ΥΠΕΡΠΑΝΣΕΛΗΝΙΑΣΜΟΣ

Χρίστος Γούδης 
Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2016, γύρω στις 11 το βράδυ περνοδιαβαίνω γύρω από την Ακρόπολη στη συνηθισμένη καθημερινή μου βόλτα στη γειτονιά μου, τις μέρες που βρίσκομαι στην Αθήνα. Μόνο που σήμερα βρέθηκα προ εκπλήξεως. Η Διονυσίου Αρεοπαγίτου ασφυκτικά γεμάτη από νέο κόσμο, το ίδιο και ο περίγυρος με τα δρομάκια στα Αναφιώτικα στην Πλάκα. Κινητά στραμμένα στον ελαφρά και βάλε συννεφιασμένο ουρανό για να αποθανατίσουν την «υπερπανσέληνο», ή ακριβέστερα αυτό που τους είπαν ότι είναι υπερπανσέληνος....
μια και από απόψεως προσλήψεως της λαμπρότητας της σελήνης σε συνθήκες αστικού ουρανού γεμάτου φωταύγεια και δη ημισυννεφιασμένου «ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο», μια από τα ίδια με την όποια αθηναϊκή πανσέληνο.

Συνειρμικά πάντως αυτό το βράδυ της Δευτέρας, με τον κόσμο να σουλατσάρει στους δρόμους κοιτώντας την πανσέληνο, μου θύμισε την πάλαι ποτέ Σεληνιακή Εταιρεία (Lunar Society), εκείνον τον βρετανικό μυστικό σύλλογο του 18ου αιώνα του οποίου τα μέλη συναντιόνταν μια φορά τον μήνα, το βράδυ της Δευτέρας που ήταν πλησιέστερη στην πανσέληνο του κάθε μήνα. Κι αυτό γιατί έτσι, μετά το τέλος της σύναξής τους, το άπλετο σεληνόφως διευκόλυνε την επιστροφή τους στα σπίτια τους. Τα μέλη της Σεληνιακής Εταιρείας, που δεν ξεπέρασαν ποτέ τα 14, ονομάζονταν φυσικά Lunatics, λέξη που στην αγγλική σημαίνει επίσης και «φεγγαροχτυπημένοι», δηλαδή παλαβοί.

Αυτοί οι «σεληνιασμένοι παλαβοί» ήταν εκείνοι που συνέβαλαν στην αλματώδη πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, συγκροτώντας με την εταιρεία τους τον ενεργό πυρήνα της Βιομηχανικής Επανάστασης, στον οποίο συμπεριλαμβάνονταν ο άγγλος μηχανικός Μάθιου Μπούλτον, ο σκωτσέζος μαθηματικός και φιλόσοφος Γουΐλλιαμ Σμόλ, ο άγγλος γιατρός και ποιητής Έρασμος Δαρβίνος (παππούς του γνωστού φυσιοδίφη Κάρολου Δαρβίνου από την πρώτη του γυναίκα, και του γνωστού ανθρωπολόγου και θεμελιωτή της σύγχρονης ανθρωπομετρίας και ευγονικής Φράνσις Γκάλτον από την δεύτερη), ο εφευρέτης (μαζί με τον Μπούλτον) της ατμομηχανής Τζέϊμς Βατ (όπως καθιερώθηκε να λέγεται ο Γουάτ στην Ελλάδα), ο μεγάλος χημικός Τζόζεφ Πρίστλεϋ, ο εφευρέτης του πυρομέτρου και πρωτοπόρος της κεραμικής Τζόσια Γουέτζγουντ, ο γιατρός Γουΐλλιαμ Γουίδερινγκ (ο οποίος εισήγαγε την φαρμακευτική θεραπευτική αγωγή για καρδιακές παθήσεις), ο εφευρέτης του φωτισμού των πόλεων με φωταέριο Γουΐλλιαμ Μέρντοκ και ο πρωτοπόρος μεταλλουργός Τζον Γουΐλκινσον (γνωστός μέχρι σήμερα και από τις ομώνυμες ξυριστικές λεπίδες).
Για την ιστορία η Σεληνιακή Εταιρεία ιδρύθηκε στο Μπέρμινγκχαμ της Αγγλίας το 1766 μετά την επίσκεψη του απεσταλμένου «επί τούτω» από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, Σμολ, στον Μπούλτον. Ήταν το δημιούργημα μιας ανήσυχης εποχής που έμελλε να γεννήσει τρεις επαναστάσεις: την Αμερικανική, την Γαλλική και την Βιομηχανική.

Αντίθετα, η σύναξη της «σεληνιασμένης» ημετέρας νεολαίας της σημερινής Δευτέρας δεν διαπνέονταν από επαναστατικό πνεύμα. Απλά, νέοι και νέες βγήκαν στους δρόμους πεπεισμένοι ότι βλέπουν την «υπερπανσέληνο», κάτι μοναδικό όπως φρόντισαν να τους πληροφορήσουν οι υποκινητές τους δημοσιογράφοι του εντυπωσιασμού, εντυπωσιασμένοι ενδεχομένως και οι ίδιοι οι ψιλοαγράμματοι δημοσιογράφοι από ένα καθ’ ολοκληρίαν ασήμαντο συμβάν από καθαρά επιστημονικής απόψεως και ένα εν πολλοίς «αόρατο» στην διαφορετικότητά του από την συνήθη πανσέληνο «γεγονός». Το θέμα όμως δεν είναι τί βλέπεις, αλά τί πιστεύεις ότι βλέπεις, για να παραφράσω τον μάγο της διαχείρισης των μαζών Χένρυ Κίσινγκερ. Και η χειραγωγούμενη μάζα πίστεψε ότι είδε κάτι το μοναδικό. Με τον ίδιο τρόπο που πιστεύει στην σωτηριολογική μοναδικότητα του κάθε από μηχανής θεού της εποχής μας.
Αλλά και στις όποιες ατεκμηρίωτες φήμες που περιβάλλουν την κάθε πανσέληνο σχετικά με τον σεληνιασμό που προκαλεί στον άνθρωπο και τον οδηγεί τις μέρες που το φεγγάρι είναι γεμάτο σε αυξημένη εγκληματικότητα (πέραν της μεταμόρφωσης κάποιων σε λυκανθρώπους, που ήτανε έτσι κι αλλιώς, αλλά δεν είχαν ποτέ τολμήσει να κοιτάξουν τον καθρέφτη της ψυχής τους). Το θέμα της επίδρασης της ολόγιομης σελήνης στον ψυχισμό του ανθρώπου υφέρπει ως κοινωνική προκατάληψη για χρόνια και ζαμάνια. Και δεν φαίνεται να μπορεί να εκριζωθεί εύκολα. Παρά τις έρευνες που χρηματοδότησε το Υπουργείο Εσωτερικών της Γερμανίας την δεκαετία του 1980 για να διαπιστώσει τελικά ότι τις μέρες της πανσελήνου δεν παρατηρείται καμιά αυξημένη εγκληματικότητα, όπως ισχυρίζονταν ιδεοληπτικά οι αστυνομικοί της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας οι οποίοι ζητούσαν γι αυτόν τον λόγο υπερωριακό επίδομα!!!

Και κάτι τελευταίο για όσους επιθυμούν να θαυμάσουν τη σελήνη. Οι καλύτερες νύχτες να την παρατηρήσουν δεν είναι αυτές της πανσελήνου, λόγω του εκτυφλωτικού της φωτός. Οι καλύτερες νύχτες είναι όταν η σελήνη βρίσκεται στο πρώτο ή το τελευταίο τέταρτο, όταν ο φωτισμός της είναι τέτοιος που αναδεικνύει το ανάγλυφο της επιφάνειάς της. Και το καλύτερο μέσο να την παρατηρήσει κανείς δεν είναι το τηλεσκόπιο αλλά ένα καλό ζευγάρι κιάλια νυκτός. Αυτά τα ολίγα για όσους ρομαντικούς ξεχύθηκαν την σημερινή Δευτέρα για να απολαύσουν το σεληνόφως. Όχι ότι έκαναν άσχημα, σε κάθε περίπτωση. Με τέτοια ανθρωποσύναξη νεολαίας όλο και κάποια καινούργια ζευγαρώματα θα προκύψουν, αμβλύνοντας το δημογραφικό μας πρόβλημα!!!

Χρίστος Γούδης, δημοτικός σύμβουλος Δήμου Αθηναίων

Πηγή