει άμεσο συμφέρον να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις
αυτές είναι προστατευμένες και ότι η κρατική βοήθεια θα αποζημιωθεί. Ο
διορισμός των καλύτερων managers στις τράπεζες θα έπρεπε να είναι στόχος
του ελληνικού κράτους όσο είναι και δικός μας.
.Υπάρχει μία αντίληψη ότι δεν ενδιαφέρεστε να παραμείνει η Πειραιώς σε λειτουργία ως τράπεζα, αλλά ότι ο απώτερός σας στόχος είναι τα περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα όποια επιθυμείτε να απογυμνώσετε και να πουλήσετε. Είναι αλήθεια;
– Ο στόχος μας είναι οι τράπεζες να εισπράξουν τη μέγιστη δυνατή αξία από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Αυτό θα δημιουργούσε τη μεγαλύτερη αξία για τους μετόχους, με αποτέλεσμα να ωφεληθούμε τόσο εμείς όσο και η ελληνική κυβέρνηση. Δεν ενδιαφερόμαστε για την αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι ίδιες οι τράπεζες μπορούν καλύτερα να τα διαχειριστούν, καθώς έχουν τα κεφάλαια, τη χρηματοδότηση και το προσωπικό για να αντιμετωπίσουν το θέμα.
.Υπάρχει μία αντίληψη ότι δεν ενδιαφέρεστε να παραμείνει η Πειραιώς σε λειτουργία ως τράπεζα, αλλά ότι ο απώτερός σας στόχος είναι τα περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα όποια επιθυμείτε να απογυμνώσετε και να πουλήσετε. Είναι αλήθεια;
– Ο στόχος μας είναι οι τράπεζες να εισπράξουν τη μέγιστη δυνατή αξία από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Αυτό θα δημιουργούσε τη μεγαλύτερη αξία για τους μετόχους, με αποτέλεσμα να ωφεληθούμε τόσο εμείς όσο και η ελληνική κυβέρνηση. Δεν ενδιαφερόμαστε για την αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι ίδιες οι τράπεζες μπορούν καλύτερα να τα διαχειριστούν, καθώς έχουν τα κεφάλαια, τη χρηματοδότηση και το προσωπικό για να αντιμετωπίσουν το θέμα.
Στον τελευταίο 1,5 χρόνο έχουν αυξηθεί κατά 25 δισ., στα περίπου 110 δισεκατομμύρια ευρώ, όταν οι καταθέσεις είναι σήμερα περί τα 120 δισ.
Ένα κόκκινο δάνειο είναι μια οφειλή προς μια τράπεζα που έχει πάψει να εξυπηρετείται, και έτσι έγινε απαιτητή στο σύνολό της, πάλι χωρίς ο δανειολήπτης να ενεργήσει για την εξόφλησή της.
Μέσα σε αυτά είναι τεράστια επιχειρηματικά δάνεια προς επιχειρηματικούς κολοσσούς που απασχολούν χιλιάδες εργαζόμενους, δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στεγαστικά επιχειρήσεων και ιδιωτών με εμπράγματες εγγυήσεις των ακινήτων, καταναλωτικά με εγγυήσεις (πχ αυτοκίνητα) και χωρίς εγγυήσεις, και πιστωτικών καρτών.
Αυτά τα δάνεια σκοπός είναι να πουληθούν σε μεγάλα πακέτα σε εγχώριους και ξένους επενδυτές funds, με κύριο στόχο να καθαρίσουν οι ισολογισμοί των τραπεζών.
Το καθάρισμα των τραπεζών θα ανοίξει το δρόμο ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν πάλι να λειτουργούν για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη, εφόσον έχουν περίσσευμα για να δανείσουν, ή μπορέσουν να βγουν στις αγορές να δανειστούν με τη σειρά τους αφού πρώτη η χώρα βγει στις αγορές.
Ήδη οι τράπεζες έχουν κάνει προβλέψεις (παρουσιάζοντας μειωμένη κερδοφορία για χρόνια) βάζοντας στην άκρη το ποσό για να αντιλογίσουν μελλοντικές κεφαλαιακές απώλειες, λόγω δανείων που δεν εξυπηρετούνται.
Το σύνολο των προβλέψεων των ελληνικών τραπεζών είναι 58 δισεκατομμύρια στα 7 χρόνια της κρίσης. Ως τα 110 δισ. υπάρχει έλλειμμα 52 δισ.
Από αυτά τα 52 δισ. που λείπουν, θα καλυφθεί τόσο μερίδιο όσα χρήματα εισπράξουν οι τράπεζες με την πώληση των δανείων αυτών. Στα στεγαστικά μπορεί να τα πουλήσουν για το 50%, στα επιχειρηματικά αναλόγως εξασφαλίσεων περισσότερο ή λιγότερο, στα καταναλωτικά και τις κάρτες λίγα σεντς στο ευρώ, συνολικά ελπίζουν πάντως να πιάσουν ανάμεσα στο 25% και το 30%. Δηλαδή για 110 δισ., περίπου ανάμεσα σε 27,5 δισ. και 33 δισ.
Υπολείπονται περίπου 19 δισ. ευρώ που θα πρέπει από κάπου να βρεθούν. Είτε νέα ανακεφαλαιοποίηση του ΤΧΣ, αν πείσουμε να μας δώσουν χρήματα οι δανειστές μας, είτε με κούρεμα καταθέσεων τον Σεπτέμβρη που θα ονομαστεί κάπως όπως πχ “Εφάπαξ εισφορά υπέρ της εξυγίανσης του Τραπεζικού Συστήματος” δηλαδή bail-in, είτε με νέα χρήματα που θα έρθουν από επενδυτές εγχώριους και ξένους για να αγοράσουν τις ελληνικές τράπεζες για αυτό το ποσόν και οι σημερινοί μέτοχοι να μηδενίσουν, είτε τέλος το πιθανότερο, να απορροφηθεί το ποσόν αυτό στο εθνικό χρέος, και έχει ο Θεός πότε θα το πληρώσουμε, αν το πληρώσουμε ποτέ.
Όπως και να έχει, οι τράπεζες μετά την πώληση των κόκκινων δανείων “με τις νταλίκες”, θα μείνουν με μια μαύρη τρύπα ύψους περίπου 19-24,5 δισ. ευρώ. Έτσι κι αλλιώς.
Όποιος και αν αγοράσει τα κόκκινα δάνεια από αυτές.
Από την μια μεριά, του καταθέτη που δεν χρωστάει ο ίδιος, είναι παράλογο να πληρώσει με τις καταθέσεις του το σπίτι κάποιου άλλου. Το ίδιο ισχύει και για τον συνεπή δανειολήπτη που πληρώνει υπέρογκους τόκους ώστε να δημιουργηθεί το μαξιλάρι των προβλέψεων των 58 δισ. για τις τράπεζες.
Από την άλλη, αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα όπου 7 χρόνια ύφεσης έχουν κατακρεουργήσει τα εισοδήματα των πολιτών, με πτώση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της τάξης του 30% από την αρχή της κρίσης, ανεργία 25% συνολικά ή 60% στους νέους, και κυρίως με capital controls εδώ και ένα χρόνο, και όλα αυτά ενώ το ύψος της υπερφορολόγησης κάνει και τους πιο εύρωστους να ανατριχιάζουν.
Ποιο λοιπόν το κακό να αγοράσουν τα κόκκινα δάνεια κάποιοι επενδυτές funds και να δοκιμάσουν την τύχη τους εκποιώντας τα περιουσιακά των δανειοληπτών.ώσπου να βγάλουν τα λεφτά τους, τα έξοδά τους, και ένα σεβαστό κέρδος για το ρίσκο τους;
Το πρόβλημα είναι στο πλαίσιο λειτουργίας αυτών των “fund-εκκαθαριστών”: δεν υπάρχουν φραγμοί.
Ή μάλλον αυτό που υπάρχει με βάση το ελληνικό ενοχικό δίκαιο τους δίνει μια δυνατότητα να ενεργήσουν ασύδοτα για να καταστρέψουν συθέμελα την κοινωνία. Με υπογραφή ΣΥΡΙΖΑ.
Κάποιος δηλαδή που είχε πάρει ένα δάνειο 100 χιλιάδες για να πάρει ένα σπίτι, και έμεινε χωρίς δουλειά στην αρχή της κρίσης, και πλέον βγάζει ίσα ίσα για να επιβιώνει στο όριο της ακραίας φτώχειας, θα χάσει το σπίτι του, και στη συνέχεια το fund αφού αποσβέσει μέρος της οφειλής μπορεί να συνεχίσει να του κατάσχει ό,τι έχει και δεν έχει, ως τους κληρονόμους του, και τους κληρονόμους αυτών, βάσει του Ελληνικού Δικαίου.
Η πολιτεία δεν έχει μεριμνήσει για να θέσει κανόνες και όρια ως πότε μπορεί κάποιος να συνεχίζει να εκπλειστηριάζει περιουσιακά των δανειοληπτών που έχουν κόκκινα δάνεια.
Στις πολιτισμένες χώρες, η απαίτηση θεωρείται λήξασα με τον πλειστηριασμό της εγγύησης.
Εδώ όχι.
Επίσης δεν υπάρχει κάτι να εμποδίσει κάποιο fund να βγάλει στο σφυρί το σπίτι κάποιου για οφειλή 10 χιλιάδων (μετά τους τόκους υπερημερίας και έξοδα δικαστικής διεκδίκησης, μπορεί να μιλάμε για αρχικό κεφάλαιο 2-3 χιλιάρικα πριν 6-7 χρόνια).
Επίσης δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για κάποιον ιδιώτη ή μικρομεσαίο δανειολήπτη να μπορεί να εξαγοράσει το παλαιό κόκκινο δάνειό του για το ίδιο ποσόν που θα πωληθεί προς το οποιοδήποτε κερδοσκοπικό vulture fund. Επαναλαμβάνω, σε μια οικονομία που έχει υποστεί τον ξυλοδαρμό και την αιμορραγία που έχει υποστεί η Ελληνική Οικονομία, οποιαδήποτε συζήτηση περί “ηθικού κινδύνου” είναι εκ του πονηρού, καθώς κινδυνεύουμε να πετάξουμε στα σκουπίδια ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, διότι εντός αυτών μπορεί να υπάρχουν κάποιοι μπαταχτσήδες και κάποιοι δόλιοι.
Είναι μεγαλύτερος ο ηθικός κίνδυνος να πετάξουμε στις ύαινες χιλιάδες αδύναμους, από ό,τι να κοροϊδέψει το σύστημα ένας δόλιος απατεωνίσκος επαγγελματίας μπαταχτσής. Αυτό είναι και αντίθετο στην Ευρωπαϊκή Συνθήκη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπου με κρατικές αποφάσεις ένας Έλληνας και Ευρωπαίος Πολίτης αποστερείται το Δικαίωμα της Επιβίωσης.
Και τί θα πρωτοπληρώσει ο αδύναμος; Το δάνειο; Τους φόρους με τεκμήρια; Τον ΕΝΦΙΑ; Τις ασφαλιστικές του εισφορές; Ή το φαϊ των παιδιών του και το ρεύμα της ΔΕΗ για να μην του το κόψουν; Ήδη οι καθυστερημένες οφειλές φόρων προς το κράτος αυξάνονται με ρυθμό πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ κάθε μήνα που περνάει, και ήδη ξεπερνούν τα 85 δισ. συνολικά!
Ξεκινάει η σημερινή μοιραία για τη χώρα κυβέρνηση, μια διαδικασία όπου θα ανοίξει χωρίς προφυλάξεις ένα Κουτί της Πανδώρας, θέτοντας στον μέσο αδύναμο συμπολίτη μας ερωτήματα επιβίωσης. Αν αυτό δεν είναι ηθικός κίνδυνος, τότε τί είναι;
Λύσεις υπάρχουν για να αποφευχθεί αυτό, όμως θα πρέπει να γίνει με νομοθετική ρύθμιση.
Τα βασικά σημεία της τελικής λύσεως των κόκκινων θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
1. Δικαίωμα πρώτης προτίμησης πώλησης του δανείου στον δανειολήπτη ή ένα άτομο που εκείνος θα υποδείξει (μοντέλο Κύπρου).
2. Εφόσον το δάνειο πωλείται κουρεμένο θα πρέπει να ορισθεί δικαίωμα είσπραξης στο fund ανάλογο της τιμής που έχει αγοράσει την απαίτηση (πχ διπλάσιο από όσο πλήρωσε στην αγορά).
3. Κατάργηση λόγω καταχρηστικότητας της απεριόριστης προσωπικής εγγυήσεως. Εφόσον κατασχεθεί η εγγύηση, η απαίτηση θεωρείται λήξασα.
4. Επιβολή της αντικειμενικής αξίας ως ελάχιστου τιμήματος που θα αφαιρεθεί από την οφειλή, ανεξαρτήτως τιμής πώλησης στον πλειστηριασμό.
5. Χρονικός περιορισμός της ευθύνης του δανειολήπτη, πχ 3 χρόνια όπως ορίζει η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία.
6. Αυστηρότατοι κανόνες δεοντολογίας για τη λειτουργία των εταιριών που θα αγοράσουν τα κόκκινα, με τεράστια πρόστιμα και ποινικές ευθύνες για τους μετόχους και τους διοικούντες, σε περίπτωση καταχρηστικής αντιμετώπισης των αδυνάμων.
7. Ειδικές ρυθμίσεις για αυτούς τους δανειολήπτες που αποδεδειγμένα διαβιούν κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας, χωρίς αυτοί να χρειάζεται να κυνηγήσουν δικαστικά να μπουν στον Νόμο Κατσέλη, που εξάλλου εξαιρεί τεράστιο αριθμό πολιτών, και δεν ισχύει πλέον..
Είναι αμφίβολο πως η παρούσα κυβέρνηση είναι σε θέση να αντιμετωπίσει το τεράστιο αυτό κοινωνικό θέμα με οτιδήποτε άλλο από την προχειρότητα που ήδη έχει επειδείξει σε ό,τι έχει καταπιαστεί ως τώρα.
Μέχρι τώρα έχει κοστίσει στη χώρα 100 δισ. ευρώ κατά τον κ. Ρέγκλινγκ του ESM, ή 200.000.000 ευρώ για κάθε μέρα διακυβέρνησής της.
Τώρα με το θέμα των κόκκινων κινδυνεύει να εγγράψει και κόστος σε ανθρώπινες ζωές.
Να μην κοιμάστε ήσυχοι.
Kι όμως η Lehman Brothers κατέρρευσε για 60 δις δολάρια. Η Ελλάδα έχει 120 δις ευρώ κόκκινα δάνεια και εσύ κοιμάσαι ήσυχος;
Ήταν Δευτέρα πρωί, στις 15 Σεπτεμβρίου 2008 που η ιστορική επενδυτική τράπεζα (είχε ιδρυθεί το 1850) κατέρρευσε κάτω από το βάρος ζημιών 60 δισ. δολαρίων, κυρίως από “τοξικά” προϊόντα. Η Ελλάδα με 120 δις ευρώ κόκκινα δάνεια ως πότε θα μείνει όρθια; Ως πότε οι Ελληνες ολιγάρχες θα καταφέρνουν να γλιτώνουν τις επιχειρήσεις τους από τις κατασχέσεις των δανειστών;
Ουσιαστικά το τι θα συνέβαινε είχε γίνει αντιληπτό, δύο μέρες πριν, στις 13 Σεπτεμβρίου. Η χρεοκοπία της Lehman Brothers, οδήγησε στη χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση μετά τη Μεγάλη Ύφεση. Ας δούμε όμως λίγο τα πράγματα με τη σειρά και πως αυτές οι εξελίξεις επηρέασαν τη χώρα μας οδηγώντας τη σε πραγματικό αδιέξοδο με πλείστες προεκτάσεις.
Το 1850 ο Henry Lehman, μετανάστης από τη Γερμανία, ανοίγει ένα μικρό κατάστημα γενικού εμπορίου στην Αλαμπάμα το 1844. Έξι χρόνια αργότερα, μπαίνουν στην εταιρία τα αδέλφια του Emanuel και Mayer και οι τρεις τους ιδρύουν το 1850 την επιχείρηση Lehman Brothers με έδρα στο Μοντγκόμερι. Οκτώ χρόνια μετά το 1858 οι αδελφοί Lehman δέχονται ως πληρωμή από τους ντόπιους αγρότες το «χρυσό» προϊόν για την εποχή, το βαμβάκι. Αγοράζουν βαμβάκι και δίνουν ρευστό ή εμπόρευμα και το 1858 ανοίγουν γραφεία συναλλαγής του προϊόντος στη Νέα Υόρκη, που ήταν το κέντρο συναλλαγών εμπορευμάτων της χώρας. Ο εμφύλιος πόλεμος του 1860-1889 διαταράσσει τις επιχειρήσεις των Lehman και επεκτείνουν τις δραστηριότητές του σε συναλλαγές εμπορικών χρεογράφων. Το 1920-1929 επικεντρώνονται στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες καταναλωτικές βιομηχανίες όπως λιανεμπόριο, αεροπορικές επιχειρήσεις κ.ά. Η λήξη του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου δημιουργεί πρόσφορη γη για ανάπτυξη τέτοιων βιομηχανιών. Τη δεκαετία 1950-1959 η διεύρυνση επιταχύνεται με το χάραμα της ηλεκτρονικής εποχής. Την τριετία 2004-2007 σημειώνει κέρδη ρεκόρ και το 2008 στις 15 Σεπτεμβρίου έρχεται το απροσδόκητο ναυάγιο μετά τις αποτυχημένες συνομιλίες με την αμερικανική κυβέρνηση η οποία ήταν απρόθυμη να δαπανήσει δημόσιο χρήμα προς εξαγορά της.
Η Lehman Brothers αφέθηκε να καταρρεύσει. Η πτώχευσή της είναι η μεγαλύτερη χρεοκοπία στην ιστορία των ΗΠΑ, με ενεργητικά που ανέρχονται στα 640 δισ. δολάρια. Η ιστορία της εκτυλίσσεται παράλληλα με την ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών και την ταχύτατη ανέλιξη προς την ευμάρεια και τη διεθνή κυριαρχία. Τα αίτια πολλά.
Η Lehman Brothers χρησιμοποίησε “παραπλανητικά λογιστικά τεχνάσματα”, ώστε να καλύψει την τραγική εικόνα που παρουσίαζαν τα οικονομικά της.
Οι λογιστές της απέκρυψαν προσωρινά από τα βιβλία της, 50 δισ. δολάρια από “προβληματικά περιουσιακά στοιχεία”. Η τακτική ήταν γνωστή υπό την ονομασία “Repo 105”, κατά την οποία η Lehman φέρεται να χρησιμοποίησε συμφωνίες επαναγοράς με στόχο την μείωση της μόχλευσης στον ισολογισμό της. Η πρώτη φορά, που η τράπεζα εφάρμοσε την συγκεκριμένη τακτική ήταν το 2001, όταν η τράπεζα ήταν υπό τον έλεγχο αρμοδίων υπηρεσιών.
Ο Richard S. Fuld jr, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Lehman Brothers, είχε δώσει εκείνη την περίοδο εντολή για απόκρυψη στοιχείων.
Σύμφωνα με αναλυτές η αμερικανική κυβέρνηση, ο τότε υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Merrit Paulson μαζί με τον τότε πρόεδρο της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) Charles Cox και ο τότε κεντρικός τραπεζίτης της Νέας Υόρκης, Timothy Franz Geithner, την άφησαν επίτηδες να χρεοκοπήσει.
Την Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου ο επικεφαλής της Lehman Richard S. Fuld jr προσπάθησε απεγνωσμένα να την πουλήσει. Μετά το κλείσιμο της Wall Street την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου ο Paulson , που ήταν πεπεισμένος ότι η Lehman δεν θα μπορούσε να συνεχίσει την πορεία της, πήρε την κατάσταση στα χέρια του. Τη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2008 η Wall Street ξύπνησε με δύο συνταρακτικές ειδήσεις: την πτώχευση της Lehman Brothers αλλά και τη σωτηρία της Merrill Lynch στο “παρά πέντε”, με την πώλησή της στην Bank of America. Αμέσως μετά την είδηση τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κατέγραψαν απώλειες, με πρώτο του Λονδίνου που έκλεισε με ποσοστιαία μεταβολή προς τα κάτω της τάξης του 4,08%. Άμεσα απάντησε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία διοχέτευε 30 δισεκατομμύρια ευρώ στη διατραπεζική αγορά της ευρωζώνης για να στηρίξει τις αγορές.
Παράλληλα, δέκα μεγάλες τράπεζες δημιούργησαν ένα ταμείο 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων (αστείο ποσό μπροστά στα 120 δις κόκκινα δάνεια στις ελληνικές τράπεζες) από το οποίο θα μπορούσαν να αντλήσουν αν κινδύνευαν από προβλήματα ρευστότητας. Σ’ αυτό το ταμείο “αντι-πτώχευσης” συμμετέχουν οι αμερικανικές τράπεζες Bank of America, Citibank, Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Merrill Lynch, Morgan Stanley, η βρετανική Barclays, η γερμανική Deutsche Bank και οι ελβετικές Credit Suisse και UBS.
Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers φύτεψε στην ουσία τον σπόρο για την κρίση του κρατικού χρέους, συνέπεια που επηρέασε άμεσα την Ελλάδα οδηγώντας την στη δίνη της οικονομικής κρίσης. Δίνη η οποία τείνει να «καταπιεί» τις προηγμένες δυτικές κοινωνίες, μετατρεπόμενη σε γάγγραινα που απειλεί συνεχώς και ασταμάτητα τη Δύση. Η «ρουφήχτρα» αυτή παρέσυρε εν συνεχεία Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία.
Σύμφωνα με έγκυρους αναλυτές η καπιταλιστική οικονομία της Δύσης έσκασε μαζί με την φούσκα της Lehman Brothers.
Το φόβο της εξέφρασε η Guardian ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει την μετεμψύχωση της ήδη καταρριφθείσης εταιρείας. Η οικονομική ασθένεια της Ελλάδας, η αδυναμία παραγωγής πλούτου και πλεονάσματος στο ΑΕΠ, ευρισκόμενη συνεχώς και αδιαλείπτως σε ελλειμματική κατάσταση, κατέληξε να αποτελεί τον «οικονομικό καρκίνο» της Ευρωζώνης που δεν λέει να γιατρευτεί. Ο ευπαθής ευρωπαϊκός νότος μολύνθηκε από την «άρρωστη» Ελλάδα και έτσι Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ιταλία και Κύπρος επηρεάστηκαν αρνητικά μπαίνοντας στο club των μνημονίων.
Ουσιαστικά η Ελλάδα ήδη έχει γίνει Lehman Brothers , καθώς αν και μικρή στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα η επιρροή της ήταν τεράστια. Πρόκειται στην ουσία για ένα διπλό δομικό πρόβλημα από τη μία της φύσης της ελληνικής οικονομίας που ρέπει προς σοβιετικού τύπου παρά ευρωπαϊκού και της αδυναμίας της ευρωζώνης να δημιουργήσει ή να έχει ήδη έτοιμο ένα μηχανισμό αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων στο εσωτερικό της.
Μια ενδιαφέρουσα οπτική του θέματος δίνει ο S. Kumar σε πρόσφατο άρθρο του υποστηρίζει ότι η κατάσταση στην Ελλάδα εδώ και καιρό έχει γίνει μη αναστρέψιμη. Η επιβολή σκληρότερων μέτρων λιτότητας όχι μόνο θα αποβεί θετική αλλά θα αποδιοργανώσει επιπλέον την οικονομία, δημιουργώντας ασφυξία με ολέθρια αποτελέσματα. Η Ευρώπη πρέπει να κατανοήσει ότι πρέπει να σταματήσει να τιμωρεί την Ελλάδα κάνοντάς την παράδειγμα προς αποφυγή για τις υπόλοιπες χώρες και να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα διότι μια πιθανή κατάρρευση της Ελλάδας θα επιφέρει σοβαρούς τριγμούς στην Ευρωζώνη. Το μάθημα που έδωσε η Lehman Βrothers παγκοσμίως ήταν ότι η απώλεια της εμπιστοσύνης των αγορών είναι η γενεσιουργός αιτία των κρίσεων. Το ίδιο πράγμα συνέβη και στην περίπτωση της Ελλάδος οδηγώντας σε καταβαράθρωση της πιστοληπτικής της ικανότητας και απότομη άνοδο των επιτοκίων δανεισμού.
Σε άρθρο του στην Washington Post, ο οικονομικός αναλυτής Neil Irwin, τονίζει ότι η πτώση της Lehman ήταν φλέβα χρυσού ύψους 3 δις δολαρίων για δικηγόρους και λογιστές. Στη Νέα Υόρκη, η Lehman Brothers Holdings έχει πληρώσει περισσότερα από 2 δισ. δολ. σε νομικά έξοδα και άλλες δαπάνες όπου συμπεριλαμβάνονται οι αμοιβές των συμβούλων Weil, Gotshal & Manges και των ειδικών επί θεμάτων αναδιάρθρωσης Alvarez & Marsal, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα. Αν και ειδικοί σε θέματα πτωχεύσεων αναφέρουν ότι οι αμοιβές είναι εντός των φυσιολογικών ορίων για ένα τόσο μεγάλο οργανισμό, το ποσό εξακολουθεί να αυξάνεται. Στη Βρετανία, οι αμοιβές για περιπτώσεις μεγάλων οργανισμών είναι της τάξεως του 4% – 9% της πληρωμής προς τους πιστωτές.
Οι πιστωτές της Lehman εκτιμάται ότι θα λάβουν υψηλότερες πληρωμές από ότι προβλέπουν οι δικηγόροι της. Οι συνολικές επιστροφές της LBHI μπορεί να αγγίξουν τα 26 σεντ στο δολάριο. Οι μη εξασφαλισμένοι πιστωτές πιθανότατα θα πάρουν όλα τα χρήματά τους πίσω, ίσως και με τόκο.
ΠΟΙΟΙ ΣΧΕΔΙΑΖΟΥΝ ΤΗ ΝΕΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Φθινόπωρο 2018, κάπου στο Αιγαίο. Ο άνδρας για τον οποίο οι συνάδελφοί του στην Deutsche
Bank χρησιμοποιούσαν το παρατσούκλι ο Σκελετός είχε ύψος 1,95, ελάχιστο
κρέας κολλημένο στα κόκκαλά του και διάθεση για ένα ακόμη συναρπαστικό
κεφάλαιο στην μυθική ζωή του. Ο Γερμανός φορούσε ένα κοστούμι της
ιταλικής φίρμας Brioni στην καμπάνια της οποίας πρωταγωνιστεί ο Pierce
Brosnan.
H τιμή του αντίστοιχη με το άθροισμα των μισθών ενός μήνα 100 υπαλλήλων ελληνικής τράπεζας στο κοντινό μέλλον. Απέναντί ένας Ελληνας διεθνής παίκτης των αγορών στενός φίλος του Rudolf Scholten, προέδρου του Bruno Kreisky Forum for International Dialogue. Ο τρίτος της παρέας ήτο ένας Ελληνας πρώην πρωθυπουργός.
Οι τρεις τους είχαν μπροστά τους 3 φιάλες από το φινλανδικό νερό Veen και έπιναν σταγόνα σταγόνα σαν κότες που σηκώνουν το κεφάλι για να ευχαριστήσουν τον Θεό των Πτηνών. Το Κάπου στο Αιγαίο ήταν η βίλα ενός Ελληνα εφοπλιστή από εκείνους που το όνομά τους γνωρίζουν το πολύ 1000 Ελληνες της ναυτιλιακής πιάτσας μια και ο τύπος μισεί θανάσιμα την δημοσιότητα. Στη κυριολεξία. Μία από τις οδηγίες που έχουν λάβει οι μέτρ των ακριβών εστιατορίων ανά τον κόσμο είναι να τον αποκαλούν απλά Sir. Xωρίς όνομα, χωρίς επώνυμο.
Oι 3 άνδρες βρέθηκαν εκεί για να σχεδιάσουν μια νέα ελληνική τράπεζα για το κοντινό μέλλον που η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός της ζώνης του Ευρώ και θα έχει εκ νέου εθνικό νόμισμα μόνο που αυτό θα είναι κρυπτονόμισμα και η ονομασία του θα παραπαίμπει κάπως στη δραχμή. Το κρυπτονόμισμα ταιριάζει στη κρυπτοχώρα χωρίς εδαφική ακεραιότητα όπως θα είναι στο μέλλον η Ελλάδα. Στην συνέχεια η κρυπτοχώρα θα εξαφανισθεί εντελώς από τον παγκόσμιο χάρτη.
Η νέα τράπεζα που σχεδιάζουν οι 3 τους θα είναι η τράπεζα της επόμενης 20ετίας για τους Ελληνες. Εδώ θα απασχολούνται ελάχιστοι υπάλληλοι μια και τη δουλειά την έχουν αναλάβει ήδη κορυφαίοι μηχανικοί του λογισμικού και ακριβοπληρωμένοι developer’s. To ενδιαφέρον με την τράπεζα που σχεδιάζουν οι 3 τους είναι το γεγονός ότι τόσο το κεντρικό της κατάστημα-γραφεία όσο και κάποια, ελάχιστα υποκαταστήματα, θα είναι υπόγεια. Για όσους αισθάνονται έκπληξη θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κάτω από την Αθήνα που περπατάμε και οδηγούμε καθημερινά υπάρχει μια αντίστοιχη υπόγεια πόλη.
Η Αθήνα-Αττική είναι σκαμμένη από κάτω και σ΄αυτό το έργο που συνεχίζεται αενάως (το υπόγειο σκάψιμο) έχουν πάρει μέρος χιλιάδες εργάτες απλά κανείς τους δεν γνώριζε σε τι είδους έργο δούλευε μια και πίστευε ότι συμμετέχει σε μια εργολαβία της ΕΥΔΑΠ για παράδειγμα. Η υπόγεια Αθήνα πολύ σύντομα θα αποκτήσει την τράπεζά της η οποία με το κρυπτονόμισμα της δραχμής θα γίνει η κυριάρχη τράπεζα. Η τράπεζα που ανέλαβαν να σχεδιάσουν ο Σκελετός και οι άλλοι δύο είναι μόνο μία από τις τεκτονικές αλλαγές που θα συμβούν στη ζωή του Ελληνα τα επόμενα χρόνια.
Το Πείραμα των Μνημονίων έχει αφήσει απόλυτα ικανοποιημένους τους εμπνευστές του μια και είχαν στοιχηματίσει πως εάν λειτουργούσε με τους Ελληνες θα μπορούσε να λειτουργήσει και με τους υπόλοιπους λαούς. Στη ζώνη του Ευρώ θα απομείνουν μόνο οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, δηλαδή το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία.
Πρόκειται για μια εξαιρετικά μικρή θέση, που έχει όμως έχει καταφέρει να “γονατίσει” το Χρηματιστήριο, επιβεβαιώνοντας, έτσι, το πόσο ρηχή και ευάλωτη είναι η αγορά απέναντι στις διαθέσεις των funds, τα οποία ουσιαστικά “ελέγχουν” το Χ.Α., πυροδοτώντας κύματα αναταράξεων και ρευστοποιήσεων και προκαλώντας ανησυχίες για την ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος.
Έχοντας κάνει αισθητή την παρουσία τους από το 2013 και λίγο πριν από την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, τα short funds βρίσκονται –ειδικά τα τελευταία περίπου τέσσερα χρόνια– στο επίκεντρο της ελληνικής αγοράς, και ειδικά σε περιόδους ισχυρών πιέσεων, όπως αυτή που διανύσαμε πρόσφατα. Μάλιστα, τόσο το Lansdowne όσο και το Marshall Wace και το Oceanwood επιμένουν short στις μετοχές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και δεν αποχωρούν από αυτές τους τις θέσεις ακόμα και όταν σημειώνεται ράλι, όπως αυτό του περασμένου Απριλίου, όπου ο τραπεζικός κλάδος σημείωσε άνοδο άνω του 30%.
Βάσει των επίσημων στοιχείων της Eπιτροπής Κεφαλαιαγοράς αν και μόνο τα τρία παραπάνω hedge funds εμφανίζονται στη λίστα με τις καθαρές αρνητικές θέσεις στις μετοχές των ελληνικών τραπεζών, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα κεφάλαια με short θέσεις στον κλάδο με ποσοστά μικρότερα του 0,5%, που αποτελεί για την εποπτική Αρχή η θέση που χρήζει ανακοίνωσης.
Οι κινήσεις των τριών βρετανικών funds, όπως αποδείχθηκε πρόσφατα, ήταν επαρκείς για να πείσουν πολλούς άλλους ξένους επενδυτές των ελληνικών τραπεζών να προχωρήσουν σε αθρόες ρευστοποιήσεις προ ενός περίπου μηνός, προκαλώντας το μίνι κραχ της “Μαύρης Τετάρτης” της 3ης Οκτωβρίου. Ένα από αυτά τα funds, το Lansdowne Partners, λίγες μέρες μετά το δημοσίευμα του Bloomberg στις 28 Σεπτεμβρίου για την Τράπεζα Πειραιώς σχετικά με την προθεσμία που φέρεται να της είχε δώσει ο SSM για να αντλήσει τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ εντός του έτους, και ακριβώς πριν από το sell-off στο Χ.Α., σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, προχώρησε σε κλειστή παρουσίαση στο Λονδίνο σε επενδυτές, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων πως οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση κεφαλαιακά. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε ανάλογη παρουσίαση είχε προχωρήσει πρόσφατα και το Oceanwood, γεγονός που εξηγεί “απόλυτα” τη διατήρηση των αρνητικών τους θέσεων και μετά το μίνι κραχ.
Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν τη μήνιν των τραπεζών και των εποπτικών Αρχών της χώρας. Με βάση διαρροές που ακολούθησαν, στις παρουσιάσεις υιοθετήθηκαν λανθασμένα στοιχεία και δόθηκε εντολή να εξεταστούν νομικές και θεσμικές ενέργειες κατά των συγκεκριμένων funds, χωρίς ωστόσο να είναι γνωστό τι ακολούθησε. Ωστόσο, η ζημιά που προκλήθηκε –και συνεχίζει να υφίσταται– ήταν εξαιρετικά μεγάλη, με εμφανή αντίκτυπο στις κεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, που έχασαν χρηματιστηριακή αξία άνω του 1 δισ. ευρώ την επίμαχη περίοδο και στην ίδια την αγορά.
Ποιες είναι ακριβώς οι θέσεις τους
Οι θέσεις των τριών βρετανικών funds, οι οποίες διατηρoύνται και έχουν ενταθεί από το φετινό καλοκαίρι, “εξηγούν” σε σημαντικό βαθμό την πορεία των τραπεζικών μετοχών και τη συνεχή πίεση στην οποία βρίσκονται φέτος.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο τραπεζικός κλάδος από τις αρχές Αυγούστου, οπότε και ξεκίνησε το τελευταίο κύμα πιέσεων, έχει χάσει το 44% της κεφαλαιοποίησής του, με τη συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στα 5 δισ. ευρώ, από τα 8,7 δισ. ευρώ στις αρχές του έτους. Υπενθυμίζεται, δε, πως μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015 η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών άγγιζε τα 9,8 δισ. ευρώ, ενώ τον Απρίλιο του 2013, και μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης, έφτανε τα 25,6 δισ. ευρώ.
Τα περισσότερα short διατηρεί το Marshall Wace (4 short θέσεις) και ακολουθούν το Lansdowne Partners (3 θέσεις) και το Oceanwood (2 θέσεις), σύμφωνα με τα στοιχεία της BreakoutPoint, η οποία ειδικεύεται στην ανάλυση των θέσεων των funds.
Η μεγαλύτερη συνολική short θέση αφορά τη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς και φτάνει το 3,73% επί των μετοχών της ή τα 18,3 εκατ. ευρώ (το Lansdowne έχει το 2,74% και το Marshall Wace το 0,99%) και από τον Σεπτέμβριο του 2017 έχει αυξηθεί σταδιακά. Και τα τρία hedge funds διατηρούν μεγάλες short θέσεις στην Alpha Bank (Lansdowne 0,51%, Oceanwood 0,6%, Marshall Wace 0,59%), οι οποίες συνολικά φτάνουν το 1,7% επί των μετοχών της, ενώ δύο διατηρούν μεγάλο short (άνω του 0,5%) στη Eurobank (Lansdowne 1,33%, Marshall Wace 0,52%, ενώ το Oceanwood μείωσε τις θέσεις του κάτω από το 0,5% τον Σεπτέμβριο).
Σε ό,τι αφορά την Εθνική Τράπεζα, το Oceanwood αύξησε τις θέσεις short κατά 40%, στο 0,7% επί των μετοχών της, στα τέλη Οκτωβρίου –πρόκειται για την τέταρτη μεγαλύτερη από τις 10 θέσεις short που έχει λάβει το fund–, ενώ και το Marshall Wace επιμένει σταθερά short στην τράπεζα και στο 0,58% επί των μετοχών της.
Tα Marshall Wace, Lansdowne και Oceanwood έχουν σημαντικές short θέσεις στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο γενικότερα. Συγκεκριμένα, αυτά τα τρία funds είναι μεταξύ των Τop-5 με τον υψηλότερο αριθμό short θέσεων στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Το Marshall έχει θέσεις σε 16 ευρωπαϊκές τράπεζες (από 12 πέρυσι), το Lansdowne σε 6 (από 5) και το Oceanwood σε 5 (από 1).
Μάλιστα, η Τράπεζα Πειραιώς είναι στα 10 κορυφαία shorts (στην 9η θέση) στην Ευρώπη, μεταξύ όλων των αρνητικών θέσεων όλων των funds, όχι μόνο ων συγκεκριμένων τριών. Κορυφαίο short είναι η Arrow Global Group και ακολουθούν οι Banco BRM, Banco Popolare, Metro Bank, Unione di Banche Italiane, Provident Financial, Deutsche Bank, Hoist Finance, Τράπεζα Πειραιώς και CYBG.
Γνωρίζουν την ελληνική αγορά
Το μόνο που δεν μπορεί να πει κάποιος είναι πως οι “σορτάκηδες” δεν έχουν προετοιμαστεί καλά. Είναι χαρακτηριστικό πως τόσο το Marshall Wace όσο και το Oceanwood Capital Management ήταν μεταξύ των 25 funds και επενδυτικών τραπεζών που συμμετείχαν στις συναντήσεις που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, στο πλαίσιο του roadshow στο Λονδίνο, στα τέλη Ιουνίου. Παράλληλα, συμμετέχουν σταθερά σε τηλεδιασκέψεις ελληνικών εισηγμένων, όπου παρουσιάζουν τα οικονομικά αποτελέσματά τους, καθώς και στα roadshows του Eλληνικού Χρηματιστηρίου στη βρετανική πρωτεύουσα.
Αξίζει να σημειώσουμε πως το Lansdowne Partners δίνει ισχυρό “παρών” στα της ελληνικής αγοράς εδώ και χρόνια, αφού έχει αποκτήσει σημαντική θέση στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΛΠ, που, αν και προ 10ετίας διαμορφωνόταν στο 9,67%, σήμερα φτάνει στο 5%.
Μάλιστα, o Julian Garcia Woods, πρώην partner και νυν (από τις αρχές Οκτωβρίου) No 2 στέλεχος της Oceanwood Capital Management, καθώς αναβαθμίστηκε σε chief portfolio advisor του fund, συμμετείχε στα conference calls της Folli Follie, όπου ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος παρουσίαζε στους επενδυτές τα αποτελέσματα της εισηγμένης. Στο πιο πρόσφατο, αυτό του περασμένου Απριλίου, για τα αποτελέσματα του 2017, o Garcia επέμενε με ερωτήσεις προς τον CEO της FF για την εικόνα των απαιτήσεων και των αποθεματικών του ομίλου.
Γιατί ποντάρουν αρνητικά
Οι shorts έχουν γίνει θαμώνες στο Ελληνικό Xρηματιστήριο, ειδικά από το καλοκαίρι του 2017, την περίοδο που το ΔΝΤ άρχισε να απαιτεί 10 δισ. ευρώ ανακεφαλαιοποίηση για τις ελληνικές τράπεζες, συστήνοντας την ολοκλήρωση νέων ελέγχων ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review – ΑQR), ένα ζήτημα το οποίο προκάλεσε νέες ανησυχίες για τις τράπεζες, οδηγώντας σε πτώση της τάξης του 30% στην κεφαλαιοποίησή τους μέσα σε δύο μήνες (τέλη Ιουλίου – Σεπτέμβριος 2017).
Ακόμα και μετά τον “συμβιβασμό” του ΔΝΤ και την υποχώρηση από την απαίτησή του για AQR το φθινόπωρο, τα τρία βρετανικά funds συνέχισαν απτόητα να “σορτάρουν” τις μετοχές των συστημικών τραπεζών, ποντάροντας στην αβεβαιότητα που υπήρχε σχετικά με την έκβαση των stress tests (τα οποία θα ολοκληρώνονταν επτά μήνες μετά) καθώς και την εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων IFRS 9, σε συνδυασμό με τη μη ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με το καθεστώς της εξόδου της Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα.
Τελευταία, ένας συνδυασμός παραγόντων μοιάζει σαν να ρίχνει νερό στον μύλο των short sellers. Οι κλυδωνισμοί που “μετέφερε” η ιταλική κρίση από τον Μάιο, οι φιλόδοξοι στόχοι μείωσης των “κόκκινων δανείων”, η αδύναμη κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών, η αδυναμία πρόσβασης της Ελλάδας στις αγορές από τον Φεβρουάριο – που οδηγεί και σε αντίστοιχο “αποκλεισμό” για τις τράπεζες–, η πολιτική επιλογή της “καθαρής εξόδου” από το πρόγραμμα αντί της προληπτικής πιστωτικής γραμμής –η οποία και θα οδηγούσε σε ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE της ΕΚΤ, κάνοντάς τα πιο “επενδύσιμα”–, αποτελούν, σύμφωνα με εγχώριους αναλυτές, λόγους για που ενισχύουν τις επιθετικές τους κινήσεις.
Παράλληλα, το προεκλογικό κλίμα στο οποίο έχει μπει η χώρα, καθώς και η υπαναχώρηση της κυβέρνησης από τα συμφωνηθέντα με τους “θεσμούς” και η απροθυμία της να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις, δημιουργούν ένα εύφορο έδαφος για τους shorts, αφού, με ευθύνη της κυβέρνησης, αυξάνεται το ρίσκο αλλά και η αβεβαιότητα γύρω από την Ελλάδα.
Τα αντίμετρα
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αν δεν υπάρξει ορατότητα σχετικά με το κατά πόσο το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μπορεί να αντιμετωπιστεί πειστικά, τότε η αγορά θα συνεχίσει να δίνει “τροφή” στους shorts.
Ωστόσο, την προηγούμενη εβδομάδα σημειώθηκε μια σημαντική προσπάθεια ανάκαμψης των μετοχών των ελληνικών τραπεζών, μετά και τις θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά την πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών, αλλά και λόγω των αγοραστικών κινήσεων με στόχο τη στήριξη της κεφαλαιοποίησής τους εν όψει της “ετυμηγορίας” της MSCI την προσεχή Τρίτη.
Αξίζει να σημειωθεί πως στις 13 Νοεμβρίου η MSCI θα προχωρήσει στην αναδιάρθρωση των δεικτών της, με τη UBS να “βλέπει” διαγραφή της Τράπεζας Πειραιώς από τον δείκτη MSCI αναδυόμενων αγορών, ενώ η Wood εκτιμά ότι η μετοχή της ελληνικής συστημικής τράπεζας θα βρεθεί εκτός δείκτη MSCI Greece. Παράλληλα, η Societe Generale επίσης εκτιμά ότι η Πειραιώς θα βρεθεί εκτός του δείκτη των αναδυόμενων αγορών, λόγω του ύψους της κεφαλαιοποίησής της, ενώ “βλέπει” διαγραφή από τον συγκεκριμένο δείκτη και για τη Eurobank αλλά και για την Εθνική Τράπεζα.
Η ταυτότητα και η στρατηγική τους
Το Lansdowne είναι ένα από τα κορυφαία hedge funds παγκοσμίως. Ιδρύθηκε το 1998 από τον Sir Paul Ruddock και τον Steven Heinz και διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία για μια διαφοροποιημένη θεσμική βάση πελατών, που περιλαμβάνει μερικούς από τους μεγαλύτερους και πιο εξελιγμένους επενδυτές στον κόσμο, ενώ επικεντρώνεται σε long/short trades σε μετοχές.
Αντίστοιχα, το Oceanwood είναι ένα event driven fund και ιδρύθηκε από τον Chris Gate το 2006. Επικεντρώνεται σε ευρωπαϊκές εταιρείες και κυρίως στον κλάδο των χρηματοοικονομικών. Μετά την τοποθέτηση του Garcia ως Νο 2, ο αναπληρωτής επικεφαλής επενδύσεων Luke Lynch αποφάσισε να εγκαταλείψει το fund για να ανοίξει τη δική του επενδυτική εταιρεία.
Τέλος, το Marshall Wace ιδρύθηκε από τους Paul Marshall και Ian Wace το 1997. Ειδικεύεται επίσης σε long/short trades, ενώ από το 2015 βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία με το KKR, το οποίο εξαγόρασε το 24,9% του fund.
H τιμή του αντίστοιχη με το άθροισμα των μισθών ενός μήνα 100 υπαλλήλων ελληνικής τράπεζας στο κοντινό μέλλον. Απέναντί ένας Ελληνας διεθνής παίκτης των αγορών στενός φίλος του Rudolf Scholten, προέδρου του Bruno Kreisky Forum for International Dialogue. Ο τρίτος της παρέας ήτο ένας Ελληνας πρώην πρωθυπουργός.
Οι τρεις τους είχαν μπροστά τους 3 φιάλες από το φινλανδικό νερό Veen και έπιναν σταγόνα σταγόνα σαν κότες που σηκώνουν το κεφάλι για να ευχαριστήσουν τον Θεό των Πτηνών. Το Κάπου στο Αιγαίο ήταν η βίλα ενός Ελληνα εφοπλιστή από εκείνους που το όνομά τους γνωρίζουν το πολύ 1000 Ελληνες της ναυτιλιακής πιάτσας μια και ο τύπος μισεί θανάσιμα την δημοσιότητα. Στη κυριολεξία. Μία από τις οδηγίες που έχουν λάβει οι μέτρ των ακριβών εστιατορίων ανά τον κόσμο είναι να τον αποκαλούν απλά Sir. Xωρίς όνομα, χωρίς επώνυμο.
Oι 3 άνδρες βρέθηκαν εκεί για να σχεδιάσουν μια νέα ελληνική τράπεζα για το κοντινό μέλλον που η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός της ζώνης του Ευρώ και θα έχει εκ νέου εθνικό νόμισμα μόνο που αυτό θα είναι κρυπτονόμισμα και η ονομασία του θα παραπαίμπει κάπως στη δραχμή. Το κρυπτονόμισμα ταιριάζει στη κρυπτοχώρα χωρίς εδαφική ακεραιότητα όπως θα είναι στο μέλλον η Ελλάδα. Στην συνέχεια η κρυπτοχώρα θα εξαφανισθεί εντελώς από τον παγκόσμιο χάρτη.
Η νέα τράπεζα που σχεδιάζουν οι 3 τους θα είναι η τράπεζα της επόμενης 20ετίας για τους Ελληνες. Εδώ θα απασχολούνται ελάχιστοι υπάλληλοι μια και τη δουλειά την έχουν αναλάβει ήδη κορυφαίοι μηχανικοί του λογισμικού και ακριβοπληρωμένοι developer’s. To ενδιαφέρον με την τράπεζα που σχεδιάζουν οι 3 τους είναι το γεγονός ότι τόσο το κεντρικό της κατάστημα-γραφεία όσο και κάποια, ελάχιστα υποκαταστήματα, θα είναι υπόγεια. Για όσους αισθάνονται έκπληξη θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κάτω από την Αθήνα που περπατάμε και οδηγούμε καθημερινά υπάρχει μια αντίστοιχη υπόγεια πόλη.
Η Αθήνα-Αττική είναι σκαμμένη από κάτω και σ΄αυτό το έργο που συνεχίζεται αενάως (το υπόγειο σκάψιμο) έχουν πάρει μέρος χιλιάδες εργάτες απλά κανείς τους δεν γνώριζε σε τι είδους έργο δούλευε μια και πίστευε ότι συμμετέχει σε μια εργολαβία της ΕΥΔΑΠ για παράδειγμα. Η υπόγεια Αθήνα πολύ σύντομα θα αποκτήσει την τράπεζά της η οποία με το κρυπτονόμισμα της δραχμής θα γίνει η κυριάρχη τράπεζα. Η τράπεζα που ανέλαβαν να σχεδιάσουν ο Σκελετός και οι άλλοι δύο είναι μόνο μία από τις τεκτονικές αλλαγές που θα συμβούν στη ζωή του Ελληνα τα επόμενα χρόνια.
Το Πείραμα των Μνημονίων έχει αφήσει απόλυτα ικανοποιημένους τους εμπνευστές του μια και είχαν στοιχηματίσει πως εάν λειτουργούσε με τους Ελληνες θα μπορούσε να λειτουργήσει και με τους υπόλοιπους λαούς. Στη ζώνη του Ευρώ θα απομείνουν μόνο οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, δηλαδή το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία.
Το περί ανάπτυξης αισιόδοξο αφήγημα της κυβέρνησης πάει περίπατο
μπροστά στους αριθμούς και την πραγματικότητα που εκφράζουν σημειώνει ο
έμπειρος δημοσιογράφος Γιάννης Μαρίνος στο άρθρο που ακολουθεί
Οι αριθμοί κουράζουν και τους αποφεύγουμε. Όμως, είναι ο αψευδέστερος καθρέφτης της πραγματικότητας, που οφείλουμε να παρακολουθούμε αν θέλουμε να γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε, πού βαδίζουμε, τί πρέπει να επιδιώκουμε και τί να αποφεύγουμε. Κατά την διάρκεια των θερινών διακοπών, διαβάζοντας τον σοβαρό Τύπο, εντόπισα μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα αριθμητικά μεγέθη που ίσως δεν γνωρίζετε και πιθανότατα θα σάς είναι χρήσιμα, καθώς κατά τον Άγγλο σοφό Φράνσις Μπέικον η γνώση είναι δύναμη:
*Η Ελλάδα είναι η βαρύτερα φορολογούμενη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωση (ΕΕ). Οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι αντιστοιχούν στο 26,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ενώ στο 13,8% στην Ισπανία και μόλις στο 11,2% στην Γερμανία. Ας σημειωθεί ότι το 2008 τα φορολογικά έσοδα αντιστοιχούσαν μόνον στο 20,2% του ΑΕΠ της χώρας και τότε βρισκόμασταν από πλευράς φορολογικής επιβάρυνσης στην 13η θέση έναντι της 1ης σήμερα. Η έκτοτε φορολογική καταιγίδα την οποία μάς επεφύλαξαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, με πρωτοστατήσαντα τον ΣΥΡΙΖΑ, μάς κατέστησε την βαρύτερα φορολογούμενη χώρα της ΕΕ και, ταυτόχρονα, με ένα από τα πιο κοινωνικώς άδικα φορολογικά συστήματα, αφού οι άμεσοι φόροι που πληρώνουν μόνον οι έχοντες αποδίδουν 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ (2017), ενώ οι έμμεσοι φόροι που τούς πληρώνουν όλοι οι Έλληνες, πλούσιοι και φτωχοί, υψηλόμισθοι ή άνεργοι, τροφοδότησαν τα κρατικά ταμεία με 30,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή η φορολογική αδικία σε βάρος των φτωχότερων χτύπησε ταβάνι επί κυβερνήσεως Τσίπρα–Καμμένου («Καθημερινή» 26/8).
*Σύμφωνα με μελέτες, για να στηριχθεί πραγματική οικονομική μεγέθυνση 3%-4% ετησίως, χρειάζονται επενδύσεις 210 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά την περίοδο 2018-2022. Ωστόσο, οι προβλεπόμενες ροές για την ίδια περίοδο περιορίζονται στα 100 δισεκατομμύρια, αποκαλύπτοντας κενό 110 δισεκατομμυρίων ευρώ («Το Βήμα» 26/8). Δραματική, συνεπώς, η ανάγκη ξένων κυρίως παραγωγικών επενδύσεων αλλά και των κρατικών σε έργα υποδομής, που έχουν τραγικά παραμεληθεί χάριν του πλεονάσματος.
*Οι κατώτατοι μισθοί σε όλα τα κράτη της ΕΕ κατά την περίοδο 2008-2018 σημείωσαν αύξηση, με μοναδική εξαίρεση την Ελλάδα, όπου οι κατώτατες αμοιβές υπέστησαν μείωση κατά 14%. Ο χαμηλότερος μισθός στην ΕΕ ισχύει στην Βουλγαρία και ανέρχεται σε 261 ευρώ, ο δε υψηλότερος στο Λουξεμβούργο που είναι 1.999 ευρώ. Στην Ελλάδα ο κατώτατος είναι 684 ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Ιρλανδία, που και εκείνη βρέθηκε υπό την κηδεμονία των δανειστών, ο κατώτατος ανέρχεται σε 1.614 ευρώ («Το Βήμα», 26/8).
*Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ 2005 και 2016 αυξήθηκαν στην χώρα μας κατά 150% για τα νοικοκυριά και κατά 44% για την βιομηχανία. Κύριος λόγος, το υψηλό κόστος παραγωγής και λειτουργίας της ΔΕΗ, η οποία παρά ταύτα παρουσιάζει τεράστια ελλείμματα και είναι υπερχρεωμένη –μεταξύ άλλων, και εξ αιτίας τού αριστερής έμπνευσης σλόγκαν «Δεν πληρώνω», που απεδείχθη μπούμερανγκ για την σημερινή κυβέρνηση. Ας σημειωθεί ότι, καθώς η ηλεκτρική ενέργεια είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, συνιστά αντικίνητρο για τους επενδυτές.
Τίποτα απ’ αυτά δεν αναφέρθηκε στην πλήρη υποσχέσεων ομιλία του Πρωθυπουργού, η αξιοπιστία της οποίας ανατρέχει στις διαβόητες επαγγελίες του προγράμματος της Θεσσαλονίκης πριν από τέσσερα χρόνια.
Το Μεγάλο Σορτάρισμα
Σχεδόν 60 εκατομμύρια μετοχές, μόλις το 1,2% του συνόλου των τεσσάρων
συστημικών τραπεζών, Alpha Bank, Eurobank, Εθνικής Τράπεζας και
Τράπεζας Πειραιώς, σορτάρουν αυτήν τη στιγμή τα βρετανικά funds
Lansdowne Partners, Marshall Wace και Oceanwood Capital Management, τα
οποία επιμένουν να ποντάρουν επιθετικά στον τραπεζικό κλάδο και στις
αρνητικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εδώ και ένα αρκετά μεγάλο
χρονικό διάστημα. Σε τρέχουσες τιμές, η θέση αυτή αγγίζει τα 57 εκατ.
ευρώ ή το 6,3% της συνολικής κεφαλαιοποίησης των ελληνικών
τραπεζών…,γράφει η Ελευθερία Κούρταλη στο Κεφάλαιο-Capital.grΟι αριθμοί κουράζουν και τους αποφεύγουμε. Όμως, είναι ο αψευδέστερος καθρέφτης της πραγματικότητας, που οφείλουμε να παρακολουθούμε αν θέλουμε να γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε, πού βαδίζουμε, τί πρέπει να επιδιώκουμε και τί να αποφεύγουμε. Κατά την διάρκεια των θερινών διακοπών, διαβάζοντας τον σοβαρό Τύπο, εντόπισα μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα αριθμητικά μεγέθη που ίσως δεν γνωρίζετε και πιθανότατα θα σάς είναι χρήσιμα, καθώς κατά τον Άγγλο σοφό Φράνσις Μπέικον η γνώση είναι δύναμη:
*Η Ελλάδα είναι η βαρύτερα φορολογούμενη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωση (ΕΕ). Οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι αντιστοιχούν στο 26,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ενώ στο 13,8% στην Ισπανία και μόλις στο 11,2% στην Γερμανία. Ας σημειωθεί ότι το 2008 τα φορολογικά έσοδα αντιστοιχούσαν μόνον στο 20,2% του ΑΕΠ της χώρας και τότε βρισκόμασταν από πλευράς φορολογικής επιβάρυνσης στην 13η θέση έναντι της 1ης σήμερα. Η έκτοτε φορολογική καταιγίδα την οποία μάς επεφύλαξαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, με πρωτοστατήσαντα τον ΣΥΡΙΖΑ, μάς κατέστησε την βαρύτερα φορολογούμενη χώρα της ΕΕ και, ταυτόχρονα, με ένα από τα πιο κοινωνικώς άδικα φορολογικά συστήματα, αφού οι άμεσοι φόροι που πληρώνουν μόνον οι έχοντες αποδίδουν 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ (2017), ενώ οι έμμεσοι φόροι που τούς πληρώνουν όλοι οι Έλληνες, πλούσιοι και φτωχοί, υψηλόμισθοι ή άνεργοι, τροφοδότησαν τα κρατικά ταμεία με 30,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή η φορολογική αδικία σε βάρος των φτωχότερων χτύπησε ταβάνι επί κυβερνήσεως Τσίπρα–Καμμένου («Καθημερινή» 26/8).
*Σύμφωνα με μελέτες, για να στηριχθεί πραγματική οικονομική μεγέθυνση 3%-4% ετησίως, χρειάζονται επενδύσεις 210 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά την περίοδο 2018-2022. Ωστόσο, οι προβλεπόμενες ροές για την ίδια περίοδο περιορίζονται στα 100 δισεκατομμύρια, αποκαλύπτοντας κενό 110 δισεκατομμυρίων ευρώ («Το Βήμα» 26/8). Δραματική, συνεπώς, η ανάγκη ξένων κυρίως παραγωγικών επενδύσεων αλλά και των κρατικών σε έργα υποδομής, που έχουν τραγικά παραμεληθεί χάριν του πλεονάσματος.
*Οι κατώτατοι μισθοί σε όλα τα κράτη της ΕΕ κατά την περίοδο 2008-2018 σημείωσαν αύξηση, με μοναδική εξαίρεση την Ελλάδα, όπου οι κατώτατες αμοιβές υπέστησαν μείωση κατά 14%. Ο χαμηλότερος μισθός στην ΕΕ ισχύει στην Βουλγαρία και ανέρχεται σε 261 ευρώ, ο δε υψηλότερος στο Λουξεμβούργο που είναι 1.999 ευρώ. Στην Ελλάδα ο κατώτατος είναι 684 ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Ιρλανδία, που και εκείνη βρέθηκε υπό την κηδεμονία των δανειστών, ο κατώτατος ανέρχεται σε 1.614 ευρώ («Το Βήμα», 26/8).
*Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ 2005 και 2016 αυξήθηκαν στην χώρα μας κατά 150% για τα νοικοκυριά και κατά 44% για την βιομηχανία. Κύριος λόγος, το υψηλό κόστος παραγωγής και λειτουργίας της ΔΕΗ, η οποία παρά ταύτα παρουσιάζει τεράστια ελλείμματα και είναι υπερχρεωμένη –μεταξύ άλλων, και εξ αιτίας τού αριστερής έμπνευσης σλόγκαν «Δεν πληρώνω», που απεδείχθη μπούμερανγκ για την σημερινή κυβέρνηση. Ας σημειωθεί ότι, καθώς η ηλεκτρική ενέργεια είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, συνιστά αντικίνητρο για τους επενδυτές.
Τίποτα απ’ αυτά δεν αναφέρθηκε στην πλήρη υποσχέσεων ομιλία του Πρωθυπουργού, η αξιοπιστία της οποίας ανατρέχει στις διαβόητες επαγγελίες του προγράμματος της Θεσσαλονίκης πριν από τέσσερα χρόνια.
Το Μεγάλο Σορτάρισμα
Πρόκειται για μια εξαιρετικά μικρή θέση, που έχει όμως έχει καταφέρει να “γονατίσει” το Χρηματιστήριο, επιβεβαιώνοντας, έτσι, το πόσο ρηχή και ευάλωτη είναι η αγορά απέναντι στις διαθέσεις των funds, τα οποία ουσιαστικά “ελέγχουν” το Χ.Α., πυροδοτώντας κύματα αναταράξεων και ρευστοποιήσεων και προκαλώντας ανησυχίες για την ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος.
Έχοντας κάνει αισθητή την παρουσία τους από το 2013 και λίγο πριν από την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, τα short funds βρίσκονται –ειδικά τα τελευταία περίπου τέσσερα χρόνια– στο επίκεντρο της ελληνικής αγοράς, και ειδικά σε περιόδους ισχυρών πιέσεων, όπως αυτή που διανύσαμε πρόσφατα. Μάλιστα, τόσο το Lansdowne όσο και το Marshall Wace και το Oceanwood επιμένουν short στις μετοχές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και δεν αποχωρούν από αυτές τους τις θέσεις ακόμα και όταν σημειώνεται ράλι, όπως αυτό του περασμένου Απριλίου, όπου ο τραπεζικός κλάδος σημείωσε άνοδο άνω του 30%.
Βάσει των επίσημων στοιχείων της Eπιτροπής Κεφαλαιαγοράς αν και μόνο τα τρία παραπάνω hedge funds εμφανίζονται στη λίστα με τις καθαρές αρνητικές θέσεις στις μετοχές των ελληνικών τραπεζών, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα κεφάλαια με short θέσεις στον κλάδο με ποσοστά μικρότερα του 0,5%, που αποτελεί για την εποπτική Αρχή η θέση που χρήζει ανακοίνωσης.
Οι κινήσεις των τριών βρετανικών funds, όπως αποδείχθηκε πρόσφατα, ήταν επαρκείς για να πείσουν πολλούς άλλους ξένους επενδυτές των ελληνικών τραπεζών να προχωρήσουν σε αθρόες ρευστοποιήσεις προ ενός περίπου μηνός, προκαλώντας το μίνι κραχ της “Μαύρης Τετάρτης” της 3ης Οκτωβρίου. Ένα από αυτά τα funds, το Lansdowne Partners, λίγες μέρες μετά το δημοσίευμα του Bloomberg στις 28 Σεπτεμβρίου για την Τράπεζα Πειραιώς σχετικά με την προθεσμία που φέρεται να της είχε δώσει ο SSM για να αντλήσει τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ εντός του έτους, και ακριβώς πριν από το sell-off στο Χ.Α., σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, προχώρησε σε κλειστή παρουσίαση στο Λονδίνο σε επενδυτές, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων πως οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση κεφαλαιακά. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε ανάλογη παρουσίαση είχε προχωρήσει πρόσφατα και το Oceanwood, γεγονός που εξηγεί “απόλυτα” τη διατήρηση των αρνητικών τους θέσεων και μετά το μίνι κραχ.
Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν τη μήνιν των τραπεζών και των εποπτικών Αρχών της χώρας. Με βάση διαρροές που ακολούθησαν, στις παρουσιάσεις υιοθετήθηκαν λανθασμένα στοιχεία και δόθηκε εντολή να εξεταστούν νομικές και θεσμικές ενέργειες κατά των συγκεκριμένων funds, χωρίς ωστόσο να είναι γνωστό τι ακολούθησε. Ωστόσο, η ζημιά που προκλήθηκε –και συνεχίζει να υφίσταται– ήταν εξαιρετικά μεγάλη, με εμφανή αντίκτυπο στις κεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, που έχασαν χρηματιστηριακή αξία άνω του 1 δισ. ευρώ την επίμαχη περίοδο και στην ίδια την αγορά.
Ποιες είναι ακριβώς οι θέσεις τους
Οι θέσεις των τριών βρετανικών funds, οι οποίες διατηρoύνται και έχουν ενταθεί από το φετινό καλοκαίρι, “εξηγούν” σε σημαντικό βαθμό την πορεία των τραπεζικών μετοχών και τη συνεχή πίεση στην οποία βρίσκονται φέτος.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο τραπεζικός κλάδος από τις αρχές Αυγούστου, οπότε και ξεκίνησε το τελευταίο κύμα πιέσεων, έχει χάσει το 44% της κεφαλαιοποίησής του, με τη συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στα 5 δισ. ευρώ, από τα 8,7 δισ. ευρώ στις αρχές του έτους. Υπενθυμίζεται, δε, πως μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015 η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών άγγιζε τα 9,8 δισ. ευρώ, ενώ τον Απρίλιο του 2013, και μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης, έφτανε τα 25,6 δισ. ευρώ.
Τα περισσότερα short διατηρεί το Marshall Wace (4 short θέσεις) και ακολουθούν το Lansdowne Partners (3 θέσεις) και το Oceanwood (2 θέσεις), σύμφωνα με τα στοιχεία της BreakoutPoint, η οποία ειδικεύεται στην ανάλυση των θέσεων των funds.
Η μεγαλύτερη συνολική short θέση αφορά τη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς και φτάνει το 3,73% επί των μετοχών της ή τα 18,3 εκατ. ευρώ (το Lansdowne έχει το 2,74% και το Marshall Wace το 0,99%) και από τον Σεπτέμβριο του 2017 έχει αυξηθεί σταδιακά. Και τα τρία hedge funds διατηρούν μεγάλες short θέσεις στην Alpha Bank (Lansdowne 0,51%, Oceanwood 0,6%, Marshall Wace 0,59%), οι οποίες συνολικά φτάνουν το 1,7% επί των μετοχών της, ενώ δύο διατηρούν μεγάλο short (άνω του 0,5%) στη Eurobank (Lansdowne 1,33%, Marshall Wace 0,52%, ενώ το Oceanwood μείωσε τις θέσεις του κάτω από το 0,5% τον Σεπτέμβριο).
Σε ό,τι αφορά την Εθνική Τράπεζα, το Oceanwood αύξησε τις θέσεις short κατά 40%, στο 0,7% επί των μετοχών της, στα τέλη Οκτωβρίου –πρόκειται για την τέταρτη μεγαλύτερη από τις 10 θέσεις short που έχει λάβει το fund–, ενώ και το Marshall Wace επιμένει σταθερά short στην τράπεζα και στο 0,58% επί των μετοχών της.
Tα Marshall Wace, Lansdowne και Oceanwood έχουν σημαντικές short θέσεις στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο γενικότερα. Συγκεκριμένα, αυτά τα τρία funds είναι μεταξύ των Τop-5 με τον υψηλότερο αριθμό short θέσεων στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Το Marshall έχει θέσεις σε 16 ευρωπαϊκές τράπεζες (από 12 πέρυσι), το Lansdowne σε 6 (από 5) και το Oceanwood σε 5 (από 1).
Μάλιστα, η Τράπεζα Πειραιώς είναι στα 10 κορυφαία shorts (στην 9η θέση) στην Ευρώπη, μεταξύ όλων των αρνητικών θέσεων όλων των funds, όχι μόνο ων συγκεκριμένων τριών. Κορυφαίο short είναι η Arrow Global Group και ακολουθούν οι Banco BRM, Banco Popolare, Metro Bank, Unione di Banche Italiane, Provident Financial, Deutsche Bank, Hoist Finance, Τράπεζα Πειραιώς και CYBG.
Γνωρίζουν την ελληνική αγορά
Το μόνο που δεν μπορεί να πει κάποιος είναι πως οι “σορτάκηδες” δεν έχουν προετοιμαστεί καλά. Είναι χαρακτηριστικό πως τόσο το Marshall Wace όσο και το Oceanwood Capital Management ήταν μεταξύ των 25 funds και επενδυτικών τραπεζών που συμμετείχαν στις συναντήσεις που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, στο πλαίσιο του roadshow στο Λονδίνο, στα τέλη Ιουνίου. Παράλληλα, συμμετέχουν σταθερά σε τηλεδιασκέψεις ελληνικών εισηγμένων, όπου παρουσιάζουν τα οικονομικά αποτελέσματά τους, καθώς και στα roadshows του Eλληνικού Χρηματιστηρίου στη βρετανική πρωτεύουσα.
Αξίζει να σημειώσουμε πως το Lansdowne Partners δίνει ισχυρό “παρών” στα της ελληνικής αγοράς εδώ και χρόνια, αφού έχει αποκτήσει σημαντική θέση στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΛΠ, που, αν και προ 10ετίας διαμορφωνόταν στο 9,67%, σήμερα φτάνει στο 5%.
Μάλιστα, o Julian Garcia Woods, πρώην partner και νυν (από τις αρχές Οκτωβρίου) No 2 στέλεχος της Oceanwood Capital Management, καθώς αναβαθμίστηκε σε chief portfolio advisor του fund, συμμετείχε στα conference calls της Folli Follie, όπου ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος παρουσίαζε στους επενδυτές τα αποτελέσματα της εισηγμένης. Στο πιο πρόσφατο, αυτό του περασμένου Απριλίου, για τα αποτελέσματα του 2017, o Garcia επέμενε με ερωτήσεις προς τον CEO της FF για την εικόνα των απαιτήσεων και των αποθεματικών του ομίλου.
Γιατί ποντάρουν αρνητικά
Οι shorts έχουν γίνει θαμώνες στο Ελληνικό Xρηματιστήριο, ειδικά από το καλοκαίρι του 2017, την περίοδο που το ΔΝΤ άρχισε να απαιτεί 10 δισ. ευρώ ανακεφαλαιοποίηση για τις ελληνικές τράπεζες, συστήνοντας την ολοκλήρωση νέων ελέγχων ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review – ΑQR), ένα ζήτημα το οποίο προκάλεσε νέες ανησυχίες για τις τράπεζες, οδηγώντας σε πτώση της τάξης του 30% στην κεφαλαιοποίησή τους μέσα σε δύο μήνες (τέλη Ιουλίου – Σεπτέμβριος 2017).
Ακόμα και μετά τον “συμβιβασμό” του ΔΝΤ και την υποχώρηση από την απαίτησή του για AQR το φθινόπωρο, τα τρία βρετανικά funds συνέχισαν απτόητα να “σορτάρουν” τις μετοχές των συστημικών τραπεζών, ποντάροντας στην αβεβαιότητα που υπήρχε σχετικά με την έκβαση των stress tests (τα οποία θα ολοκληρώνονταν επτά μήνες μετά) καθώς και την εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων IFRS 9, σε συνδυασμό με τη μη ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με το καθεστώς της εξόδου της Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα.
Τελευταία, ένας συνδυασμός παραγόντων μοιάζει σαν να ρίχνει νερό στον μύλο των short sellers. Οι κλυδωνισμοί που “μετέφερε” η ιταλική κρίση από τον Μάιο, οι φιλόδοξοι στόχοι μείωσης των “κόκκινων δανείων”, η αδύναμη κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών, η αδυναμία πρόσβασης της Ελλάδας στις αγορές από τον Φεβρουάριο – που οδηγεί και σε αντίστοιχο “αποκλεισμό” για τις τράπεζες–, η πολιτική επιλογή της “καθαρής εξόδου” από το πρόγραμμα αντί της προληπτικής πιστωτικής γραμμής –η οποία και θα οδηγούσε σε ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE της ΕΚΤ, κάνοντάς τα πιο “επενδύσιμα”–, αποτελούν, σύμφωνα με εγχώριους αναλυτές, λόγους για που ενισχύουν τις επιθετικές τους κινήσεις.
Παράλληλα, το προεκλογικό κλίμα στο οποίο έχει μπει η χώρα, καθώς και η υπαναχώρηση της κυβέρνησης από τα συμφωνηθέντα με τους “θεσμούς” και η απροθυμία της να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις, δημιουργούν ένα εύφορο έδαφος για τους shorts, αφού, με ευθύνη της κυβέρνησης, αυξάνεται το ρίσκο αλλά και η αβεβαιότητα γύρω από την Ελλάδα.
Τα αντίμετρα
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αν δεν υπάρξει ορατότητα σχετικά με το κατά πόσο το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μπορεί να αντιμετωπιστεί πειστικά, τότε η αγορά θα συνεχίσει να δίνει “τροφή” στους shorts.
Ωστόσο, την προηγούμενη εβδομάδα σημειώθηκε μια σημαντική προσπάθεια ανάκαμψης των μετοχών των ελληνικών τραπεζών, μετά και τις θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά την πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών, αλλά και λόγω των αγοραστικών κινήσεων με στόχο τη στήριξη της κεφαλαιοποίησής τους εν όψει της “ετυμηγορίας” της MSCI την προσεχή Τρίτη.
Αξίζει να σημειωθεί πως στις 13 Νοεμβρίου η MSCI θα προχωρήσει στην αναδιάρθρωση των δεικτών της, με τη UBS να “βλέπει” διαγραφή της Τράπεζας Πειραιώς από τον δείκτη MSCI αναδυόμενων αγορών, ενώ η Wood εκτιμά ότι η μετοχή της ελληνικής συστημικής τράπεζας θα βρεθεί εκτός δείκτη MSCI Greece. Παράλληλα, η Societe Generale επίσης εκτιμά ότι η Πειραιώς θα βρεθεί εκτός του δείκτη των αναδυόμενων αγορών, λόγω του ύψους της κεφαλαιοποίησής της, ενώ “βλέπει” διαγραφή από τον συγκεκριμένο δείκτη και για τη Eurobank αλλά και για την Εθνική Τράπεζα.
Η ταυτότητα και η στρατηγική τους
Το Lansdowne είναι ένα από τα κορυφαία hedge funds παγκοσμίως. Ιδρύθηκε το 1998 από τον Sir Paul Ruddock και τον Steven Heinz και διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία για μια διαφοροποιημένη θεσμική βάση πελατών, που περιλαμβάνει μερικούς από τους μεγαλύτερους και πιο εξελιγμένους επενδυτές στον κόσμο, ενώ επικεντρώνεται σε long/short trades σε μετοχές.
Αντίστοιχα, το Oceanwood είναι ένα event driven fund και ιδρύθηκε από τον Chris Gate το 2006. Επικεντρώνεται σε ευρωπαϊκές εταιρείες και κυρίως στον κλάδο των χρηματοοικονομικών. Μετά την τοποθέτηση του Garcia ως Νο 2, ο αναπληρωτής επικεφαλής επενδύσεων Luke Lynch αποφάσισε να εγκαταλείψει το fund για να ανοίξει τη δική του επενδυτική εταιρεία.
Τέλος, το Marshall Wace ιδρύθηκε από τους Paul Marshall και Ian Wace το 1997. Ειδικεύεται επίσης σε long/short trades, ενώ από το 2015 βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη στρατηγική συνεργασία με το KKR, το οποίο εξαγόρασε το 24,9% του fund.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου