Οἱ παθήσεις ὡς πολιτικό ἐφόδιο

Σαράντος Ι. Καργάκος
 Aνατρέχοντας, ὅπως τὸ κάνω συχνὰ, στὸν ἀγαπημένο μου Λουκιανὸ (ὁ καημένος γεννήθηκε στὴν Ἔμεσσα τῆς πολύπαθης Συρίας), βρῆκα σ’ ἕνα ἔργο, ἀναφερόμενο στὴν τραγωδία τρεῖς περίεργες λέξεις: «κωλυσιδρόμα, βασαναστραγάλα, σφυροπρησιπόρα». Ἴσως ὁ ἀναγνώστης ἀναρωτηθεῖ, τὶ νὰ σημαίνουν τοῦτα τὰ «κινέζικα» (ἤ μήπως ἀραβικὰ;) ἑλληνικὰ; Καὶ, ὅμως, αὐτὰ συνθέτουν τριώνυμο τῆς πολιτικῆς μας τραγωδίας....
Ἀρκεῖ νὰ θυμίσω ὅτι «κωλυσιδρομία» λέγεται ὁ δρόμος μετ’ ἐμποδίων, εἴτε αὐτὰ εἶναι τεχνητὰ εἴτε  εἶναι φυσικά. Ἄς μὴ βιαστοῦμε νὰ βγάλουμε τὸ συμπέρασμα ὅτι, τάχα, ἡ πολιτικὴ μας βραδυπορία ὀφείλεται σὲ κάποια παρεμβαλλόμενα ἐμπόδια. Τὰ ἐμπόδια στὴ ζωὴ πάντα ὑπῆρχαν καὶ πάντα θὰ ὑπάρχουν. Αὐτὸ ποὺ λέμε ὕπαρξη εἶναι –καὶ πρέπει νὰ εἶναι– ἄθληση βίου. Τὰ ἐμπόδια δὲν ὀρθώνονται γιὰ νὰ σκοντάβουμε ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ ὑπερπηδᾶμε. Δυστυχῶς, αὐτὸ τὸ ξεχνᾶμε. Μόλις ἐνέσκηψε ἡ κρίση μᾶς ἔπιασε πανικός. Πελαγώσαμε, θαλασσώσαμε. Ἑπτὰ χρόνια τώρα θυμίζουμε τὸ πιασμένο στὴν ξώβεργα πουλί, ποὺ ὅσο κτυπᾶ τὰ φτερά του γιὰ νὰ ξεφύγει, τόσο πιάνεται καὶ πιὸ πολύ. Ἄρα, τὸ πρόβλημα δὲν εἶναι τὰ ἐμπόδια, ἀλλὰ ἡ δικὴ μας ἀδυναμία νὰ ὑπερβοῦμε τὰ ἐμπόδια. Ἡ ἀδυναμία αὐτὴ μπορεῖ νὰ δηλωθεῖ μὲ τὶς τρεῖς λέξεις τοῦ Λουκιανοῦ ποὺ δηλώνουν πάθηση τῶν ποδιῶν –ἐγὼ θὰ ἔλεγα καὶ πάθηση νοός. Συγκεκριμένα «κωλυσιδρόμα» εἶναι ἡ ἀδυναμία μας νὰ πάρουμε δρόμο. Ἡ «σφυροπρησιπόρα» εἶναι μιὰ ἄλλη τῶν ποδιῶν ἀδυναμία. Σημαίνει μιὰ πάθηση ποὺ πυρπολεῖ τὰ σφυρὰ, ποὺ καίει τὰ πόδια. Ἡ πάθηση αὐτὴ εἶναι γνωστὴ περισσότερο μὲ τὸν ὅρο ποδάγρα. Εἶδος ποδάγρας εἶναι καὶ ἡ «βασαναστραγάλα», δηλαδὴ ἡ κάκωση ποὺ βασανίζει τοὺς ἀστραγάλους.

Αὐτὰ, λοιπόν, ἀντλοῦμε ἀπὸ τὸν Λουκιανὸ, ποὺ τ’ ὄνομά του διασημοποίησε κατὰ τὴ μεταπολιτευτικὴ περίοδο ὁ μακαρίτης Κηλαηδόνης, μιᾶς καὶ στὰ σχολεῖα ὁ ἀρχαῖος Λουκιανὸς ἔχει τεθεῖ σὲ ἀναγκαστικὴ ἀγρανάπαυση. Ὡστόσο, αὐτὲς οἱ παθήσεις ἔχουν ἐξελιχθεῖ, κυρίως κατὰ τὴν πρόσφατη ἐποχὴ, σὲ ἕνα μεγάλου μεγέθους πολιτικὸ ἐφόδιο. Καὶ τὸ ἐφόδιο αὐτὸ ὀνομάζεται «κωλυσιεργία». Ἡ λέξη δηλώνει τὴν παρεμβολὴ κωλύματος ἤ κωλυμάτων γιὰ τὴ συντέλεση ἔργου, μὲ ἄλλα λόγια τὴν ἐσκεμμένη παρεμπόδιση ἐργασιῶν. Ὅπως ἔχει διαπιστωθεῖ ποικιλοτρόπως, οἱ πολιτικοὶ μας ἔχουν ἐξελιχθεῖ σὲ ἀριστοτέχνες τῶν κωλυσιεργιῶν. Διαθέτουμε πάντα ὑπουργοὺς ποὺ εἶναι ἐπιδέξιοι στὴν κωλυσιεργία ἀλλὰ ἔχουν ἀργοποδία ὡς πρὸς τὴ λήψη ἀποφάσεων, τὴν ἐκπλήρωση ἔργου καὶ τὴ δημιουργία. Τὸ πρόβλημα δυστυχῶς δὲν εἶναι ἀποκλειστικὰ ἑλληνικὸ. Καὶ ἡ δικὴ μας καὶ ἡ διεθνὴς πολιτικὴ ἔχει πλέον ἐκτροχιασθεῖ. Καὶ δυστυχῶς τὸ τραῖνο τῆς ζωῆς τρέχει μὲ ταχύτητα ἀστραπῆς. Ἑπτὰ περίπου χρόνια συζητᾶμε μὲ τοὺς ἑταίρους μας γιὰ τὸ ἑλληνικό χρέος. Τὰ ἔξοδα τῶν ταξιδίων καὶ τὰ ἔξοδα τῆς παραμονῆς τῶν συμβούλων τους στὸ ἐξωτερικό, ὅπως καὶ τὰ ἔξοδα τῶν ξένων ἐποπτῶν (γιὰ νὰ μὴ πῶ «γκαουλάιτερ») ποὺ ἔρχονται κάθε λίγο στὴν Ἑλλάδα, εἶναι τόσο πολλὰ ποὺ πιθανῶς νὰ κάλυπταν τὰ κενὰ στὴ δημόσια ὑγεία. Κωλυσιεργία πάντα καὶ παντοῦ ὡς πρὸς τὴ λήψη ἀποφάσεων. Περνοῦν οἱ μῆνες, περνοῦν τὰ χρόνια. Τὸ περίφημο συνέδριο τῆς Βιέννης (1815) ποὺ καθόρισε τὸ εὐρωπαϊκὸ status γιὰ 100 χρόνια εἶχε διάρκεια λίγων ἡμερῶν. Τὸ ἴδιο καὶ οἱ συσκέψεις τῆς Γιάλτας καὶ τοῦ Πότσδαμ, ποὺ καθόρισαν τὸ παγκόσμιο πολιτικό status. Στὴ δικὴ μας περίπτωση χρόνια τώρα ἐφαρμόζεται ἡ τακτική τοῦ τουρκικοῦ «γιαγνὶς ὀλντοῦ», δηλαδή τοῦ «λάθος ἔγινε» καὶ ξανὰ «φτοῦ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ»! Δὲν θέλω νὰ γράψω τὸ δύσφημο, ἀλλὰ εὐκόλως ἐννοούμενο, «πότε ὁ Γιάννης δὲν μπορεῖ, πότε...», ἀλλὰ περί αὐτοῦ πρόκειται. Ὡστόσο, αὐτὸ ἔχει τεράστιο πολιτικὸ, κοινωνικὸ, οἰκονομικὸ καὶ ψυχολογικὸ κόστος. Ἡ ἀναβλητικότητα, ἡ κωλυσιεργία προκαλεῖ ἐπαχθέστερες συνέπειες καὶ ἀπὸ τὴν πιὸ ἐπαχθῆ συμφωνία. Ὁ κόσμος περιμένει μὲ ἀγωνία, ποὺ παρατεινόμενη δημιουργεῖ μιά ἀτονία, μιά παράλυση κάθε λογῆς δραστηριότητας. Οἱ ὅροι ποὺ μᾶς βάλανε οἱ δανειστὲς μετὰ τὴν ἧττα τοῦ 1897 ἦσαν ἐπαχθέστεροι. Τοὺς δεχτήκαμε, σκύψαμε τὸ κεφάλι, ὄχι γιὰ προσκύνημα ἀλλὰ γιὰ δουλειὰ, καὶ σὲ δύο χρόνια ἰσοσκελίσαμε προϋπολογισμό καὶ λίγα χρόνια μετὰ εἴχαμε τοὺς θριάμβους τῶν Βαλκανικῶν. Ἀφοῦ ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται, γιατὶ νὰ μὴν ἐπαναληφθεῖ καὶ τώρα ἀλλὰ κατὰ τὸν τρόπο αὐτὸ;

www.sarantoskargakos.gr