Των Β. Γεώργα - Κ. Μαριόλη
Σε πλήρη ανατροπή των αρχικών σχεδιασμών της κυβέρνησης που ήταν να παραμείνει εθελοντικός ο χαρακτήρας του νέου θεσμικού πλαισίου για τις ρυθμίσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων οδηγούν οι πιέσεις που ασκούν τράπεζες αλλά και καταναλωτικές οργανώσεις προκειμένου τελικά να καταστεί «δεσμευτικός για όλους» ο σχετικός Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδας.
Η κυβέρνηση εξετάζει πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να αλλάξει με τροπολογία τον νόμο 4224/2013 με τον οποίο συστήθηκε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους...
και ρυθμίζει σήμερα τα «κόκκινα δάνεια», προκειμένου στη συνέχεια να επικυρώσει τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ με πράξη Υπουργικού Συμβουλίου και να προσδώσει στο νέο θεσμικό πλαίσιο αυξημένη νομική ισχύ. Η αλλαγή αυτή την οποία εισηγήθηκαν οι νομικοί σύμβουλοι της ΤτΕ φαίνεται πως βρίσκει σύμφωνους τόσο τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη όσο και τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, και έρχεται κατόπιν αιτημάτων που υπέβαλαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης τόσο η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, όσο και ο Συνήγορος του Καταναλωτή και επιμέρους καταναλωτικές οργανώσεις.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως εφόσον ο Κώδικας καλών πρακτικών κυρωθεί κάποια στιγμή μέσα στο καλοκαίρι, τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδας όσο και από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα αποκτήσει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές –τράπεζες, δανειολήπτες, νομικούς εκπροσώπους καταναλωτικών οργανώσεων κ.α- ώστε να μην μπορεί κανείς στη συνέχεια να τορπιλίσει την εφαρμογή του που επισήμως θα ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2015.
Επιπλέον συνεπάγεται πως οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν όλα τα σχετικά εργαλεία που τους δίνει ο Κώδικας (τακτική άντληση οικονομικών στοιχείων και περιουσιακής κατάστασης των δανειοληπτών, προτάσεις για ρυθμίσεις κ.α) ώστε να περάσουν από κόσκινο τόσο τις μη εξυπηρετούμενες οφειλές χιλιάδων δανειοληπτών-κατόχων στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, όσο όμως και τις συμβάσεις εκείνες που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να βρεθούν στην «επικίνδυνη ζώνη» και ενδέχεται κάποια στιγμή στο μέλλον να πάψουν να εξυπηρετούνται κανονικά.
Ήδη από την περασμένη Παρασκευή στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, η Τράπεζα της Ελλάδας παρέδωσε σύμφωνα με πληροφορίες στο υπουργείο Ανάπτυξης το φάκελο με τις παρατηρήσεις και τις τεχνικές αλλαγές που ζητεί να γίνουν αποδεκτές στον Κώδικα Δεοντολογίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται σύμφωνα με πληροφορίες αιτήματα που σχετίζονται τόσο με την απλοποίηση των διαδικασιών ως προς την ενημέρωση των τραπεζών, όσο και με αυτές καθ’ αυτές τις δυνατότητες και τους χρόνους ρύθμισης των δανείων, με το επιχείρημα ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί γραφειοκρατία και να υπάρξουν καθυστερήσεις. Επιπλέον θα χρειαστεί να παρασχεθούν και διευκρινίσεις για το αν ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΤτΕ θα είναι δεσμευτικός και για τις περιπτώσεις ρύθμισης δανείων μικρότερων εταιρειών οι μέτοχοι των οποίων έχουν δανειστεί με ενέχυρο προσωπικά περιουσιακά τους στοιχεία κ.α.
Οι προτεινόμενες αλλαγές στο κείμενο του Κώδικα Δεοντολογίας θα μελετηθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης και στη συνέχεια θα επιστραφεί στην ΤτΕ προκειμένου να επικυρωθεί με πράξη εκτελεστικής επιτροπής.
Σε κάθε περίπτωση το νέο θεσμικό πλαίσιο αναμένεται ότι θα «κλειδώσει» μέσα στο καλοκαίρι με στόχο να αρχίσει να εφαρμόζεται από το επόμενο έτος, ωστόσο ήδη από τον Ιούλιο – Αύγουστο εκτιμάται ότι θα δοθεί η ευχέρεια σε όσες τράπεζες επιθυμούν, να ξεκινήσουν πιλοτικά την εφαρμογή προωθώντας τις νέου τύπου ρυθμίσεις εφόσον στόχος τους είναι να περιορίσουν τον ρυθμό αύξησης των κόκκινων δανείων και να καταστήσουν εκ νέου «ενεργά» δάνεια τα οποία είναι σήμερα ήδη μη εξυπηρετούμενα.
Βασικοί πυλώνες του Κώδικα καλών πρακτικών είναι η έννοια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη” και οι «εύλογες δαπάνες διαβίωσης». Μόνο αν ο δανειολήπτης κριθεί «συνεργάσιμος», δηλαδή αποδεχτεί να τροφοδοτεί τις τράπεζες με πληροφορίες για τις αποδοχές, την περιουσιακή και την οικονομική του, θα αποκτήσει το δικαίωμα νέας ρύθμισης των οφειλών του «στα μέτρα του», ώστε αυτές να ξεκινήσουν να εξυπηρετούνται εκ νέου και συνεπώς να μην κινδυνεύει με πλειστηριασμό περιουσιακών στοιχείων.
Η βάση για την ρύθμιση δανείων θα είναι οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης όπως αυτές καθορίστηκαν από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους τον Απρίλιο από το υπουργείο Ανάπτυξης και προβλέπουν πως τα ποσά που χρειάζεται για να ζει κανείς αξιοπρεπώς και να καλύπτει τις απολύτως βασικές ανάγκες του ξεκινούν από τα 537 ευρώ «καθαρά» τον μήνα για έναν ενήλικα και φτάνουν μέχρι τα 1.788 ευρώ για μια οικογένεια με τέσσερα παιδιά, χωρίς σε αυτά τα ποσά να υπολογίζεται η δαπάνη ενοικίων. Οτιδήποτε κερδίζει κανείς πάνω από αυτά θα αποτελεί δυνητικό έσοδο για την τράπεζα η οποία θα υπολογίζει σε συνδυασμό με το συνολικό προφίλ του δανειολήπτη τις δυνατότητες αποπληρωμής και θα προτείνει ρυθμίσεις.
Με βάση τον Κώδικα Δεοντολογίας προτείνονται βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες ή και μακροπρόθεσμες λύσεις:
- Στην πρώτη περίπτωση οι ρυθμίσεις θα έχουν διάρκεια έως 5 χρόνια, κατά τα οποία ο δανειολήπτης θα μπορεί να πληρώνει μόνο τους τόκους ώστε να διευκολυνθεί ως προς το ύψος των μηνιαίων δόσεων, και εν συνεχεία θα ξεκινά να πληρώνει και το κεφάλαιο με την ανάλογη επιβάρυνση ως προς το χρόνο αποπληρωμής.
- Στις μεσοπρόθεσμες λύσεις οι τράπεζες θα μπορούν να προτείνουν μείωση επιτοκίου ή του συμβατικού περιθωρίου, αλλαγή του επιτοκίου (σταθερό ή κυμαινόμενο), περαιτέρω εξασφάλιση της τράπεζας με νέες υποθήκες κ.α.
- Στις μακροπρόθεσμες λύσεις που αφορούν πια την οριστική διευθέτηση δανείων, οι τράπεζες θα έχουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα να πάρουν στην ιδιοκτησία τους το ακίνητο του δανειολήπτη σε αντάλλαγμα με μια ευρύτερη ρύθμιση για το απλήρωτο δάνειο, να προτείνουν την εκμίσθωση του ακινήτου στον δανειολήπτη παρέχοντας του τη δυνατότητα να συνεχίσει να μένει σε αυτό ή να το εκμεταλλεύεται, να μεταβιβάσουν το δάνειο σε άλλη τράπεζες, να το εκπλειστηριάσουν ή πλέον να κινήσουν δικαστικές ενέργειες εναντίον του.
Σε ότι αφορά τον πτωχευτικό κώδικα μέσω του οποίου αναμένεται να “ξεκλειδώσει” η αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κλάδων, αυτός βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγνωστική μελέτη πάνω στην οποία θα βασιστεί ο κεντρικός άξονας του νέου πλαισίου.
Οι τράπεζες πιέζουν για ταχεία αλλαγή του θεσμικού πλαισίου ειδικά στην πτωχευτική και προπτωχυετική διαδικασία.
Μεταξύ άλλων, ωστόσο, συζητείται και η δυνατότητα εξωδικαστικής διευθέτησης οφειλών με τη δημιουργία νέου θεσμού ο οποίος θα αφορά επιχειρήσεις που παρουσιάζουν προβλήματα και εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες να μην εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Πηγή
Σε πλήρη ανατροπή των αρχικών σχεδιασμών της κυβέρνησης που ήταν να παραμείνει εθελοντικός ο χαρακτήρας του νέου θεσμικού πλαισίου για τις ρυθμίσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων οδηγούν οι πιέσεις που ασκούν τράπεζες αλλά και καταναλωτικές οργανώσεις προκειμένου τελικά να καταστεί «δεσμευτικός για όλους» ο σχετικός Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδας.
Η κυβέρνηση εξετάζει πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να αλλάξει με τροπολογία τον νόμο 4224/2013 με τον οποίο συστήθηκε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους...
και ρυθμίζει σήμερα τα «κόκκινα δάνεια», προκειμένου στη συνέχεια να επικυρώσει τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ με πράξη Υπουργικού Συμβουλίου και να προσδώσει στο νέο θεσμικό πλαίσιο αυξημένη νομική ισχύ. Η αλλαγή αυτή την οποία εισηγήθηκαν οι νομικοί σύμβουλοι της ΤτΕ φαίνεται πως βρίσκει σύμφωνους τόσο τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη όσο και τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, και έρχεται κατόπιν αιτημάτων που υπέβαλαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης τόσο η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, όσο και ο Συνήγορος του Καταναλωτή και επιμέρους καταναλωτικές οργανώσεις.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως εφόσον ο Κώδικας καλών πρακτικών κυρωθεί κάποια στιγμή μέσα στο καλοκαίρι, τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδας όσο και από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα αποκτήσει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές –τράπεζες, δανειολήπτες, νομικούς εκπροσώπους καταναλωτικών οργανώσεων κ.α- ώστε να μην μπορεί κανείς στη συνέχεια να τορπιλίσει την εφαρμογή του που επισήμως θα ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2015.
Επιπλέον συνεπάγεται πως οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν όλα τα σχετικά εργαλεία που τους δίνει ο Κώδικας (τακτική άντληση οικονομικών στοιχείων και περιουσιακής κατάστασης των δανειοληπτών, προτάσεις για ρυθμίσεις κ.α) ώστε να περάσουν από κόσκινο τόσο τις μη εξυπηρετούμενες οφειλές χιλιάδων δανειοληπτών-κατόχων στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, όσο όμως και τις συμβάσεις εκείνες που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να βρεθούν στην «επικίνδυνη ζώνη» και ενδέχεται κάποια στιγμή στο μέλλον να πάψουν να εξυπηρετούνται κανονικά.
Ήδη από την περασμένη Παρασκευή στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, η Τράπεζα της Ελλάδας παρέδωσε σύμφωνα με πληροφορίες στο υπουργείο Ανάπτυξης το φάκελο με τις παρατηρήσεις και τις τεχνικές αλλαγές που ζητεί να γίνουν αποδεκτές στον Κώδικα Δεοντολογίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται σύμφωνα με πληροφορίες αιτήματα που σχετίζονται τόσο με την απλοποίηση των διαδικασιών ως προς την ενημέρωση των τραπεζών, όσο και με αυτές καθ’ αυτές τις δυνατότητες και τους χρόνους ρύθμισης των δανείων, με το επιχείρημα ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί γραφειοκρατία και να υπάρξουν καθυστερήσεις. Επιπλέον θα χρειαστεί να παρασχεθούν και διευκρινίσεις για το αν ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΤτΕ θα είναι δεσμευτικός και για τις περιπτώσεις ρύθμισης δανείων μικρότερων εταιρειών οι μέτοχοι των οποίων έχουν δανειστεί με ενέχυρο προσωπικά περιουσιακά τους στοιχεία κ.α.
Οι προτεινόμενες αλλαγές στο κείμενο του Κώδικα Δεοντολογίας θα μελετηθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης και στη συνέχεια θα επιστραφεί στην ΤτΕ προκειμένου να επικυρωθεί με πράξη εκτελεστικής επιτροπής.
Σε κάθε περίπτωση το νέο θεσμικό πλαίσιο αναμένεται ότι θα «κλειδώσει» μέσα στο καλοκαίρι με στόχο να αρχίσει να εφαρμόζεται από το επόμενο έτος, ωστόσο ήδη από τον Ιούλιο – Αύγουστο εκτιμάται ότι θα δοθεί η ευχέρεια σε όσες τράπεζες επιθυμούν, να ξεκινήσουν πιλοτικά την εφαρμογή προωθώντας τις νέου τύπου ρυθμίσεις εφόσον στόχος τους είναι να περιορίσουν τον ρυθμό αύξησης των κόκκινων δανείων και να καταστήσουν εκ νέου «ενεργά» δάνεια τα οποία είναι σήμερα ήδη μη εξυπηρετούμενα.
Βασικοί πυλώνες του Κώδικα καλών πρακτικών είναι η έννοια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη” και οι «εύλογες δαπάνες διαβίωσης». Μόνο αν ο δανειολήπτης κριθεί «συνεργάσιμος», δηλαδή αποδεχτεί να τροφοδοτεί τις τράπεζες με πληροφορίες για τις αποδοχές, την περιουσιακή και την οικονομική του, θα αποκτήσει το δικαίωμα νέας ρύθμισης των οφειλών του «στα μέτρα του», ώστε αυτές να ξεκινήσουν να εξυπηρετούνται εκ νέου και συνεπώς να μην κινδυνεύει με πλειστηριασμό περιουσιακών στοιχείων.
Η βάση για την ρύθμιση δανείων θα είναι οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης όπως αυτές καθορίστηκαν από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους τον Απρίλιο από το υπουργείο Ανάπτυξης και προβλέπουν πως τα ποσά που χρειάζεται για να ζει κανείς αξιοπρεπώς και να καλύπτει τις απολύτως βασικές ανάγκες του ξεκινούν από τα 537 ευρώ «καθαρά» τον μήνα για έναν ενήλικα και φτάνουν μέχρι τα 1.788 ευρώ για μια οικογένεια με τέσσερα παιδιά, χωρίς σε αυτά τα ποσά να υπολογίζεται η δαπάνη ενοικίων. Οτιδήποτε κερδίζει κανείς πάνω από αυτά θα αποτελεί δυνητικό έσοδο για την τράπεζα η οποία θα υπολογίζει σε συνδυασμό με το συνολικό προφίλ του δανειολήπτη τις δυνατότητες αποπληρωμής και θα προτείνει ρυθμίσεις.
Με βάση τον Κώδικα Δεοντολογίας προτείνονται βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες ή και μακροπρόθεσμες λύσεις:
- Στην πρώτη περίπτωση οι ρυθμίσεις θα έχουν διάρκεια έως 5 χρόνια, κατά τα οποία ο δανειολήπτης θα μπορεί να πληρώνει μόνο τους τόκους ώστε να διευκολυνθεί ως προς το ύψος των μηνιαίων δόσεων, και εν συνεχεία θα ξεκινά να πληρώνει και το κεφάλαιο με την ανάλογη επιβάρυνση ως προς το χρόνο αποπληρωμής.
- Στις μεσοπρόθεσμες λύσεις οι τράπεζες θα μπορούν να προτείνουν μείωση επιτοκίου ή του συμβατικού περιθωρίου, αλλαγή του επιτοκίου (σταθερό ή κυμαινόμενο), περαιτέρω εξασφάλιση της τράπεζας με νέες υποθήκες κ.α.
- Στις μακροπρόθεσμες λύσεις που αφορούν πια την οριστική διευθέτηση δανείων, οι τράπεζες θα έχουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα να πάρουν στην ιδιοκτησία τους το ακίνητο του δανειολήπτη σε αντάλλαγμα με μια ευρύτερη ρύθμιση για το απλήρωτο δάνειο, να προτείνουν την εκμίσθωση του ακινήτου στον δανειολήπτη παρέχοντας του τη δυνατότητα να συνεχίσει να μένει σε αυτό ή να το εκμεταλλεύεται, να μεταβιβάσουν το δάνειο σε άλλη τράπεζες, να το εκπλειστηριάσουν ή πλέον να κινήσουν δικαστικές ενέργειες εναντίον του.
Σε ότι αφορά τον πτωχευτικό κώδικα μέσω του οποίου αναμένεται να “ξεκλειδώσει” η αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κλάδων, αυτός βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγνωστική μελέτη πάνω στην οποία θα βασιστεί ο κεντρικός άξονας του νέου πλαισίου.
Οι τράπεζες πιέζουν για ταχεία αλλαγή του θεσμικού πλαισίου ειδικά στην πτωχευτική και προπτωχυετική διαδικασία.
Μεταξύ άλλων, ωστόσο, συζητείται και η δυνατότητα εξωδικαστικής διευθέτησης οφειλών με τη δημιουργία νέου θεσμού ο οποίος θα αφορά επιχειρήσεις που παρουσιάζουν προβλήματα και εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες να μην εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου