Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας με 170;

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΛΟΓΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ ΛΟΓΩ ΔΙΩΞΕΩΝ

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΗ

Επειδή τις τελευταίες μέρες διαδίδονται φήμες, ακόμη και μέσα στη Βουλή, ότι διάφοροι κύκλοι σκέφτονται να εκμεταλλευθούν τις διώξεις που έχουν ασκηθεί στους βουλευτές της Χ.Α., ώστε να πέσει ο απαιτούμενος αριθμός θετικών ψήφων για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από 180 σε 170, σκεφτήκαμε να ρωτήσουμε γνωστούς συνταγματολόγους και νομικούς, ώστε να διαπιστώσουμε το βάσιμο αυτών των διαδόσεων.

Τις ίδιες φήμες εξάλλου επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος, στη χθεσινή του συνέντευξη στη «Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία».
Οι απαντήσεις είναι σχεδόν ίδιες: τέτοιο θέμα δεν μπορεί να τεθεί. Ο συνολικός αριθμός των βουλευτών έχει καθοριστεί με νόμο, είναι 300 και δεν εξαρτάται από το ποιος προσέρχεται στην ψηφοφορία. Ωστόσο, επειδή πολλά έχουμε δει τα τελευταία μνημονιακά χρόνια και επειδή το Σύνταγμα έχει υποστεί ήδη πολλές παραβιάσεις, αναρωτηθήκαμε τι πρόκειται να γίνει στην απίθανη περίπτωση που μέχρι τον Φεβρουάριο οι βουλευτές της Χ.Α. καταδικαστούν τελεσίδικα, τους αφαιρεθούν τα πολιτικά δικαιώματα και το κόμμα τους τεθεί εκτός νόμου, όπως προτείνει ο κ. Ντογιάκος.
Στην απίθανη αυτή περίπτωση -καθώς ο χρόνος δεν φαίνεται να επαρκεί- και πάλι η δικαστική απαγόρευση δεν επηρεάζει το «συνολικό αριθμό βουλευτών», που παραμένει προσδιορισμένος στον αριθμό 300. Εάν με νόμο αλλάξει ο αριθμός, τότε η νέα Βουλή θα έχει τους βουλευτές που αυτός ο νόμος θα προβλέπει. Η νέα. Οχι η παρούσα. Για την παρούσα έχουμε κλείσει. Οι βουλευτές είναι 300 και ο Πρόεδρος χρειάζεται 180.
Αλλά και επί της ουσίας, ακόμη και 170 θετικές ψήφους να χρειαζόταν η κυβέρνηση, δεν θα τις έβρισκε. Μετά την οριστική άρνηση του Πάνου Καμμένου και του Φώτη Κουβέλη, καθώς και τη σαφή δέσμευση 9 ανεξάρτητων βουλευτών ότι δεν θα δεχθούν εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή (Βουδούρης, Μουτσινάς, Τζάκρη, Τατσόπουλος, Μακρή, Παραστατίδης, Γιαταγάνα, Μπόλαρης, Καπερνάρος), η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να συγκεντρώσει πάνω από 168 θετικές ψήφους. Επομένως το ζήτημα έχει οριστικά κλείσει και οδεύουμε σε πρόωρες εκλογές, το αργότερο μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο.
Η ΕΡΩΤΗΣΗ
Εάν δεν παραστούν οι βουλευτές της Χ.Α. στην ψηφοφορία για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας -έπειτα από δικαστική απαγόρευση ή καταδίκη- μπορεί ο «συνολικός αριθμός των βουλευτών», σύμφωνα με το Σύνταγμα, να πέσει από τους 300 στους 282 και να εκλεγεί πρόεδρος με 170 θετικές ψήφους;
ΑΠΑΝΤΟΥΝ:
* Σταύρος Τσακυράκης, καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών: «Ο συνολικός αριθμός των βουλευτών δεν μπορεί να αλλάξει, ανάλογα με το ποιος προσέρχεται. Είναι 300. Εάν οι βουλευτές της Χ.Α. δεν ψηφίσουν, θεωρούνται απόντες και απαιτούνται, σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον 180 θετικές ψήφοι για να εκλεγεί Πρόεδρος Δημοκρατίας».
* Κώστας Χρυσόγονος, καθηγητής ΑΠΘ: «Το άρθρο 32 παρ. 3 του Συντάγματος προβλέπει ότι Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται (στην τρίτη σχετική ψηφοφορία) "εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών". Η ρητή αυτή απαίτηση δεν μπορεί να σχετικοποιηθεί με την αφαίρεση οποιουδήποτε βουλευτή από το συνολικό αυτόν αριθμό. Ειδικότερα, η τυχόν προσωρινή κράτηση βουλευτή σε σωφρονιστικό κατάστημα, χωρίς να έχει καταδικασθεί σε ποινή συνεπαγόμενη στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων και άρα έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα (άρθρο 55 παρ. 2 του Συντάγματος), δεν επηρεάζει καθόλου τον υπολογισμό της αναγκαίας "προεδρικής" πλειοψηφίας. Εάν επιχειρηθούν "εκπτώσεις" στην τελευταία, θα πρόκειται για προφανή πραξικοπηματική ενέργεια».
* Γιώργος Γεραπετρίτης, αν. καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών: «Σύμφωνα με το άρθρο 32 του Συντάγματος, τα απαιτούμενα ποσοστά για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας λογίζονται έναντι "του συνολικού αριθμού των βουλευτών". Ο συνολικός αριθμός των βουλευτών καθορίζεται με βάση το νόμο και είναι 300. Συνεπώς, η απαίτηση δύο τρίτων ή τριών πέμπτων αναφέρεται σταθερά στους 300 βουλευτές, ανεξαρτήτως εάν για λόγους νομικούς ή πραγματικούς κατά τις κρίσιμες συνεδριάσεις δεν παρίσταται ή δεν μπορεί να παρίσταται ένας αριθμός βουλευτών. Εξάλλου, οι διατάξεις για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, που αποσκοπούν κατά το πνεύμα τους στην ευρύτερη δυνατή συναίνεση στο πρόσωπο του αρχηγού του κράτους, οφείλουν να ερμηνεύονται αυστηρά και όχι να υπόκεινται στην πολιτική συγκυρία».
** Νίκος Αλιβιζάτος, καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών: «Η απάντηση είναι όχι, γιατί το Σύνταγμα μιλάει για πλειοψηφίες κ.λπ. επί του συνολικού αριθμού των βουλευτών, που ήταν από το 1974 και παραμένει 300».
** Προκόπης Παυλόπουλος: «Το άρθρο 32 του Συντάγματος, κατά την 3η ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. Τούτο σημαίνει ότι, εν πάση περιπτώσει, απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών. Οιαδήποτε άλλη ερμηνεία του Συντάγματος είναι αδιανόητη».
* «Η επιβολή των Μνημονίων αλλοίωσε το πολίτευμα»
** Νίκος Κωνσταντόπουλος: «Ο τρόπος που οδηγηθήκαμε στο καθεστώς επιτήρησης και η επιβολή των Μνημονίων ως διαρκούς κατάστασης ανάγκης στοιχειοθετούν ιστορικές, πολιτικές και άλλες ευθύνες, απαράγραπτες. Ακυρώθηκε η δημοκρατική αρχή και αλλοιώθηκε το πολίτευμα, χάθηκε η πολιτική αυτονομία διακυβέρνησης και κυριαρχικά δικαιώματα υπεράσπισης της ανεξαρτησίας μας.
Οι πολιτικές των Μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων ακρωτηριάζουν τη δημιουργική οντότητα και την πολιτική ακεραιότητα της χώρας, καταστρατηγούν το Σύνταγμα και ευτελίζουν την πολιτική αυτοεκτίμηση της κοινωνίας. Εχουν οδηγήσει σε ασφυκτικό αδιέξοδο, πολιτική απροσδιοριστία και διαρκή διακινδύνευση ανατροπών. Η μεθοδολογία της εκβιαστικής νομιμοποίησης της κυβέρνησης με την ευρεσιτεχνία των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου και την πρακτική θεσμικού Προκρούστη δεν νομιμοποιεί τους σφετερισμούς εξουσίας. Οσα διοχετεύονται για την αλλοίωση του συνταγματικά δεσμευτικού αριθμού των βουλευτών μονάχα θεσμικοί παραχαράκτες, σε υπόγεια εργαστήρια παραεξουσίας, μπορεί να επεξεργάζονται». 
Πηγή