Οι Ορφικοί Ύμνοι των αρχαίων Ελλήνων

 Οι Ορφικοί Ύμνοι ήταν οι ύμνοι που τραγουδούνταν ή απαγγέλονταν κατά την διάρκεια των Ορφικών Μυστηρίων των αρχαίων Ελλήνων. Η λατρεία τους ήταν γνωστή μόνο στους μυημένους σ' αυτά και πολύ λίγα σώζονται μέχρι τι μέρες για να ξέρουμε τι ακριβώς τελετές γινόταν στα μυστήρια. Αποσπασματικά μόνο σώζονται μερικοί ύμνοι, εικονικές παραστάσεις από τα μυστήρια ή μερικές σποραδικές αναφορές και  σχόλια. Χαρακτηριστικό τους είναι η μυστικιστική λατρεία και ο αποκρυφισμός από τα μάτια των αμύητων σ' αυτά.....



Τα ορφικά μυστήρια πολύ πιθανόν να αναφέρονται στην προετοιμασία του Ορφέα για την κάθοδό του στον Κάτω Κόσμο (στον Άδη, το "βασίλειο των ψυχών"), απ' όπου προσπάθησε να φέρει την Ευριδίκη πίσω στον κόσμο των ζωντανών.  Και κατ' επέκταση, στην προετοιμασία των ψυχών για την κάθοδό τους στον Άδη, στον "καθαρμό" τους, στην επικοινωνία -ίσως- των ζωντανών με τις ψυχές των νεκρών, κα. Άλλοι, απλά υποστηρίζουν ότι ο Ορφισμός ήταν μια μυστικιστική θρησκεία ή λατρεία, σχετική με τη λατρεία του Ορφέα.

Στα νεώτερα χρόνια αλλά και στα σύγχρονα διάφοροι άνθρωποι προσπάθησαν την αναβίωση των ορφικών αποκρυφιστικών μυστηρίων, είτε στα πλαίσια της "ελληνολατρείας" και της "αρχαιολατρείας" είτε του παγανισμού, μεταξύ των οποίων και αρκετοί Έλληνες, πολλοί ξένοι ή φιλέλληνες, γνώστες της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και μελετητές του αρχαιοελληνικού πνεύματος. Οι αποκρυφιστικές όμως τάσεις που αναπτύχθηκαν παράλληλα με άλλες παγανιστικές τάσεις και δαιμονολατρείες αμαυρώνουν τελικά την διαύγεια και τον αληθινό τύπο του αρχαιοελληνικού πνεύματος και λατρείας.

Για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τι περίπου ήταν τελικά τα Ορφικά μυστήρια πρέπει να γνωρίσουμε τον μύθο του Ορφέα του μουσικού. Ο μύθος του λίγο - πολύ προσδιορίζει τι σήμαιναν για τους αρχαίους τα ορφικά μυστήρια, και κάποιες σχετικές εξηγήσεις δίνονται μέσα από την ίδια την πλοκή του μύθου. Η ζωή του και ο πόνος του για τον χαμό της πολυαγαπημένης του Ευρυδίκης, το ταξίδι του στον Άδη, το "κυνήγι" του και το μαρτύριο του από τους Θράκες και ο τραγικός του θάνατος από τις Μαινάδες χαρακτηρίζουν αυτόν τον Μύθο. "Ξετυλίγοντας" το κουβάρι του παραμυθιού, του μύθου και συνδέοντάς τον με την ιστορική πραγματικότητα ίσως μπορέσουμε να μάθουμε κάποτε την αλήθεια ...
   
 Παρακάτω, ακολουθούν κάποιοι Ορφικοί Ύμνοι, που σώζονται μέχρι σήμερα...

ΣΤΗΝ ΕΚΑΤΗ - ΕΚΑΤΗΣ

Την οδοσύχναστη εξυμνώ Εκάτη, την τρίστρατη, την έρασμία, την ουράνια τη γήινη καί τη θαλασσινή, κροκόπεπλη, την επιτάφια, πού με τίς ψυχές νεκρών οργιοβακχεύει, την Πέρσεια, τη μοναχική, που με τα ελάφια αγάλλεται, νυχτερινή, σκυλοσυνόδευτη, αήττητη βασίλισσα, ουρλιαχτική, ξαρμάτωτη, αυτή πού ακαταμάχητη έχει την όψη, την ταυροπόλο, την κλειδούχο όλου του κόσμου άνασσα, ήγεμονίδα, νύμφη, παιδοτρόφο, ορεισύχναστη, την κόρη αυτή θερμοπαρακαλώντας να βρεθεί στίς όσιες τελετές ευμενική προς τον ποιμένα πάντοτε με χαρούμενη διάθεση.

Είνοδίαν Έκάτην κλήιζω, τριοδίτιν, έραννήν, ουρανίαν χθονίαν τε και ειναλίαν, κροκόπεπλον, τυμβιδίαν, ψυχαίς νεκύων μετά βακχεύουσαν, Περσείαν, φιλέρημον, αγαλλομένην ελάφοισι, νυκτερίαν, σκυλακίτιν, αμαιμάκετον βασίλειαν, θηρόβρομον, άζωστον, απρόσμαχον είδος εχουσαν, ταυροπόλον, παντός κόσμου κληιδούχον άνασσαν, ηγεμόνην, νύμφην, κουροτρόφον, ουρεσιφοίτιν, λισσόμενος κούρην τελεταίς οσίαισι παρείναι βουκόλωι εύμενέουσαν αεί κεχαρηότι θυμώι.

ΣΤΟΝ ΔΙΑ - ΔΙΟΣ

Ζεύ πολυτίμητε, Ζεύ άφθαρτε, τούτη εδώ σε σένα εμείς τη μαρτυρία τη λυτρωτική και προσευχή απευθύνουμε, ω βασιλέα, μέσα απ' την κεφαλή σου όλα τα θεία φάνηκαν, ή θεά μητέρα γη και των βουνών οι υψίβουες ράχες κι ή θάλασσα και όλα, όσα ο ουρανός εντός του περιέκλεισε· ω Κρόνιε Ζεύ, σκηπτούχε, καταιβάτη, γενναιόψυχε, παντογόνε, αρχή των πάντων και των πάντων τέλος, γαιοσείστη, αυξητή, καθαρτήριε, παντοσείστη, άστραπαίε, βρονταίε, κεραύνιε, γόνιμε Ζεύ' εισάκουσε με, ποικιλόμορφε, και δίνε υγεία ακρατή και τη θεά ειρήνη κι άμεμπτη φήμη πλούτου.

Ζεύ πολυτίμητε, Ζεύ άφθιτε, τήνδε τοι ημείς μαρτυρίαν τιθέμεσθα λυτήριον ηδέ πρόσευξιν. ω βασιλεύ, δια σήν κεφαλήν εφάνη τάδε θεία, γαία θεά μήτηρ ορέων θ' υψηχέες όχθοι και πόντος και πάνθ', οπός' ουρανός εντός έταξε· Ζεύ Κρόνιε, σκηπτούχε, καταιβάτα, ομβριμόθυμε, παντογένεθλ', αρχή πάντων πάντων τε τελευτή, σεισίχθων, αυξητά, καθάρσιε, παντοτινάκτα, άστραπαίε, βρονταίε, κεραύνιε, φυτάλιε Ζεϋ· κλύθί μου, αιολόμορφε, δίδου δ' υγίειαν άμεμφή ειρήνην τε θεάν καί πλούτου δόξαν άμεμπτον.

ΤΟΥ ΑΣΤΡΑΠΑΙΟΥ ΔΙΟΣ - ΔΙΟΣ ΑΣΤΡΑΠΑΙΟΥ
Επικαλούμαι τον μεγάλο, ιερόν, περιφανή, βροντώδη, νεφελώδη, φλόγινο, πυρόδρομο, αερόφεγγο, αυτόν πού αστράφτει των νεφών το φως με γοργοβρόντητη φωνή, τρομαχτικό, οξύθυμο, ανίκητο αγνό θεό, αστραπαίο Δία, παγγενήτορα, μέγιστο βασιλέα, να φέρνει ευμενής γλυκύ τέλος του βίου	Κικλήσκω μέγαν, αγνόν, ερισμάραγον, περίφαντον, αέριον, φλογόεντα, πυρίδρομον, αεροφεγγή, άστράπτοντα σέλας νεφέων παταγοδρόμωι αυδήι, φρικώδη, βαρύμηνιν, άνίκητον θεόν άγνόν, άστραπαίον Δία, παγγενέτην, βασιλήα μέγιστον, ευμενέοντα φέρειν γλυκερήν βιότοιο τελευτήν.

ΤΗΣ ΠΡΟΘΥΡΑΙΑΣ - ΠΡΟΘΥΡΑΙΑΣ Προθυραία: προσωνυμία της Αρτέμιδος και της Ειλείθυιας, θεάς του τοκετού. Στεκόταν μπροστά στη θύρα και βοηθούσε στον τοκετό των γυναικών. Στον ύμνο του Πρόκλου "εις Εκάτην καί Ιανόν", Προθυραία αποκαλείται και ή Εκάτη, (χαίρ' Εκάτη προθυραία, μεγάσθενες).

Εισάκουσε με, ώ πολύσεμνη θεά, πολυώνυμη θεότητα, αρωγέ των ωδίνων, γλυκύ πρόσωπο στίς λεχώνες, συ μόνη σωτηρία των θηλέων, φιλόπαιδη, πραύθυμη, εύτοκία, πού άπ' τους θνητούς στίς νέες παραστέκεσαι, ώ Προθυραία, κλειδούχε, ευπρόσιτη, θρέπτειρα, σε όλους προσηνής,συ πού εξουσιάζεις όλων τίς κατοικίες καί χαίρεσαι στα συμπόσια, λυσίζωνη, αφανέρωτη, φανερώνεσαι σ' όλα τα έργα, συμπάσχεις στίς ωδίνες καί χαίρεσαι στίς ευτοκίες, ώ Ειλείθυια, πού λύνεις τους πόνους σε φοβερές ταλαιπωρίες· γιατί μονάχα εσένα ονομάζουν οί λεχώνες ανάπαυση ψυχής διότι σε σένα βρίσκονται οί ξεχασμένες θλίψεις των τοκετών, ώ "Αρτεμις Είλείθυια, καί σεμνή Προθυραία. Ακουσε, μακαρία, καί δίνε ως αρωγός πού είσαι απογόνους καί σώζε, καθώς γεννήθηκες πάντοτε σωτήρας όλων.  Πηγή

Κλυθί μοι, ώ πολύσεμνε θεά, πολυώνυμε δαίμον, ωδίνων επαρωγέ, λεχών ηδεία πρόσοψι, θηλειών σώτειρα μόνη, φιλόπαις, αγανόφρον, ώκυλόχεια, παρούσα νέαις θνητών, Προθυραία, κλειδούχ', ευάντητε, φιλοτρόφε, πάσι προσηνής,η κατέχεις οίκους πάντων θαλίαις τε γέγηθας, λυσίζων', αφανής, έργοισι δε φαίνηι άπασι, συμπάσχεις ωδίσι και ευτοκίηισι γέγηθας, Ειλείθυια, λύουσα πόνους δειναίς εν άνάγκαις· μούνην γαρ σε καλούσι λεχοί ψυχής ανάπαυμα εν γαρ σοι τοκετών λυσιπήμονες είσιν ανίαι, Άρτεμις Είλείθυια, και ή σεμνή, Προθυραία. κλύθι, μάκαιρα, δίδου δε γονάς επαρωγός εούσα και σώζ', ώσπερ έφυς αιεί σώτειρα προπάντων.